Trong môi trường đó, doanh nghiệp khó phát triển bằng đổi mới sáng tạo mà phải sống lay lắt nhờ các "mối quan hệ ngầm". Thể chế bị bào mòn, niềm tin bị rạn vỡ. Đã đến lúc phải dẹp bằng được thứ "giấy phép nuôi tham nhũng" này.
Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị đã gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh khi đặt ra mục tiêu rất cụ thể: cắt giảm ít nhất 30% điều kiện kinh doanh, thời gian xử lý thủ tục hành chính và chi phí tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp ngay trong năm 2025 - và tiếp tục cắt giảm mạnh trong những năm tiếp theo.
Đây là tiếng nói mạnh mẽ của quyết tâm cải cách thể chế, giành lại môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng cho mọi doanh nhân liêm chính.
Vì sao lại cần phải cắt và phải dẹp một cách quyết liệt như vậy?
Thực tế đang trả lời quá rõ ràng và đau xót. Vụ án Nguyễn Lộc An - cựu vụ phó Vụ Thị trường trong nước - liên quan doanh nghiệp xăng dầu là minh chứng sống động cho thấy quyền lực cấp phép đã bị thao túng như thế nào để phục vụ lợi ích cá nhân.
Không phải là cá biệt. Ở nhiều lĩnh vực khác, tình trạng "bôi trơn" để được cấp phép, "gặp gỡ" để được giải quyết nhanh vẫn diễn ra như một thứ nghi thức bất thành văn.
Một doanh nghiệp vừa muốn mở một nhà máy thực phẩm có thể phải xin đến hơn 30 loại giấy phép, mỗi nơi lại yêu cầu một loại hồ sơ, một cách hiểu luật riêng, một hệ giá trị "ngầm" khác nhau.
Hậu quả là gì? Là một môi trường kinh doanh méo mó, nơi năng lực không bằng quan hệ và sáng tạo không bằng khôn khéo luồn lách.
Là nền kinh tế bị đè nặng bởi chi phí không chính thức - loại chi phí không thể ghi vào sổ sách, nhưng ăn mòn mọi giá trị cạnh tranh.
Là sự chùn bước của nhà đầu tư nước ngoài, là sự nản lòng của doanh nghiệp trong nước, là sự thờ ơ của người dân với luật pháp vì thấy luật pháp không bảo vệ họ, mà chỉ phục vụ cho một nhóm nhỏ có quyền trong trường hợp đó.
Muốn thay đổi không thể vá víu. Phải cải cách tận gốc. Phải loại bỏ tận chân rễ.
Trước hết cần rà soát và cắt bỏ toàn bộ các loại giấy phép không có cơ sở thực tiễn và pháp lý rõ ràng, không phục vụ thực chất cho mục tiêu quản lý. Không thể để những thủ tục bất hợp lý tồn tại như cái cớ hợp pháp để vòi vĩnh, để "xin - cho", để nhũng nhiễu.
Thứ hai, phải số hóa toàn bộ quy trình cấp phép, từ khâu nộp hồ sơ đến trả kết quả. Không để bất kỳ khâu trung gian nào là "điểm mù" cho tham nhũng nảy sinh.
Cơ quan quản lý nào để xảy ra tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho doanh nghiệp phải bị xử lý nghiêm minh. Không thể chỉ xử lý người nhận hối lộ, mà bỏ qua người tạo điều kiện cho hành vi nhũng nhiễu xảy ra.
Thứ ba, cần minh bạch hóa toàn bộ thông tin về điều kiện kinh doanh, thời gian xử lý, người chịu trách nhiệm, cơ chế phản hồi - để người dân và doanh nghiệp giám sát, báo chí phản ánh và các tổ chức xã hội tham gia kiểm tra. Không có gì là minh bạch nếu không được ánh sáng công luận chiếu vào.
Thứ tư, phải gắn trách nhiệm cá nhân rõ ràng với từng giấy phép, từng thủ tục. Ai ban hành, ai duy trì điều kiện kinh doanh bất hợp lý - phải giải trình, thậm chí phải bị xem xét trách nhiệm nếu gây ra thiệt hại cho doanh nghiệp, cho nền kinh tế.
Thể chế không thể là nơi nuôi dưỡng những đặc quyền đặc lợi. Giấy phép không thể là công cụ kiếm lời của một bộ phận cán bộ thoái hóa. Muốn kiến tạo phát triển trước hết phải làm sạch môi trường kinh doanh. Muốn thu hút đầu tư phải lấy lại niềm tin.
Phải dẹp bằng được thứ "giấy phép nuôi tham nhũng"! Đó là mệnh lệnh từ thực tiễn, là đòi hỏi của doanh nghiệp, là cam kết với nhân dân và cũng là trách nhiệm chính trị cao nhất của những người cầm quyền.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay