07/05/2025 17:52 GMT+7
Trở lại chủ đề

Tranh cãi 'lòng se điếu' hay 'lòng xe điếu' mới đúng chính tả?

Vài ngày qua, câu chuyện một đoạn lòng non của con lợn bùng nổ mạng xã hội. Có người gọi đó là 'lòng xe điếu', có người lại gọi là 'lòng se điếu'.

lòng se điếu - Ảnh 1.

Một đoạn của lòng non của con lợn đang gây tranh cãi về mặt tên gọi

Vậy lòng se điếu hay lòng xe điếu mới đúng?

Trong Từ điển Tiếng Việt (do GS Hoàng Phê chủ biên), xe điếu là một danh từ, được giải thích là một ống dài và nhỏ cắm vào điếu thuốc lào. Trong từ điển không ghi nhận chữ se điếu.

Lòng đặc khít chặt vào, nên gọi là lòng se điếu?

Chuyên gia ẩm thực Nguyễn Phương Hải chia sẻ với Tuổi Trẻ Online, anh nghiêng về phương án "lòng se điếu mới đúng".

Theo anh, se điếu bắt nguồn từ hình dáng của đoạn lòng này. Lòng đặc khít chặt vào, nên gọi là se.

Anh Hải cho biết anh không bao giờ ăn phần lòng này do "nó cực kỳ bẩn". "Tình trạng lòng se điếu xuất hiện khi con lợn bị tiêu hóa kém, đầy giun sán, làm cho lòng nó đặc lại", anh nói.

"Mặc dù tiềm ẩn nguy cơ, nhưng thực tế người ta lại cố gắng tìm mua và ăn vì đoạn lòng này có đặc điểm đặc, dày, giòn, khi ăn ngỡ là ngon", anh Hải chia sẻ thêm.

Ngôn ngữ học: "Lòng xe điếu mới đúng chính tả"

Tuy nhiên, dưới góc độ ngôn ngữ học thì khác. Nói với Tuổi Trẻ Online, GS.TS Trần Trí Dõi cho rằng "viết lòng xe điếu mới đúng chính tả".

Ông nói để xác định từ nào đúng, từ nào sai, nên căn cứ vào từ điển tiếng Việt (đặc biệt những công trình từ điển được chấp nhận, thống nhất cao của dư luận). Ngoài từ điển, nên ghi nhận đó chỉ là các ý kiến cá nhân.

Tranh cãi 'lòng se điếu' hay 'lòng xe điếu' mới đúng chính tả? - Ảnh 2.

Trong Từ điển tiếng Việt (GS Hoàng Phê chủ biên) chỉ ghi nhận xe điếu, không có se điếu - Ảnh: Đ.DUNG

"Về mặt ẩm thực, có thể người ta cho lòng se điếu mới đúng; song về mặt ngôn ngữ, lòng xe điếu là cụm từ ghép mượn ý, chỉ hình dáng đoạn lòng này giống với cái xe điếu. Trong đó lòng là danh từ, xe điếu chỉ tính chất, là tính từ", ông phát biểu.

Ông Hoàng Tuấn Công, tác giả cuốn Từ điển tiếng Việt của GS Nguyễn Lân - Phê bình và khảo cứu, cũng nghiêng về quan điểm này. 

Trên trang Facebook cá nhân, ông Công nói dù cách giải thích tên gọi lòng xe điếu chưa ổn nhưng về chính tả phải viết "xe điếu, không phải se điếu".

Sở An toàn thực phẩm TP.HCM kiểm tra nhiều quán bán lòng se điếu

Về vấn đề này, một người giảng dạy tiếng Việt tại Trường đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, bày tỏ sở dĩ có sự tranh luận lòng se điếulòng xe điếu vì ở miền Bắc, người ta phát âm sexe giống nhau.

"Người dân có xu hướng đọc như thế nào cho tiện nhất. Ví dụ rượu, vần ươu đọc khó, không phải ai cũng phát âm được nên người ta đọc thành riệu. Hiện người ta đọc là riệu dù vẫn viết là rượu", vị này nói.

Tuy nhiên người được hỏi cũng nói thêm "ngôn ngữ có tính võ đoán, nghĩa là nó không có tính lý do. Người ta không thể giải thích tại sao tiếng Việt gọi khái niệm bàn để chỉ cái bàn; còn tiếng Anh gọi cái bàn là table. Vì thế ở một số trường hợp, chỉ có tính tương đối thôi".

Và càng nói, càng thấy tiếng Việt phong phú.

Khi được hỏi vậy ở góc độ cá nhân nghiêng về lòng se điếu hay lòng xe điếu thì người này nói lòng xe điếu. Nên căn cứ vào từ điển để nhận định đúng/sai về chính tả.

Cố tình viết sai chính tả 'Trân gà xả tắc', 'lem trua'... để tạo trend?

Những bảng quảng cáo sai chính tả 'sữa điện thoại', 'trân gà xả tắc', 'ốc nuộc xào me', 'hột vịt nộn', 'lem trua'… được lan truyền rộng rãi và cực nhanh để quảng bá thương hiệu, thu hút khách hàng.

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Tôn trí vĩnh viễn xá lợi trái tim Bồ tát Thích Quảng Đức tại Việt Nam Quốc Tự

Hàng trăm phật tử, người dân tham dự buổi lễ cung thỉnh xá lợi trái tim Bồ tát Thích Quảng Đức vào tôn trí tại tháp Đa Bảo ở Việt Nam Quốc Tự.

Tôn trí vĩnh viễn xá lợi trái tim Bồ tát Thích Quảng Đức tại Việt Nam Quốc Tự

Hậu trường tại Truyền hình Quốc phòng hôm phát trực tiếp lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng của Nga

Một ngày sau lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng trong chiến tranh vệ quốc vĩ đại diễn ra ở Nga ngày 9-5, dư âm vẫn còn nguyên vẹn trong lòng ông Vũ Mạnh Cường.

Hậu trường tại Truyền hình Quốc phòng hôm phát trực tiếp  lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng của Nga

Trần Lực: Sân khấu không bao giờ chết, chỉ các nghệ sĩ chết

‘Khán giả không bao giờ quay lưng với một thứ nghệ thuật hay. Có người nói sân khấu chết rồi; tôi lại cho rằng sân khấu không bao giờ chết, mà do các nghệ sĩ chết’.

Trần Lực: Sân khấu không bao giờ chết, chỉ các nghệ sĩ chết

Lạc vào vòng xoáy vũ trụ bao la trong tranh acrylic của 'là Hương'

Trong triển lãm cá nhân đầu tiên mang tên 'là Hương 2025', họa sĩ Nguyễn Thu Hương trình bày sắp đặt hơn 150 tranh acrylic và 400 đĩa gốm, 150 bình gốm thể hiện cá tính sáng tạo, cảm xúc nghệ thuật riêng.

Lạc vào vòng xoáy vũ trụ bao la trong tranh acrylic của 'là Hương'

PGS.TS Phạm Văn Tình đột ngột qua đời

PGS.TS Phạm Văn Tình - chuyên gia về ngôn ngữ học, phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Việt Nam học, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Việt Nam học - đột ngột qua đời sáng sớm nay, 10-5.

PGS.TS Phạm Văn Tình đột ngột qua đời

Làm món đậu hũ xốt mắc khén Lai Châu, củ sen Đồng Tháp chiên giòn cùng đầu bếp Thanh Thiện

Cuốn sách 'Ăn xanh sống lành' vừa được đầu bếp Trần Lê Thanh Thiện giới thiệu đến mọi người, gửi thông điệp: Ăn chay không đơn thuần vì tôn giáo, mà vì sức khỏe an lành của chúng ta.

Làm món đậu hũ xốt mắc khén Lai Châu, củ sen Đồng Tháp chiên giòn cùng đầu bếp Thanh Thiện
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar