Miếng ăn tưởng là chuyện cỏn con mà sao quan trọng quá?

Sáng 17-4, tại Trường cao đẳng Du lịch Sài Gòn đã diễn ra buổi giao lưu ra mắt sách Chuyện của món cùng tác giả Đào Thị Thanh Tuyền với chủ đề Tản mạn chuyện bếp.

Trong buổi trò chuyện, các bạn sinh viên được nghe những câu chuyện thú vị của tác giả khi đi và trải nghiệm những nét đẹp, đặc trưng của từng món ăn vùng miền.

Những suy ngẫm trong khẩu vị

Tác giả Đào Thị Thanh Tuyền tâm sự Chuyện của món là một góc rất bé nhỏ trong kho tàng hàng ngàn món ăn của ẩm thực Việt. 

Sách là ghi chép của tác giả từ những câu chuyện ký ức, sự quan sát và bằng kinh nghiệm bếp núc với những món ăn gia đình quen thuộc mà không phải tiệc; những món ăn hàng quán hay đặc sản của vùng miền nào đó.

Trong sách, tác giả nhắc đến nhiều món ăn đặc trưng như: cơm gà, bún chả, bánh xèo, bánh canh... 

Không chỉ có những dòng tản mạn về ký ức khó quên của mình với món ăn mà còn là những suy ngẫm trong khẩu vị, cách nấu, cách thưởng thức món ăn ấy ở các vùng miền khác nhau. 

Đọc Chuyện của món, ông Trần Xuân Bách nói: "Miếng ăn tưởng như là chuyện cỏn con hằng ngày mà sao quan trọng quá, vì mỗi ngày ai cũng sẽ hỏi: 'Nay ăn gì?'.

Nhưng cần gì cao lương mỹ vị, ăn ba bữa là ngán, cần gì thịt độc cá lạ, ăn một lần là tởn, chỉ là con gà mái trong vườn, là con cá vừa đánh ngoài khơi, là cây cải xanh mơn mởn bẻ cọng giòn ngọt, là giọt nước mắm nấu sánh đậm mùi quê, vậy mà thành cái hồn của bếp, cái nếp của nhà". 

Khẩu vị thay đổi theo người bản xứ

Tại sự kiện, một bạn sinh viên đặt câu hỏi cho tác giả: "Trong những chuyến đi trải nghiệm để viết sách của cô thì ẩm thực miền Tây có để lại nhiều ấn tượng?". 

Bà Đào Thị Thanh Tuyền tâm sự bà ấn tượng với món cá rô nấu mẻ và kể thêm về món bánh xèo có nước cốt dừa. 

Đó là một món ăn lạ, ban đầu ăn thì chưa quen lắm, nhưng đi và trải nghiệm nhiều thì cũng quen dần với mùi vị món ăn miền Tây. 

Trong sách, tác giả cũng có cách giải nghĩa khá thú vị cho câu hỏi: "Tại sao người miền Trung gọi đúc bánh xèo, người miền Nam nói là đổ bánh xèo?". 

"Theo tôi, đúc là do bánh xèo miền Trung có khuôn, còn bánh xèo miền Nam đổ bằng chảo. 

Tôi nhớ ngày xưa học môn "Công nghệ đúc kim loại". 

Đúc thì phải có khuôn, cái khuôn đất hay khuôn sắt mà từ khi nhận thức được sự vật tôi đã thấy nó hiện diện trong góc bếp của má. 

Người miền Nam gọi đổ bánh xèo vì làm bằng chảo. Múc vá bột đổ vào chảo dầu đang nóng nghe "xèo xèo". Đúng điệu nữa là đổ bánh xèo vào ngày đông lạnh, ngoài trời mưa rơi tí tách hay dông gió tơi bời, trong nhà, má ngồi bên bếp lò khói tỏa ấm áp, con cái xúm quanh xuýt xoa, hít hà và "xèo xèo" là âm thanh khó quên mang theo suốt cả cuộc đời" - bà viết.

Trong quá trình đi và trải nghiệm ẩm thực ở nhiều vùng miền khác nhau ở Việt Nam, bà Thanh Tuyền mới thấy được rằng: "Muốn có được cái nhìn của một người bản xứ và có được tình yêu để viết về món ăn của nơi đó thì khẩu vị của mình cũng phải thay đổi theo khẩu vị của người bản xứ".

Thương lắm tô cơm hến ngọt lành, tà áo dài Đồng Khánh hiền dịu

Phi Tân bày tỏ ông thực sự là người hạnh phúc khi có ký ức và có thể tỉ mẩn gom nhặt, nâng niu những ký ức đó, viết thành trang văn về Huế.