Người vẽ bản đồ tác chiến Xuân Lộc, mở cánh cửa phía đông cho quân ta tiến vào Sài Gòn mùa xuân 1975

Buổi trò chuyện chủ đề Đại thắng mùa xuân 1975 - Sức mạnh của ý chí và niềm tin chiến thắng, do Nhà xuất bản Chính Trị Quốc Gia Sự Thật phối hợp với Học viện Báo chí và Tuyên truyền tổ chức, nhân kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước.

Người duy nhất vẽ bản đồ tác chiến Xuân Lộc

Tại buổi trò chuyện, TS Đàm Duy Thiên đã kể lại chuyện mình vẽ tấm bản đồ lịch sử năm xưa. Lúc ấy, ông vừa vào chiến trường được mấy năm, được giao làm công tác đồ bản thuộc Trung đoàn 266, Sư đoàn 341 - Sông Lam.

Mùa xuân năm 1975, sau khi thất thủ tại nhiều nơi, chính quyền Việt Nam Cộng hòa rút về Sài Gòn cố thủ.

Muốn thực hiện mục tiêu giải phóng Sài Gòn - Gia Định trước mùa xuân, ta phải đập tan hệ thống tuyến phòng thủ cực kỳ kiên cố của đối phương, đó là thị xã Xuân Lộc, từ đó mới có không gian rộng để triển khai lực lượng từ miền Bắc vào đánh.

Và để bước vào trận đánh, một nhiệm vụ tối quan trọng là phải xây dựng được bản đồ quyết tâm chiến đấu.

Khi đó, người lính trẻ Đàm Duy Thiên được tín nhiệm là người duy nhất vẽ bản đồ tác chiến Xuân Lộc nhờ biết vẽ và có trí nhớ tốt, và đặc biệt là phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, quyết tâm cao, vì phải đảm bảo giữ bí mật về bản đồ đến phút chót.

Đến Xuân Lộc, khi nhận được nhiều thông tin về phía địch từ các trinh sát gửi về, Đàm Duy Thiên phải cố gắng thu thập, quan sát và vận dụng trí nhớ của mình kết nối mọi dữ liệu mà thể hiện chính xác trên bản đồ.

Lúc ấy, chỉ huy nói đến đâu phải ghi chép ngay đến đó. Ngoài ra, khi các đơn vị, bộ phận đi trinh sát báo về cũng cần nắm thông tin rồi thể hiện trên bản đồ thật chính xác.

Còn có một khó khăn nữa là Đàm Duy Thiên là chiến sĩ trẻ, từ miền Bắc vào nên việc xác định địa danh, địa hình, địa vật ở Xuân Lộc không dễ dàng, mà vẽ đồ bản thì “sai một li đi một dặm”.

Tấm bản đồ giúp đập tan bức tường thép ở Xuân Lộc

Vậy mà chỉ trong hơn một tuần, người lính trinh sát chưa đầy 19 tuổi đã vẽ hoàn chỉnh tấm bản đồ trong điều kiện khó khăn, thiếu thốn. Nhưng không dừng lại ở đó, mà Đàm Duy Thiên phải tiếp tục chỉnh sửa bản đồ linh hoạt theo kế hoạch tác chiến được cấp trên thay đổi.

Mỗi ngày, anh thường xuyên lắng nghe ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo chỉ huy để cập nhật tình hình, dùng những nét chì để điều chỉnh bản đồ kịp thời, chính xác.

Để bảo đảm an toàn, Đàm Duy Thiên vẽ bản đồ ngay dưới hầm, có những lúc không đủ ánh sáng, hay đang vẽ thì khói bom mù mịt không thở được, phải bò ra khỏi hầm, lấy chút oxy rồi lại trở vào hầm tiếp tục vẽ.

Bản đồ do người chiến sĩ trẻ Đàm Duy Thiên thực hiện gấp rút đã góp phần quan trọng để sau 12 ngày đêm tiến công ác liệt, quân ta đập tan bức tường thép ở Xuân Lộc, mở toang cánh cửa phía đông cho lực lượng hùng hậu của quân ta tiến vào giải phóng Sài Gòn - Gia Định mùa xuân năm 1975.

Phía Nam sông Bến Hải

Đọc tập truyện ký Phía Nam sông Bến Hải của tác giả Nguyễn Văn Á, từ ký ức của một người lính, người đọc thấy con đường tới ngày thống nhất của đất nước mình có bao hy sinh, mất mát, lòng dũng cảm và tình yêu nước vô bờ.