Tại sao con người uống kháng sinh lại khiến sông ô nhiễm?

Theo Phys, hàng triệu km sông trên khắp thế giới đang bị ô nhiễm kháng sinh với mức độ đủ cao để thúc đẩy tình trạng kháng thuốc và gây hại cho đời sống thủy sinh.

Hàng ngàn tấn kháng sinh thải ra sông ngòi

Các nhà nghiên cứu từ Đại học McGill (Canada) tính toán khoảng 8.500 tấn kháng sinh - gần một phần ba lượng mà con người tiêu thụ mỗi năm - được thải ra các hệ thống sông trên toàn thế giới hằng năm, ngay cả sau khi đã đi qua hệ thống xử lý nước thải.

"Dư lượng từ từng loại kháng sinh riêng lẻ chỉ tạo thành nồng độ rất nhỏ trong hầu hết các con sông, khiến chúng rất khó phát hiện.

Nhưng việc phơi nhiễm môi trường kéo dài và tích tụ đối với các chất này vẫn gây rủi ro cho sức khỏe con người và các hệ sinh thái thủy sinh", Heloisa Ehalt Macedo, nghiên cứu sinh sau tiến sĩ ngành địa lý tại Đại học McGill và là tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng một mô hình toàn cầu, được xác minh bằng dữ liệu thực địa từ gần 900 địa điểm sông.

Họ phát hiện amoxicillin, loại kháng sinh được sử dụng nhiều nhất trên thế giới, có khả năng hiện diện ở mức độ rủi ro cao nhất, đặc biệt là ở Đông Nam Á.

Tại đây, việc sử dụng kháng sinh ngày càng tăng và hệ thống xử lý nước thải còn hạn chế đã làm trầm trọng thêm vấn đề.

Những tác động không mong muốn

"Nghiên cứu này không nhằm cảnh báo về việc sử dụng kháng sinh. Chúng ta cần kháng sinh để điều trị sức khỏe toàn cầu, nhưng kết quả cho thấy có những ảnh hưởng ngoài ý muốn đối với môi trường thủy sinh và tình trạng kháng kháng sinh", Bernhard Lehner, giáo sư ngành thủy văn toàn cầu tại khoa địa lý của Đại học McGill và là đồng tác giả nghiên cứu, cho biết.

Các phát hiện này đặc biệt đáng chú ý vì nghiên cứu không xét đến nguồn kháng sinh từ chăn nuôi hoặc các nhà máy dược phẩm - cả hai đều là những nguồn gây ô nhiễm môi trường chính.

"Kết quả nghiên cứu cho thấy ô nhiễm kháng sinh trong các con sông xuất phát từ việc tiêu thụ của con người đã là một vấn đề nghiêm trọng. Vấn đề này có khả năng sẽ nghiêm trọng hơn nữa nếu tính thêm các nguồn từ thú y hoặc công nghiệp liên quan", Jim Nicell, giáo sư kỹ thuật môi trường tại Đại học McGill, nói.

"Do đó cần có các chương trình giám sát để phát hiện ô nhiễm kháng sinh hoặc các chất hóa học khác trong nguồn nước, đặc biệt ở những khu vực có nguy cơ cao", ông nói thêm.

Tiêm chủng làm giảm sử dụng thuốc kháng sinh

Nhiều người quan niệm rằng tiêm chủng chỉ dành cho trẻ em. Trên mạng xã hội có nhiều trang Facebook kêu gọi anti vắc xin, comment xúi giục, nghi ngờ vắc xin…