Các nhà khoa học đã phát triển quy trình không dùng xyanua hay thủy ngân để tách vàng nguyên chất từ PCB (mạch máy tính), linh kiện điện tử bỏ đi và mẫu quặng - Ảnh: Flinders University
Trên tạp chí Nature Sustainability, nhóm nghiên cứu do giáo sư Justin Chalker (Đại học Flinders, Úc) đứng đầu cho biết công nghệ mới này giúp tách vàng mà không cần dùng đến các hóa chất độc hại như thủy ngân hay xyanua, mở ra triển vọng thay đổi toàn diện cách con người khai thác và tái chế kim loại quý theo hướng an toàn, sạch và bền vững hơn.
Thành phần tiên quyết là trichloroisocyanuric acid, một hóa chất thường dùng khử trùng nước hồ bơi và vệ sinh nước sạch. Trichloroisocyanuric acid phối hợp với nước muối có khả năng hòa tan vàng. Tiếp theo, vàng được "bắt" bằng một polymer giàu lưu huỳnh, tổng hợp nhờ phản ứng khởi tạo bởi tia UV. Cuối cùng polymer tái chế được nhờ công đoạn hồi phân (depolymerization), giải phóng vàng và tái tạo đơn phân để tái dùng lần sau.
Không chỉ áp dụng với rác điện tử như linh kiện máy tính, điện thoại, thiết bị viễn thông... phương pháp tách vàng này hiệu quả trên các mẫu quặng, phế liệu kim loại hỗn hợp và cả các nguồn chứa vàng khác. Điều này mở ra khả năng đô thị hóa việc khai thác vàng, tận dụng nguồn tài nguyên đang bị bỏ phí trong các thiết bị điện tử hỏng.
Khác với phương pháp truyền thống vốn chỉ phù hợp với các mỏ quy mô công nghiệp, công nghệ mới còn có thể áp dụng quy mô nhỏ và vừa như ở các làng nghề tái chế hoặc xưởng khai thác thủ công, từ đó giảm thiểu ô nhiễm môi trường, cải thiện điều kiện lao động, đồng thời thu hồi hiệu quả kim loại quý từ rác thải điện tử đang ngày càng chất đống.
Không chỉ là một cải tiến kỹ thuật, đây có thể là tiền đề cho một cuộc cách mạng "vàng xanh", nơi vàng nằm lẫn trong các thiết bị bỏ đi được khai thác bằng công nghệ sạch, tuần hoàn và bền vững với tương lai.
Trong tương lai gần, phương pháp này còn có thể giảm sự phụ thuộc vào khai thác mỏ mới. Nó cũng hứa hẹn cải thiện đáng kể điều kiện làm việc cho hàng triệu thợ khai thác nhỏ lẻ trên toàn cầu, vốn đang đối mặt với rủi ro sức khỏe nghiêm trọng.
Trong các phương pháp truyền thống, quá trình khai thác và tinh luyện vàng phụ thuộc nhiều vào các chất cực độc như xyanua và thủy ngân, gây hậu quả nghiêm trọng tới sức khỏe con người, đa dạng sinh học và nguồn nước. Trong khi đó, lượng rác thải điện tử toàn cầu đang gia tăng chóng mặt, chúng chứa một khối lượng vàng khổng lồ nhưng chưa được khai thác hiệu quả.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay