06/06/2013 08:25 GMT+7

Phở ơi sao lại thế này?

Bác sĩ LƯƠNG LỄ HOÀNG
Bác sĩ LƯƠNG LỄ HOÀNG

TT - Mấy chục năm trước, mỗi lần đêm về mưa lất phất, khó có món nào ngon hơn tô phở bán dạo ngoài đường. Phở ngày đó ngon làm sao dù chỉ có ít miếng tái nhỏ xíu, vài miếng nạm mỏng te. Phở vẫn ngon đến độ rơi vào ký ức vì nước dùng, vì gia vị đúng là... phở!

Mấy năm sau ngày thống nhất đất nước, tô phở bên đường làm gì có thịt nhưng sao chỉ với bánh và nước dùng mà ngon đến độ nằm ngủ cứ nghe như ở đầu giường còn tô phở nóng? Thì ra phở ngon vì cân đối trong thành phần, phở ngon vì bụng quá đói, phở ngon vì cảm xúc của người thèm ăn bỗng được ăn. Sáng hôm nay được mời ăn phở. Tiệm phở tất nhiên sạch hơn gánh phở vệ đường ngày xưa. Nhưng ăn vào sao cứ như không là phở.

Nhìn lại chợt hiểu vì phở bây giờ phải gạt thịt sang bên để tìm cọng phở. Nếu ngày xưa gọi phở còn mong người bán thương tình cho thêm miếng thịt thì với tô phở bây giờ không lẽ xin thêm ít bánh? Không vì đói meo, mà vì sự hài hòa giữa bánh và thịt. Nói theo giọng y học, là cần tỉ lệ cân đối giữa thành phần chất đạm, chất béo, chất đường.

Dưới góc nhìn theo kiểu lấy thịt đè người, nhiều người vẫn tưởng bữa ăn phải thừa thịt mới bổ! Không sai, khi hầu hết các loại chất đạm cơ bản là thành phần chủ yếu trong thực phẩm gốc động vật. Càng đúng hơn nếu thực khách vừa qua cơn bạo bệnh, là người suy dinh dưỡng... Nếu xét về mặt thuần túy khoa học thì không sai nếu thích ăn thịt. Vấn đề chỉ là, như Paracelsus khẳng định, “độc hay không là do liều lượng”.

Bên cạnh hậu quả bất lợi trên tiến trình biến dưỡng chất đạm và chất béo, cụ thể là tình trạng tăng acid uric và cholesterol trong máu, lượng chất đạm tích lũy trong cơ thể người ăn quá nhiều thịt còn là lý do khiến thực khách dễ bị... trầm cảm! Mới nghe như có gì nghịch lý, vì đầy đủ rượu thịt sao lại buồn. Nhưng đây không là chuyện đoán mò, mà là kết quả đúc kết từ một công trình nghiên cứu lâu năm của Viện Max-Planck ở Munich, CHLB Đức. Theo các nhà nghiên cứu ở thành phố nổi tiếng với lễ hội bia tháng 10, lượng chất đạm động vật trong khẩu phần càng cao thực khách càng dễ bi quan, sa sút trí tuệ và đãng trí. Nói nôm na chỉ vì thừa thịt trong khẩu phần mà thực khách ôm trọn hội chứng “suy nhược thần kinh”. Tình trạng này càng trầm trọng hơn nữa khi lượng chất đường và chất xơ, cụ thể là rau cải, tinh bột, trái cây tươi chiếm tỉ lệ không đến 55% trong khẩu phần.

Không có gì khó hiểu với chuyện tự đầu độc bằng thịt. Cảm giác lạc quan, yêu đời, năng động chỉ hình thành khi não bộ phóng thích một loại nội tiết tố có tên serotonin. Chất này được tổng hợp từ một chất đạm mang tên tryptophan. Hoạt chất có mặt trong nhiều loại thực phẩm, nghĩa là không khó tìm. Nhưng tryptophan có một nhược điểm. Đó là chất này rất “lịch sự” nên luôn nhường bước cho các chất đạm khác được quyền ưu tiên vận chuyển về não bộ. Gặp chế độ dinh dưỡng cung ứng cùng lúc quá nhiều chất đạm, tryptophan khi đó cũng giống như người muốn mua vé vào xem đại nhạc hội nhưng không chịu chen lấn, xô đẩy nên cuối cùng về không. Hậu quả là tryptophan tuy vẫn đủ trong máu nhưng lại thiếu trong não bộ khiến serotonin đành chịu cảnh “lực bất tòng tâm”! Thiếu serotonin, gia chủ đành đóng trọn vai độc diễn trong vở “Buồn ơi, chào mi” dù không hề muốn!

Nói đi cũng phải nói lại mới công bằng. Thiếu thịt cũng không tốt cho sức khỏe. Theo các chuyên gia ngành dinh dưỡng, không nên ăn thịt thường hơn 5 ngày trong tuần. Chính vì không ngày nào cũng có thịt mà khi gặp lại thịt trên bàn ăn càng tăng khẩu vị. Song, càng không nên ăn thịt mà thiếu rau quả đi kèm.

Không có gì khó hiểu nếu tỉ lệ viêm gan nhiễm mỡ, bệnh gút... ở xứ mình vượt xa báo cáo của ngành y các nước khác. Có ăn có chịu, có vay có trả. Metchnikoff, nhà khoa học đoạt giải Nobel y học 1908, quả thật không cường điệu khi quả quyết “cái chết nằm chờ trong bụng”. Ăn thì ai cũng phải ăn để sống, nhưng đừng vụng về đến độ miếng ăn thành miếng tồi tàn...

Bác sĩ LƯƠNG LỄ HOÀNG

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Lần đầu triển khai nội soi siêu âm, phát triển nội soi tiêu hóa ở miền Tây

Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ đã ra mắt khoa nội soi, triển khai kỹ thuật nội soi siêu âm.

Lần đầu triển khai nội soi siêu âm, phát triển nội soi tiêu hóa ở miền Tây

Phòng khám bị 'bóc phốt' tại Quy Nhơn chưa cung cấp đủ thông tin cho cơ quan chức năng

Sở Y tế tỉnh Gia Lai cho hay Phòng khám đa khoa Phượng Đạt chưa cung cấp đầy đủ thông tin cho sở liên quan tố giác 'chặt chém' người bệnh.

Phòng khám bị 'bóc phốt' tại Quy Nhơn chưa cung cấp đủ thông tin cho cơ quan chức năng

Bảo hiểm trả tiền khám dịch vụ, còn vướng gì?

Tin có thêm một bệnh viện quốc tế mở rộng áp dụng thanh toán bảo hiểm y tế cho người bệnh đến khám chữa bệnh kể từ đầu tháng 7 gây chú ý, dù chuyện này không mới.

Bảo hiểm trả tiền khám dịch vụ, còn vướng gì?

Trái cây, rau củ màu đỏ thật sự tốt cho tim?

Bài đăng trên Instagram khẳng định ăn trái cây và rau củ màu đỏ như dưa hấu, dâu, củ dền, mâm xôi, cà chua và anh đào sẽ tốt cho tim.

Trái cây, rau củ màu đỏ thật sự tốt cho tim?

5 người được hồi sinh nhờ nghĩa cử hiến tạng

Năm con người, năm số phận đã được hồi sinh từ một quyết định giàu tình người của gia đình người hiến.

5 người được hồi sinh nhờ nghĩa cử hiến tạng

Báo động người trẻ mắc bệnh đái tháo đường

Nếu trước đây khi nhắc đến bệnh đái tháo đường, nhiều người thường nghĩ đến người cao tuổi, trung niên.

Báo động người trẻ mắc bệnh đái tháo đường
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar