Hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên (giữa) cùng Hằng Du Mục và Quang Linh Vlogs (ngoài cùng, bên phải) đang quảng cáo cho kẹo rau - Ảnh: Cer Group
Câu chuyện một số người nổi tiếng, TikToker quảng cáo lố công dụng của loại kẹo rau đang thu hút sự chú ý của công chúng.
Bạn đọc Trần Xuân Tiến gửi đến Tuổi Trẻ Online bài viết góp thêm góc nhìn về vụ việc này.
Vì sao công chúng tin vào người nổi tiếng?
Ngay từ giữa thế kỷ trước, từ các nghiên cứu thực nghiệm, Paul Lazarsfeld và các đồng sự đã đề xuất lý thuyết về truyền thông hai bước.
Thuyết này chỉ ra rằng phần đông công chúng hình thành quan điểm của mình qua sự ảnh hưởng của những người dẫn dắt ý kiến (opinion leaders) - những người thạo tin, có kiến thức chuyên môn, có uy tín, quyền lực ảnh hưởng đến ý kiến của người khác.
Những người này tiếp nhận thông tin từ phương tiện truyền thông đại chúng và truyền tải những thông tin đó dựa trên quan điểm của họ đến công chúng rộng hơn.
Hiện nay, trong bối cảnh phát triển của hàng loạt nền tảng mạng xã hội, lý thuyết này càng được chứng minh qua thực tiễn truyền thông.
Các thương hiệu, nhãn hàng đều tìm cách tiếp cận khách hàng thông qua việc kết hợp với những nhân vật có tầm ảnh hưởng.
Những nhân vật nổi tiếng, bên cạnh các sản phẩm chuyên môn (như âm nhạc, phim ảnh, thời trang, sách…) của bản thân, đều muốn tranh thủ "độ hot" của mình để nhận những hợp đồng đại diện thương hiệu hoặc quảng cáo sản phẩm cho các nhãn hàng.
Để chuyển hóa công chúng (những người hâm mộ) thành khách hàng, nhiều người nổi tiếng đã không ngần ngại chia sẻ bản thân đã trực tiếp dùng sản phẩm, hoặc là nhà sản xuất, đồng sản xuất sản phẩm mà mình đang quảng cáo.
Với tình cảm yêu mến sẵn có, nhiều công chúng dễ dàng tin tưởng vào những lời "chia sẻ tâm tình" của người nổi tiếng, và tin rằng "họ sẽ không bán rẻ uy tín của bản thân" để đánh đổi lấy những lợi ích trước mắt.
Điệp khúc xin lỗi sau khi quảng cáo quá lố
Tuy nhiên không phải người nổi tiếng nào cũng có trách nhiệm với lời nói và hành động của mình khi quảng cáo sản phẩm bán hàng.
Mấy ngày qua, khi bị dư luận chỉ trích vì quảng cáo thổi phồng, phóng đại công dụng của sản phẩm kẹo rau Kera, Quang Linh Vlogs đăng đàn xin lỗi "vì đã truyền tải thông tin chưa chính xác, gây hiểu nhầm cho khách hàng".
Đáng chú ý, đây không phải lần đầu tiên nhân vật này lên tiếng xin lỗi về chất lượng sản phẩm mà mình quảng cáo. Đầu tháng 1-2025, Quang Linh Vlogs xin lỗi khi quán cơm niêu của mình đã không phục vụ tốt, khiến một TikToker có trải nghiệm không vui vẻ khi đến quán.
Cuối tháng 11-2024, Quang Linh Vlogs xin lỗi về việc dẻ sườn gác bếp L.N. do anh quảng cáo không đạt chất lượng và đã yêu cầu nhãn hàng hoàn tiền 100% đối với các đơn hàng mua trên livestream.
Cũng vào đầu tháng 11-2024, Quang Linh Vlogs cũng xin lỗi về chất lượng đóng gói của burger táo đỏ do công ty sản xuất vẫn chưa tốt.
Như vậy, chỉ trong khoảng 3 tháng, Quang Linh Vlogs đã 4 lần lên tiếng xin lỗi do những thiếu sót trong quá trình kinh doanh, quảng cáo sản phẩm của mình.
Dường như, việc người nổi tiếng quảng cáo thổi phồng sản phẩm trên các nền tảng mạng xã hội đang dần trở nên phổ biến.
Hành động này không chỉ làm mất uy tín cá nhân mà còn gây hại cho người tiêu dùng và xã hội.
Và cũng phổ biến không kém là việc quảng cáo quá lố xong rồi xin lỗi, rồi mọi việc lại đâu vào đấy.
Trước đây đã có hàng loạt người nổi tiếng phải lên tiếng xin lỗi sau khi bị cộng đồng lên án vì quảng cáo thổi phồng công dụng một số loại sữa, thực phẩm chức năng…
Nhưng tại sao chuyện này vẫn chưa chấm dứt?
Công chúng phải có trách nhiệm
Về một góc độ nhất định việc những người nổi tiếng vô tư quảng cáo các sản phẩm một cách quá lố, để rồi sau khi bị dư luận phản ứng thì chỉ cần đăng đàn xin lỗi cho xong chuyện cũng có một phần có thể do công chúng vẫn còn nương nhẹ trong hành động ứng xử với người nổi tiếng.
Rõ ràng, ngoài việc bổ sung, tăng nặng các chế tài xử phạt để đảm bảo tính răn đe từ phía các cơ quan quản lý có liên quan (tăng mức phạt, thu hồi giấy phép, truy thu thu nhập từ việc quảng cáo phi pháp, cấm hoạt động trong lĩnh vực quảng cáo, hoạt động chuyên môn, hạn chế biểu diễn, cấm sóng…) thì rất cần đến "quyền lực" của công chúng.
Công chúng hoàn toàn có thể "nói không" với những người nổi tiếng lợi dụng lòng tin của người hâm mộ để quảng cáo quá lố, hòng bán nhiều sản phẩm.
Việc kiên quyết mạnh mẽ từ chối những người nổi tiếng có những phát ngôn hành xử không phù hợp đạo đức, pháp luật chính là công chúng đang thể hiện vai trò, trách nhiệm phù hợp với lợi ích chính đáng của chính mình và cộng đồng xã hội, góp phần tạo dựng đời sống văn minh, thượng tôn pháp luật.
Thăm dò ý kiến
Thời gian qua, một số KOL (người nổi tiếng có sức ảnh hưởng) liên tục quảng cáo quá lố chất lượng sản phẩm, gây hiểu lầm cho người tiêu dùng rồi sau đó lên tiếng xin lỗi. Theo bạn, cần làm gì để chấm dứt chuyện này:
Bạn có thể chọn 1 mục. Bình chọn của bạn sẽ được công khai.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay