30/05/2025 09:56 GMT+7
Trở lại chủ đề

Đừng đợi sóng đến mới học cách bơi: Làm sao để thích nghi khi mất việc?

Chúng ta đang sống trong một thời kỳ mà sự ổn định trở nên bấp bênh, thay đổi diễn ra từng ngày. Từ người làm công ăn lương đến tiểu thương ngoài chợ, từ công chức nhà nước đến nhân viên văn phòng, ai rồi cũng phải nhìn lại mình để tìm câu trả lời.

mất việc - Ảnh 1.

Áp lực bị thay thế luôn tồn tại với bất kỳ ai - Ảnh minh họa do AI tạo

"Tôi học may không phải vì đam mê, mà vì cuộc sống bắt buộc" - Coco Chanel.

Câu nói tưởng chừng nhẹ nhàng của nhà thiết kế thời trang, doanh nhân người Pháp lại phản ánh rất thật cuộc sống của nhiều người.

Rèn luyện, học tập không ngừng để thích nghi

Không phải ai cũng may mắn làm đúng công việc mình yêu thích. Đôi khi đơn giản chỉ vì nghề đó trả lương đều, đủ sống nên ta theo. Và thế là vài năm, rồi vài chục năm trôi qua.

Gần đây tôi gặp lại vài người bạn cũ, đều đã ngoài bốn mươi. Có người từng là chỗ dựa trong công ty, nay bỗng thấy mình như đứng bên lề dòng chảy công việc.

Có người thấy sự nghiệp giậm chân tại chỗ, trong khi tuổi tác lại không chờ đợi ai. Ai may mắn thì còn bám được công ty với mức lương vừa phải, phúc lợi tạm ổn. Còn lại thì rơi vào tình trạng công ty giữ cũng không xong mà cho nghỉ thì tiếc. Vì họ lớn tuổi, lương cao hơn lứa trẻ nhưng tốc độ và sức bật lại không bằng. Áp lực bị thay thế luôn treo lơ lửng trên đầu.

Người trẻ, còn thời gian, hãy chuẩn bị. Đừng nghĩ mình sẽ mãi an toàn trong một chiếc ghế. Mọi thứ đều có thể thay đổi bất cứ lúc nào. Và khi nó đến, chỉ có những người có sẵn kỹ năng, kiến thức, tinh thần vượt khó mới đứng vững.

Tôi có một người bạn làm kế toán trong một công ty nhà nước. Suốt hơn 10 năm, bạn ấy sống với công việc ổn định, nhẹ nhàng. Nhưng rồi công ty giải thể. Ở tuổi 43, bạn phải bắt đầu lại từ con số 0.

Không chờ đợi ai đến cứu mình, bạn tự học tiếng Hàn, rồi chuyển sang làm nhân viên tín dụng cho một ngân hàng Hàn Quốc. Áp lực công việc gấp nhiều lần, chưa kể phải giao tiếp với khách hàng, chạy doanh số mỗi tháng. Nhưng như bạn nói, ngoài việc thích nghi, không còn lựa chọn nào khác.

Hôm qua tôi lại tình cờ thấy một người bạn khác. Trước nay vốn sống nội tâm, ít nói, thậm chí còn không dùng mạng xã hội. Thế mà nay bạn đang ngồi tập nói trước ống kính, quay video để livestream bán hàng.

Hỏi ra mới biết, cửa hàng kinh doanh kiểu truyền thống của bạn đã ế ẩm cả năm qua. Nếu không thay đổi, không học cách tiếp cận khách hàng mới thì đành đóng cửa.

Sự nghiệp chỉ ổn khi ta đủ năng lực thích nghi trong mọi hoàn cảnh

mất việc - Ảnh 2.

Sự nghiệp không thể gọi là ổn định nếu bạn chỉ ngồi yên - Ảnh do AI tạo

Hiện tại cho thấy rất rõ sự thay đổi đang diễn ra nhanh và dữ dội ra sao. Quy luật đào thải không còn đến một cách chậm rãi mà diễn ra đột ngột, thẳng thắn và không báo trước. Những gì từng được xem là chắc chắn, ổn định bỗng trở thành điều mong manh.

Chúng ta buộc phải nhìn lại chính mình, rà soát lại năng lực, tư duy và cả thói quen sống để đúc kết một điều cốt lõi: tất cả những gì nằm ngoài bản thân đều có thể thay đổi. 

Chỉ những giá trị nội tại như kỹ năng, kiến thức, trải nghiệm, thái độ sống mới là thứ không ai lấy mất được.

Tôi có những người bạn cũ giờ đang giữ vị trí quan trọng ở các công ty nước ngoài. Họ từng là nhân viên bình thường nhưng đã không ngừng học thêm văn bằng hai, rèn ngoại ngữ, luyện kỹ năng mềm.

Một người trong số đó từng nói với tôi rằng vì cuộc sống luôn rủi ro nên phải tích lũy mọi thứ để ứng phó. Dựa vào người khác không bao giờ an toàn bằng chính mình.

Sự nghiệp ổn định không có nghĩa là ngồi yên. Ổn định thật sự là khi bạn đủ năng lực để thích nghi với bất kỳ hoàn cảnh nào.

Tuổi tác trôi nhanh lắm. Nhưng nếu phải làm lại từ đầu, cũng đừng sợ. Hãy cứ làm như Coco Chanel. Nếu cuộc sống bắt mình bắt đầu lại, cứ bắt đầu và làm cho tới.

Trong xã hội hôm nay, nếu cứ phụ thuộc vào người khác để được yên thân thì nhiều khi chưa kịp yên là đã hết thân rồi. Chỉ có năng lực, kỹ năng, tinh thần bền bỉ mới là thứ thật sự đảm bảo cho chính mình.

Nếu phải làm một công việc mà ta không thực sự đam mê, phải hiểu giá trị của mình và luôn tìm cách làm cho giá trị đó mạnh mẽ hơn mỗi ngày.

Bạn trẻ phải làm gì để không bị AI cướp mất công việc?

AI (trí tuệ nhân tạo) có thể cướp đi hàng trăm công việc, khiến hàng triệu con người thất nghiệp, nhưng không thể thay thế con người hai thứ: trái tim và sự sáng tạo.

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Giao lưu các bạn trẻ dân tộc thiểu số tại Cần Thơ

Chương trình Giao lưu học sinh, sinh viên dân tộc thiểu số với chuỗi các hoạt động ý nghĩa gắn kết giới trẻ như thi làm cổng trại, thi văn nghệ, thăm di tích lịch sử của Cần Thơ.

Giao lưu các bạn trẻ dân tộc thiểu số tại Cần Thơ

‘Nguyện ước xây lâu đài của con đã thành hiện thực’

74 em nhỏ đang điều trị ung thư tại Trung tâm Nhi khoa - Bệnh viện Trung ương Huế đã nhận được phần quà ước nguyện từ chương trình “Ước mơ của Thúy” ngày 30-5.

‘Nguyện ước xây lâu đài của con đã thành hiện thực’

Công nhân mong nhà ở giá thấp, ngăn hàng giả, giải quyết ùn tắc

Chiều 30-5, Liên đoàn Lao động tỉnh Bắc Giang tổ chức hội nghị tiếp xúc, đối thoại với công nhân lao động. Đại diện 340.000 lao động, nhiều đại biểu bày tỏ mong muốn có nhà ở xã hội giá thấp, ngăn chặn nạn hàng giả, tội phạm mạng...

Công nhân mong nhà ở giá thấp, ngăn hàng giả, giải quyết ùn tắc

Lần đầu được tặng đồ chơi yêu thích, bệnh nhi ung thư cười tít mắt

Lần đầu tiên được nhận đúng món đồ chơi mình ao ước, các bệnh nhi ung thư đang điều trị tại Bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng, Viện Huyết học - Truyền máu trung ương (Hà Nội) không giấu được niềm vui.

Lần đầu được tặng đồ chơi yêu thích, bệnh nhi ung thư cười tít mắt

Thiếu nhi TP.HCM đề xuất nhiều ý tưởng thiết thực với lãnh đạo

Sáng 30-5, 150 bạn nhỏ tiêu biểu đại diện cho thiếu nhi toàn thành phố đã có mặt trong chương trình Lãnh đạo TP.HCM gặp gỡ, lắng nghe trẻ em 2025.

Thiếu nhi TP.HCM đề xuất nhiều ý tưởng thiết thực với lãnh đạo

Từ bến Nhà Rồng đến Làng Sen: Đi để hiểu và đóng góp nhiều hơn

Hành trình đã đưa các bạn trẻ TP.HCM từ bến Nhà Rồng giữa TP mang tên Bác về đến Làng Sen quê Bác. Trong ba ngày, các bạn đã đi qua các di tích, địa danh lịch sử, văn hóa gắn với cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Từ bến Nhà Rồng đến Làng Sen: Đi để hiểu và đóng góp nhiều hơn
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar