15/11/2023 17:19 GMT+7
Trở lại chủ đề

Vụ nổ không gian làm rung chuyển bầu khí quyển Trái đất

Vụ nổ mạnh đến mức gây ra những biến đổi lớn trong điện trường của tầng điện ly Trái đất, ở độ cao khoảng 500km.

Ánh sáng từ vụ nổ tia gamma, tạo ra hiệu ứng "vòng giãn nở" - Ảnh: NASA

Ánh sáng từ vụ nổ tia gamma, tạo ra hiệu ứng "vòng giãn nở" - Ảnh: NASA

Theo một nghiên cứu mới được công bố, các nhà khoa học đã phát hiện vụ nổ tia gamma GRA 221009A cách Trái đất khoảng 2,4 tỉ năm ánh sáng, diễn ra vào tháng 10-2022.

Ánh sáng của vụ nổ tỏa ra năng lượng lên tới 18 teraelectronvolt. Đây là vụ nổ không gian sáng nhất từng được ghi nhận.

Vụ nổ mạnh đến mức gây ra những biến đổi lớn trong điện trường của tầng điện ly Trái đất, ở độ cao khoảng 500km.

“Trong nghiên cứu này, chúng tôi trình bày bằng chứng về sự biến đổi của điện trường tầng điện ly ở khoảng 500km gây ra từ vụ nổ tia gamma mạnh xảy ra vào ngày 9-10-2022”, nhóm nghiên cứu do nhà vật lý thiên văn Mirko Piersanti, thuộc Đại học L'Aquila và Viện Vật lý thiên văn quốc gia ở Ý dẫn đầu, cho biết.

"Sử dụng cả quan sát vệ tinh và mô hình phân tích đặc biệt mới được phát triển, chúng tôi chứng minh được rằng GRA 221009A đã tác động sâu sắc đến độ dẫn điện tầng điện ly của Trái đất, gây ra nhiễu loạn mạnh không chỉ ở tầng điện ly phía dưới mà còn ở tầng điện ly phía trên".

Ánh sáng vang vọng từ vụ nổ tia gamma, được tạo ra từ ánh sáng truyền qua lớp bụi dày khi nó di chuyển về phía Trái đất, tạo ra hiệu ứng "vòng giãn nở".

Bức xạ gamma là phần năng lượng cao nhất trong phổ điện từ, tiếp theo là bức xạ X. Các photon tia gamma có năng lượng gấp 1 tỉ đến 1.000 tỉ lần năng lượng của các photon trong phần quang phổ nhìn thấy được.

Nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Nature Communications.

Tầng điện ly là một lớp khí quyển tương đối dày của Trái đất, có độ cao từ khoảng 50 - 1.000km và chồng lên một số lớp khí quyển khác.

Nó là một phần của bầu khí quyển nơi tia cực tím và bức xạ X từ Mặt trời làm ion hóa các nguyên tử và phân tử trong khí quyển, tạo ra một loạt electron lỏng lẻo.

Tầng điện ly phản ánh sóng vô tuyến mà chúng ta sử dụng để liên lạc và điều hướng. Khi một sự kiện mạnh xảy ra, chẳng hạn như ngọn lửa Mặt trời, chúng ta có thể ghi lại những thay đổi mà nó tạo ra ở tầng điện ly thấp.

Khoảnh khắc lỗ đen xé nát và nuốt chửng ngôi sao

TTO - Các nhà thiên văn học đã tái hiện lại thời khắc cuối cùng của một ngôi sao bị một lỗ đen khổng lồ xé nát và nuốt chửng.

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Khoa học sửng sốt trước cực quang dữ dội trên sao Mộc

Kính viễn vọng không gian James Webb hé lộ cực quang sao Mộc là một thế giới hoàn toàn khác biệt: choáng ngợp, dữ dội và siêu thực.

Khoa học sửng sốt trước cực quang dữ dội trên sao Mộc

Ngày ‘kết thúc’ của vũ trụ có thể đến sớm hơn?

Một nghiên cứu mới công bố cho thấy vũ trụ có thể hoàn toàn chìm vào bóng tối trong khoảng 10⁷⁸ năm tới, sớm hơn hàng nghìn lần so với ước tính trước đây.

Ngày ‘kết thúc’ của vũ trụ có thể đến sớm hơn?

Đại biểu Quốc hội: Miễn trách nhiệm rủi ro nghiên cứu khoa học, nhưng đến mức nào?

Đại biểu Quốc hội đánh giá cơ chế chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là cánh cửa rất quan trọng để các mô hình, công nghệ mới ra đời và lớn lên. Nhưng chấp nhận đến mức nào?

Đại biểu Quốc hội: Miễn trách nhiệm rủi ro nghiên cứu khoa học, nhưng đến mức nào?

Phát hiện lớp nước lỏng khổng lồ dưới lòng đất sao Hỏa

Các nhà khoa học phát hiện dấu hiệu cho thấy một lớp nước lỏng khổng lồ có thể tồn tại sâu dưới lòng đất sao Hỏa, hé lộ lời giải cho bí ẩn nước biến mất và mở ra hy vọng tìm kiếm sự sống ngoài Trái đất.

Phát hiện lớp nước lỏng khổng lồ dưới lòng đất sao Hỏa

Núi lửa Philippines phun trào, cột tro khổng lồ bốc cao 4,5km

Rạng sáng 13-5, một ngọn núi lửa ở miền trung Philippines đã phun trào, tạo ra cột tro khổng lồ cao khoảng 4,5km bốc lên trời.

Núi lửa Philippines phun trào, cột tro khổng lồ bốc cao 4,5km

Phát hiện thiên hà nhỏ nhất vũ trụ?

Một cụm sao bí ẩn gồm 60 ngôi sao đang khiến giới thiên văn học thế giới tranh cãi: đây chỉ là một cụm sao thông thường, hay là một trong những thiên hà nhỏ nhất vũ trụ từng được biết đến?

Phát hiện thiên hà nhỏ nhất vũ trụ?
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar