Tiền lệ lạ lùng của FIFA

Nếu người hâm mộ có thể nhẫn nhịn ở những lần trước đó, trận Benfica - Chelsea diễn ra rạng sáng 29-6 là giọt nước tràn ly. Khi trận đấu chỉ còn vài phút là kết thúc, ban tổ chức quyết định hoãn hơn 1 giờ.

Trở lại sân đấu, Chelsea lãnh ngay một quả phạt đền, để rồi trận đấu bị đưa vào hiệp phụ. May mắn cho họ, Benfica bị đuổi người, giúp Chelsea chung cuộc cũng giành chiến thắng. 

Sẽ thế nào nếu Chelsea bại trận? Hiển nhiên từ đội bóng cho đến người hâm mộ của họ sẽ cảm thấy vô cùng phẫn uất. Việc tiến gần đến chiến thắng, để rồi bị trì hoãn hơn một giờ chắc chắn sẽ tác động tiêu cực đến tâm lý các cầu thủ Chelsea khi đó.

Ai cũng hiểu lý do thời tiết là bất khả kháng, đặc biệt với một nguy cơ nghe rất "rùng rợn" như sét đánh. Nhưng FIFA Club World Cup 2025 vẫn tạo nên một tiền lệ lạ lùng trong lịch sử bóng đá.

Hàng chục năm qua, làng bóng đá đã phát triển đến mức có thể xây cả sân bóng đẳng cấp tại sa mạc (Qatar), có thể mở điều hòa mát rượi cả khán đài vào trưa hè nóng bức (tại Singapore)... Nhưng tại sao giải đấu mệnh danh số một hành tinh, tại quốc gia giàu mạnh nhất hành tinh lại phải trải qua nỗi sợ nguyên sơ đến thế?

Nguyên nhân vẫn cứ nằm ở cách làm việc của FIFA. 

Không học hỏi NFL

Trong số 12 sân được sử dụng cho giải đấu, phần lớn đều là sân ngoài trời không có mái che. Hầu hết đó cũng là các sân bóng bầu dục, tiêu điểm là Giải vô địch bóng bầu dục Mỹ (NFL).

Cũng vì vậy, trận đấu nào diễn ra trong buổi chiều muộn ở miền đông nước Mỹ cũng sẽ đối mặt nguy cơ sét đánh - chuyện quen thuộc của vùng khí hậu nơi đây.

Không ai đổ lỗi cho thời tiết. Nhưng khi một giải đấu lớn có đến 6 trận bị ảnh hưởng bởi sét, trong khi nước chủ nhà vốn là quốc gia có hệ thống cảnh báo thiên tai tốt hàng đầu thế giới, lỗi không nằm ở tự nhiên - mà là ở con người, cụ thể là ban tổ chức.

Các chuyên gia thể thao Mỹ đều cho rằng FIFA đã bỏ qua hoàn toàn kinh nghiệm của các giải nhà nghề Mỹ như NFL (bóng bầu dục) và MLB (bóng chày). Những giải này dù cũng sử dụng nhiều sân ngoài trời, nhưng có quy trình ứng phó sấm sét cực kỳ nghiêm ngặt, gọi là “Lightning Protocol” (quy tắc phòng chống sấm sét).

Theo quy định của NFL và NCAA, nếu sét xuất hiện trong phạm vi 8 dặm (13km) tính từ sân vận động, từ nhiều giờ đồng hồ trước trận đấu, ban tổ chức sẽ quyết định hoãn ngay lập tức. Ban tổ chức NFL còn trang bị ra đa sét và có bộ phận giám sát thời tiết chuyên trách trực tiếp tại sân.

Ngược lại, tại FIFA Club World Cup, các quyết định đình chỉ trận đấu có vẻ chậm trễ và không nhất quán. Một số trận chỉ được dừng khi sét đã ở rất gần. 

Khu trú ẩn cho khán giả gần như không có hoặc không đủ rộng. Nhiều sân chỉ bố trí cầu thang thoát hiểm và yêu cầu khán giả “tránh xa khán đài”, dẫn đến tình trạng lộn xộn.

Tệ hơn, FIFA tổ chức giải vào đúng giai đoạn mùa hè - cao điểm của dông sét tại nhiều bang miền đông và miền nam nước Mỹ như Florida, North Carolina, Tennessee. 

Đây là điều mà bất kỳ người dân Mỹ nào cũng biết. Nhưng rồi ban tổ chức vẫn chọn khung giờ thi đấu vào buổi chiều - thời điểm có xác suất dông sét cao nhất trong ngày, rồi đưa cầu thủ ra đá giữa nhiệt độ 33 độ C, độ ẩm trên 70%, trong sân vận động không mái che.

FIFPro - tổ chức đại diện cho cầu thủ chuyên nghiệp toàn cầu - cũng đã nhiều lần lên tiếng yêu cầu FIFA xem xét lại thời điểm tổ chức giải, thay đổi giờ thi đấu để tránh nắng nóng và sét. Thế nhưng cho đến nay, mọi phản hồi đều rơi vào im lặng.

Cuối cùng, mùa giải NFL diễn ra từ tháng 9 đến tháng 2, tránh được đáng kể nguy cơ sét đánh. Còn FIFA Club World Cup lại diễn ra ngay giai đoạn nguy hiểm nhất. 

FIFA rõ ràng đã mạo hiểm quá nhiều thứ, sự an toàn cho cầu thủ, khán giả, yếu tố cảm xúc của người trong cuộc... chỉ để vẽ vời nên một giải đấu lắm tiền nhiều bạc. 

Bài học cho FIFA

Kết thúc 2 lượt trận đầu tiên giai đoạn vòng bảng, Al Hilal là đại diện duy nhất của châu Á, châu Phi tạo nên được những màn trình diễn tương đối tích cực.