Dưa leo - thức ăn, thuốc và mỹ phẩm

Về thành phần hóa học, trong l00g dưa leo có 95g nước; 0,8g protid; 3g glucid; 0,7g xenlulo, cung cấp được 16 calo, tương đương với nhiều loại rau tươi khác như cải sen, cải cúc, cải soong, cải thìa...

Ngoài ra, trong dưa leo còn có nhiều loại vitamin và muối khoáng cần thiết cho cơ thể như caroten 0,30mg trong l00g; vitamin B₁ 0,03mg; vitamin B₂ 0,04mg; vitamin PP 0,1mg; vitamin C 5mg; canxi 23mg; photpho 27mg; sắt 1mg…

Dưa leo được dùng ăn tươi là chính, hái quả về, rửa thật sạch, cầm cả quả cắn ăn, hoặc bổ dọc bỏ ruột chấm muối ăn. Nhiều người thích ăn dưa leo chấm muối ớt, vừa ngon miệng, vừa chóng hết khát; về mùa hè, lao động ngoài trời nắng nóng, mồ hôi ra nhiều, khát nước chỉ cần ăn mấy quả dưa leo tươi sẽ thấy đỡ khát, đỡ mệt nhiều, vì cơ thể được cung cấp một lượng nước ngon ngọt mát, có nhiều vitamin C và muối khoáng.

Ngoài ra, dưa leo còn dùng để xào, nấu canh, nấu súp, thái nhỏ ăn sống như rau tươi, hoặc muối chua ăn như măng, dưa hành... Gần đây, chúng ta còn thấy loại dưa leo bao tử được chế biến cẩn thận và đóng trong các lọ thủy tinh hoặc hộp, ăn ngon, giòn, nhiều vitamin C.

Loại dưa leo bao tử này được coi là món ăn cao cấp, ngon ngọt, mát bổ, chua giòn, màu vàng tươi, hương vị tăng cao hơn vì có thêm mùi thơm của gia vị, bảo quản được khá lâu (5-6 tháng) và thường được xếp trong những lọ thủy tinh hay đóng hộp theo chiều thẳng đứng khít nhau trông rất quyến rũ.

Ngoài giá trị ăn uống, dưa leo còn được dùng làm thuốc và mỹ phẩm. Theo Đông y, dưa leo tính lạnh, vị ngọt, vào các kinh tì, vị, đại tràng, có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, chỉ khát, dùng chữa các chứng bệnh do nhiệt như kiết lỵ, phù thũng do thấp nhiệt có kết quả tốt.

Theo những nghiên cứu gần đây, nước ép dưa leo có thể hòa tan axit uric và muối urat nên có tác dụng lợi tiểu, bài sỏi, phòng chống bệnh thấp khớp, thống phong, đồng thời còn là một vị thuốc an thần, giảm sốt, chữa một số bệnh ngoài da như nứt nẻ da, tàn nhang, nếp nhăn... nên có giá trị như một loại mỹ phẩm.

Để phục vụ vẻ đẹp của làn da, nhất là cho phái đẹp, trên thị trường hiện nay người ta đua nhau sản xuất các loại mỹ phẩm cao cấp, có loại rất đắt tiền, nhưng theo nhiều kết quả nghiên cứu khoa học thì các loại rau quả vẫn là những mỹ phẩm phổ biến và có hiệu quả cao, như bầu bí, dưa, đặc biệt là dưa leo.

Dưa leo nghiền lấy nước hoặc thái thành lát mỏng xoa lên mặt, lên tay, chân, có tác dụng làm da nhẵn, mịn màng, tẩy tàn nhang và xóa nhẹ những nếp nhăn.

Ngoài những cách dùng đơn giản trên, ở nhiều nước người ta còn chế ra các loại nước hỗn hợp gồm dưa leo phối hợp với một số rau quả khác như táo, chanh, cà rốt... ép lấy nước hoặc làm thuốc mỡ dưỡng da để bôi và đắp tươi lên da giữ làn da đẹp, mịn màng. Ngoài ra nó còn có tác dụng chống rộp da, bong da vì ánh nắng gay gắt của mùa hè. Cũng vì vậy, nhiều người cho rằng dưa leo và một số loại rau quả mới chính là những loại mỹ phẩm tốt, giá rất rẻ, lại an toàn không gây tác dụng phụ, không làm da bị dị ứng, nổi mẩn.