29/06/2025 08:47 GMT+7

Làm việc nhà có thay thế được tập thể dục?

Nhiều người cảm thấy mệt lả sau mỗi lần làm việc nhà như lau chùi, dọn dẹp, nội trợ... Vậy họ có cần phải tập thêm thể dục sau đó?

Làm việc nhà có thay thế được tập thể dục? - Ảnh 1.

Việc nhà giúp đốt năng lượng nhưng lại không tốt cho cơ thể - Ảnh: TA

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), việc vận động có thể chia làm 2 loại, là vận động thể chất thông thường (NEAT) và tập thể dục có chủ đích.

Làm việc nhà cũng là vận động

Vận động thể chất là mọi chuyển động của cơ thể làm tiêu tốn năng lượng, bao gồm cả hoạt động trong công việc, sinh hoạt hằng ngày, đi lại… 

Trong khi đó tập thể dục (exercise) là hình thức vận động có cường độ, cấu trúc, mục tiêu cụ thể, như tăng sức bền, cải thiện tim mạch, tăng cơ hoặc giảm mỡ.

Các hoạt động gia đình như quét nhà, rửa chén, leo cầu thang thuộc NEAT - năng lượng tiêu hao từ các vận động không phải bài tập chính thức, đóng góp phần đáng kể vào tổng năng lượng tiêu hao hằng ngày. 

Dù vậy NEAT thường thiếu cấu trúc tăng cường cường độ và không thể mang lại lợi ích cho hệ tim mạch hay cơ xương như tập thể dục.

Theo dữ liệu Compendium, lau sạch nhà trong khoảng 1 giờ đồng hồ tiêu hao khoảng 3 MET (một đơn vị đo lường hoạt động thể chất), tương đương 180 kcal/giờ, ở người nặng trung bình 60kg.

Đi bộ nhanh (tốc độ 5km/giờ) tương đương 3.3 MET (200 kcal/giờ). Nhưng mặt khác, đi bộ nhanh mang lại nhiều lợi ích về tim mạch, tư thế, xương khớp...

Một ví dụ khác: việc rửa chén, nấu ăn chỉ ở mức MET thấp đến trung bình (2-3 MET), khiến tim không bơm đủ mạnh để cải thiện VO₂ max. 

Trái lại tập gym có kế hoạch (aerobic, HIIT…) luôn có mức MET trên 5, giúp cải thiện nhịp thở, tăng khối cơ - xương, giảm mỡ và tăng độ bền.

Luôn phải có thể dục bổ trợ

Tập thể dục có tổ chức giúp cải thiện VO₂ max, tăng khối cơ, cải thiện mật độ xương và chức năng tim mạch rõ rệt. Ngược lại, làm việc nhà cải thiện NEAT nhưng không đủ áp lực sinh lý để tăng kháng lực, kích thích tăng trưởng cơ bắp hay cải thiện cấu trúc mạch máu.

Dù vậy làm việc nhà có vai trò quan trọng trong giảm mỡ cơ thể, ngăn ngừa lối sống thụ động, cải thiện linh hoạt khớp, cân bằng thần kinh.

Làm việc nhà có thay thế được tập thể dục? - Ảnh 3.

Làm việc nhà đốt năng lượng nhưng lại gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác - Ảnh: GPT

Một nghiên cứu của tạp chí Circulation cho thấy những người làm việc nhà thường xuyên thông thường có thể giảm 51-67% nguy cơ bệnh tim mạch và tỉ lệ tử vong giảm 69% trong vài năm theo dõi.

Nhiều hoạt động việc nhà như cúi gập lưng khi lau nhà, bê đồ nặng khi giặt giũ, hoặc đứng lâu khi rửa chén lại gây ra áp lực lớn lên cột sống thắt lưng và khớp gối, nhất là nếu không có tư thế đúng. 

Một nghiên cứu đăng trên Journal of Physical Therapy Science (2015) cho thấy lau nhà theo kiểu cúi người liên tục có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa đĩa đệm và đau thắt lưng mạn tính, đặc biệt ở phụ nữ trung niên.

Thêm vào đó làm việc nhà thường kéo dài nhưng thiếu sự cân bằng cơ học, nghĩa là chỉ sử dụng một số nhóm cơ nhất định trong thời gian dài, dẫn đến mất cân bằng cơ bắp và đau nhức vùng vai gáy, cổ tay. 

Do đó các chuyên gia khuyến cáo cần bổ sung các bài tập kéo giãn, rèn cơ lưng - bụng và các bài tập tăng sức mạnh cơ gối, cơ đùi để bảo vệ xương khớp. Ngay cả những bài tập đơn giản như plank, dead bug, squat nhẹ hoặc yoga 15 phút/ngày cũng giúp cải thiện đáng kể tư thế và giảm rủi ro do làm việc nhà sai tư thế.

Làm việc nhà giúp chúng ta tiêu hao nhiều năng lượng, có thể bớt đi nỗi lo béo phì, nhưng càng làm việc nhà nhiều, càng cần tập thể dục nhiều để bổ trợ cho những yếu tố tim mạch, xương khớp.

MET là gì?

MET là viết tắt của Metabolic Equivalent of Task, hay đơn vị trao đổi chất tương đương, được dùng để đo cường độ tiêu hao năng lượng của một hoạt động thể chất nào đó so với trạng thái nghỉ ngơi.

1 MET tương đương với lượng năng lượng mà cơ thể tiêu hao khi nghỉ ngơi, khoảng 3,5ml oxy/kg/phút, hay khoảng 1 kcal/kg/giờ. Ví dụ, nếu bạn nặng 60kg, khi ngồi nghỉ cơ thể bạn tiêu hao khoảng 60 kcal/giờ - đó là 1 MET.

Nếu một hoạt động có giá trị 4 MET, điều đó có nghĩa là hoạt động đó tiêu hao năng lượng gấp 4 lần so với lúc nghỉ.

MET giúp so sánh cường độ của các hoạt động khác nhau, từ nhẹ (dưới 3 MET), trung bình (3-6 MET) đến cao (>6 MET). Mức MET của ngồi xem tivi là 1, đi bộ nhanh từ 3-4, đạp xe nhẹ 5-6, còn chạy bộ vào khoảng 8 trở lên.

Nhảy dây giúp tăng khả năng quan hệ tình dục

Nhảy dây, một trò chơi tưởng chừng chỉ gắn liền với thời thơ ấu của mỗi người, lại là môn thể thao rất hiệu quả trong việc cải thiện chất lượng đời sống tình dục.

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Tổ chức Club World Cup 2025 bát nháo, FIFA sợ… ông trời

Trận Benfica - Chelsea mới đây đã là lần thứ 6 có trận đấu bị hoãn tại FIFA Club World Cup 2025 vì yếu tố thời tiết, cụ thể là nguy cơ sét đánh. Rốt cuộc chuyện gì đang xảy ra trên đất Mỹ?

Tổ chức Club World Cup 2025 bát nháo, FIFA sợ… ông trời

Video: Bàn thắng vỡ òa phút 100 đưa Palmeiras vào tứ kết FIFA Club World Cup

Palmeiras vào tứ kết FIFA Club World Cup 2025 sau bàn thắng bùng nổ phút 100 của Paulinho.

Video: Bàn thắng vỡ òa phút 100 đưa Palmeiras vào tứ kết FIFA Club World Cup

Lịch trực tiếp VTV Cup ngày 29-6: Tái hiện chung kết AVC Nations Cup

Ngày 29-6, tuyển bóng chuyền nữ Việt Nam sẽ tiếp tục thi đấu tại VTV Cup 2025 và lần này đối thủ là Philippines.

Lịch trực tiếp VTV Cup ngày 29-6: Tái hiện chung kết AVC Nations Cup

Jurgen Klopp: 'FIFA Club World Cup là ý tưởng tồi tệ nhất, nhiều người cứ cố nghĩ ra điều gì đó'

Cựu huấn luyện viên Liverpool Jurgen Klopp tin rằng FIFA Club World Cup là "ý tưởng tồi tệ nhất từng được triển khai trong bóng đá" vì "nỗi lo ngại nghiêm trọng" về phúc lợi của cầu thủ.

Jurgen Klopp: 'FIFA Club World Cup là ý tưởng tồi tệ nhất, nhiều người cứ cố nghĩ ra điều gì đó'

Lịch trực tiếp chung kết Cúp quốc gia: Sông Lam Nghệ An đấu Công An Hà Nội

18h hôm nay (29-6), CLB Sông Lam Nghệ An sẽ gặp Công An Hà Nội trong trận chung kết Cúp quốc gia 2024-2025, diễn ra trên sân Vinh.

Lịch trực tiếp chung kết Cúp quốc gia: Sông Lam Nghệ An đấu Công An Hà Nội

Pickleball là cầu nối hiến tạng ở Charity Cup 2025

Charity Cup 2025 - “Hiến tạng cứu người - Cho đi là còn mãi” do Pulmoll & Press Shot tổ chức là một trong số các giải đấu pickleball đi theo hướng thiện nguyện để gây quỹ hỗ trợ.

Pickleball là cầu nối hiến tạng ở Charity Cup 2025
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar