Từ vụ ồn ào của Hoài Linh, đã đến lúc nghệ sĩ làm từ thiện cần chuyên nghiệp hơn

Đứng ra kêu gọi quyên góp giúp bà con miền Trung gặp bão lụt, nhưng hơn 6 tháng trôi qua, vừa rồi Hoài Linh mới lên tiếng trước sức ép của dư luận.

Tuổi Trẻ ghi nhận ý kiến người trong giới và chuyên gia.

NSND Trần Ngọc Giàu (chủ tịch Hội Sân khấu TP.HCM):

Thận trọng để tránh điều tiếng

Chuyện nghệ sĩ tham gia các hoạt động từ thiện là một hành động đẹp, ý nghĩa, thể hiện sự sẻ chia với cộng đồng. Tuy nhiên, việc nghệ sĩ tham gia các hoạt động thiện nguyện hiện nay thường là sự tự phát từ tấm lòng.

Nhiều khi nghệ sĩ rất đơn giản, họ cứ nghĩ rằng bản thân họ trong sáng, không có gì băn khoăn nên về thời gian, cách làm đôi khi có những cái còn chệch choạc.

NSND Trần Ngọc Giàu

Tôi nghĩ bản thân họ không tư túi gì đâu, vì uy tín của họ với khán giả rất lớn. Nhưng họ nên kỹ càng, thận trọng hơn để tránh những điều tiếng không hay, tính toán cách làm sao cho hiệu quả, minh bạch về tài chính.

Về việc số tiền từ thiện của Hoài Linh gây lùm xùm, tôi có nghe nói xuất phát từ việc Linh hơi chủ quan. Có những nguyên nhân khiến việc trao tiền bị chậm trễ mà khi chia sẻ có thể mọi người chưa thể đồng cảm hết.

Tánh Hoài Linh tình cảm, nên sau khi lo đám tang cho người bạn thân Chí Tài, tiếp đó là sự ra đi của người dì ruột mà em xem như mẹ, Linh rất suy sụp, rồi dịch bệnh và một số lý do nữa… Chắc sắp tới Linh sẽ có động thái rõ ràng trước công chúng.

Nói gì thì nói đây cũng là bài học kinh nghiệm sâu sắc cho Hoài Linh và một số nghệ sĩ trong quá trình làm từ thiện để không tạo nên những điều tiếng không hay.

Ca sĩ Thủy Tiên liên tục cập nhật trên trang cá nhân các hoạt động và khoản chi từ số tiền từ thiện cô quyên góp được trong đợt bão lũ miền Trung năm 2020 - Ảnh: FBNV

Ông Nguyễn Quang Đồng (chuyên gia chính sách công):

Cần các thiết chế bảo vệ lợi ích của người đóng góp

Sự việc Hoài Linh một lần nữa cho thấy trong công tác từ thiện, cứu trợ thời gian qua ở nước ta, việc huy động nguồn lực đóng góp từ xã hội là điểm sáng khi có những cá nhân nghệ sĩ quyên góp được cả chục tỉ, trăm tỉ đồng, nhưng việc tổ chức và điều phối các nguồn lực cứu trợ là chưa như mong muốn, thậm chí có thể làm xói mòn lòng tin của người đóng góp.

Điều này xuất phát từ tình trạng thiếu chuyên nghiệp trong hoạt động cứu trợ.

Ông Nguyễn Quang Đồng

Đã đến lúc cần tính đến những giải pháp căn cơ và dài hạn, chính là chuyên nghiệp hóa hoạt động cứu trợ, hình thành các tổ chức phi lợi nhuận, tổ chức từ thiện hoạt động chuyên nghiệp và thường xuyên.

Để bảo vệ cả người đóng góp lẫn người nhận đóng góp từ thiện, nghệ sĩ làm từ thiện nên gắn với một tổ chức từ thiện chuyên nghiệp bên ngoài hoặc do mình lập ra. Nhưng Luật dân sự và hai nghị định 64 (2008) và 93 (2019) không được thiết kế để khuyến khích các tổ chức từ thiện chuyên nghiệp.

Vì vậy, rất cần một đạo luật xây dựng các thiết chế bảo vệ lợi ích của người đóng góp, yêu cầu trách nhiệm minh bạch và báo cáo hoạt động của quỹ, đồng thời cũng tránh được rủi ro xói mòn uy tín cho nghệ sĩ làm từ thiện.

Chữ "tín" - niềm tin phải đóng vai trò trung tâm. Và pháp lý chính là các thiết chế để bảo vệ lòng tin này, để nó tiếp tục là nguồn vốn xã hội khổng lồ và quý báu để tương trợ lẫn nhau.

Luật sư Nguyễn Tiến Lập (Văn phòng NHQuang & Cộng sự):

Có khung pháp lý để nghệ sĩ làm từ thiện tốt hơn

Có thể thấy hiện nay khán giả góp tiền theo niềm tin yêu với nghệ sĩ, không có một thỏa thuận nào về việc sử dụng đồng tiền quyên góp, còn nghệ sĩ cũng chỉ biết nhận mà không tính rõ ràng phương án điều phối chi tiết nguồn tiền từ thiện.

Luật sư Nguyễn Tiến Lập

Sự không chuyên nghiệp từ cả hai phía dẫn đến chuyện xảy ra với Hoài Linh là không ngạc nhiên.

Với trường hợp của Hoài Linh, tính kịp thời chi tiêu tiền cứu trợ không được bảo đảm. Người góp tiền từ thiện luôn mong muốn đồng tiền mình góp được sử dụng đúng mục đích, bao gồm cả đúng thời điểm. Hoài Linh chỉ làm muộn thôi, chưa nói đến chuyện gì khác, người góp tiền có quyền trách nghệ sĩ, phải chấp nhận.

Dù Hoài Linh đã chuyển được hay chưa chuyển được số tiền quyên góp từ thiện, hiện số tiền có bao nhiêu, giữ ở tài khoản nào, kế hoạch xử lý tiền đó ra sao, anh phải thông tin công khai. Nếu không, để mọi người phát hiện như mấy ngày qua, đó là sai sót của anh, cần khắc phục nhanh.

Về khung pháp luật, hiện nay chưa có pháp luật hướng dẫn cụ thể những hoạt động từ thiện kiểu này. Một số văn bản quy định như nghị định 64 (2008) và 93 (2019) nhưng không tương thích, không đầy đủ.

Nghị định 64 cấm cá nhân không được làm từ thiện theo tôi là nên bỏ quy định này, nên cho phép các cá nhân như các nghệ sĩ được làm từ thiện nhưng cần đưa ra cách thức, tiêu chuẩn cho hoạt động từ thiện này, đồng thời có cơ chế để bên thứ ba có thể giám sát.

Vì vậy cần có cơ chế để giúp nghệ sĩ hay các cá nhân làm từ thiện tốt hơn chứ đừng trách họ đã chưa làm tốt như kỳ vọng.

Vụ Hoài Linh và 14 tỉ: 'Quyên góp đồng tiền từ người hâm mộ, phải minh bạch, đủ trách nhiệm!'

TTO - Xung quanh câu chuyện nghệ sĩ Hoài Linh và hơn 14 tỉ đồng được người hâm mộ ủng hộ cho hoạt động cứu trợ, hỗ trợ đồng bào miền Trung đợt lũ lụt, vấn đề đồng tiền từ thiện phải được minh bạch và sử dụng đúng lúc tiếp tục được đặt ra.