29/03/2025 15:23 GMT+7

Nếu hay thức khuya, bạn có nguy cơ mắc căn bệnh này cao hơn

Một nghiên cứu mới của các nhà khoa học tại Đại học Surrey (Anh) giải thích mối liên hệ giữa thói quen thức khuya, dậy trễ với bệnh trầm cảm.

thức khuya - Ảnh 1.

Người hay thức khuya có nguy cơ cao mắc trầm cảm - Ảnh: FREEPIK

Theo Science Alert, nghiên cứu này đã xác định chronotype (thời gian sinh học, hay thuật ngữ dùng để phân loại sự khác biệt trong nhịp sinh học ngủ - thức tự nhiên của con người), cho thấy người hay thức khuya có nguy cơ cao mắc trầm cảm.

Thức khuya dễ mắc trầm cảm hơn

“Chronotype muộn, còn được gọi là ‘eveningness’ hay ‘cú đêm’, là xu hướng sinh học khiến một người thích hoạt động vào buổi tối và có thói quen ngủ muộn, dậy muộn”, nhà thần kinh học Simon Evans chia sẻ với BBC Science Focus. “Chronotype có nền tảng di truyền, do đó việc là ‘cú đêm’ là một xu hướng sinh học tự nhiên”.

Trong số các đối tượng tham gia nghiên cứu, chỉ có 38 người thuộc nhóm “early birds” (người có chronotype sáng sớm). Có 252 người thuộc nhóm eveningness (chronotype buổi tối), trong khi 256 người còn lại có chu kỳ ngủ - thức trung gian.

Vì độ tuổi trung bình của những người tham gia vào khoảng 20, nên sự phân bố này không gây ngạc nhiên. Những người cuối độ tuổi vị thành niên thường có chronotype buổi tối, trong khi chronotype buổi sáng có xu hướng phổ biến hơn khi về già.

Các đối tượng nghiên cứu cũng trả lời các câu hỏi về chất lượng giấc ngủ, xu hướng suy nghĩ tiêu cực lặp đi lặp lại, trầm cảm, mức độ chánh niệm và tần suất sử dụng rượu.

Nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng chronotype muộn có liên quan đến nguy cơ mắc các triệu chứng trầm cảm nghiêm trọng, và nghiên cứu lần này tiếp tục khẳng định điều đó. Những người thuộc nhóm eveningness có triệu chứng trầm cảm cao hơn đáng kể, so với nhóm có chronotype trung gian.

Hạn chế nguy cơ bằng cách nào?

Một khả năng được đặt ra là trầm cảm có thể thúc đẩy chronotype muộn, khiến người bệnh khó tìm thấy động lực để rời khỏi giường vào buổi sáng, đồng thời khó thư giãn và đi vào giấc ngủ vào ban đêm do những suy nghĩ tiêu cực liên tục.

Nghiên cứu cũng cho thấy nhóm cú đêm có mức độ suy nghĩ tiêu cực lặp đi lặp lại cao hơn đáng kể.

Phân tích thống kê sâu hơn cho thấy vẫn có cách để giảm thiểu mối liên hệ giữa chronotype muộn và nguy cơ trầm cảm.

Các đặc điểm liên quan đến chánh niệm, đặc biệt là “hành động với nhận thức” (khả năng không phán xét cảm xúc và suy nghĩ, dù là tích cực hay tiêu cực) và “diễn đạt” (khả năng gọi tên cảm xúc và suy nghĩ), có tác động đáng kể.

“Hành động với nhận thức” là một đặc điểm nổi bật của những người dậy sớm. Có thể đây chính là bí quyết giúp họ duy trì tinh thần tích cực. Nhưng điều này cũng liên quan mật thiết đến chất lượng giấc ngủ, vì giấc ngủ tốt hơn giúp giảm mệt mỏi, tăng khả năng tập trung.

Mức độ tiêu thụ rượu cũng là một yếu tố trung gian đáng chú ý. Nhóm cú đêm có xu hướng uống nhiều rượu hơn.

“Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy các chiến lược nhằm nâng cao mức độ chánh niệm, chẳng hạn như thiền định và các bài tập chánh niệm, sẽ rất hữu ích. Đồng thời chúng ta cũng cần tập trung cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm tiêu thụ rượu”, Evans chia sẻ với BBC.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí khoa học PLOS One.

Người trẻ stress, thức khuya làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim

Nếu trước kia người mắc bệnh lý về tim mạch, nhồi máu cơ tim là người cao tuổi thì hiện nay nhiều người trẻ mắc bệnh này. Nguyên nhân “mới nổi” khiến người trẻ mắc bệnh là do thức khuya, stress kéo dài và ô nhiễm môi trường.

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Nhiều bệnh nhi ung thư các tỉnh thành vào Bệnh viện Ung bướu TP.HCM điều trị

Bệnh viện Nhi trung ương đã phối hợp với Bệnh viện Ung bướu TP.HCM điều trị xạ trị áp sát cho 5 bệnh nhi sarcôm cơ vân ở nhiều vị trí khác nhau như cổ bàng quang, lưỡi, âm đạo với kết quả rất tốt.

Nhiều bệnh nhi ung thư các tỉnh thành vào Bệnh viện Ung bướu TP.HCM điều trị

Sáp nhập TP.HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương, thành lập tổ công tác Bảo hiểm xã hội khu vực 27

Ngày 29-6, Bảo hiểm xã hội khu vực XXVII (số 27) thông tin về việc thành lập tổ công tác thường trực.

Sáp nhập TP.HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương, thành lập tổ công tác Bảo hiểm xã hội khu vực 27

Một đêm trắng tạo 3 hành trình sự sống mới nhờ người hiến tạng

Một hành trình đầy xúc cảm vừa khép lại tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định, để lại dư âm sâu lắng về sự hy sinh cao cả và phép màu của sự sống từ một ca hiến tạng.

Một đêm trắng tạo 3 hành trình sự sống mới nhờ người hiến tạng

25 năm ‘giữ’ ổn định nhịp thở cho người mắc bệnh hô hấp mãn tính

Suốt 25 năm qua, mô hình ACOCU đã đồng hành, 'giữ' ổn định nhịp thở cho nhiều người bệnh hen và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD).

25 năm ‘giữ’ ổn định nhịp thở cho người mắc bệnh hô hấp mãn tính

Kiểm tra mái ấm có bé gái bị 'bạn dùng xẻng đánh', phát hiện loạt vấn đề cần khắc phục

Kiểm tra cơ sở bảo trợ trẻ em Thiên Thần (TP.HCM) - nơi bé gái bị thương ở mặt vì bị một bạn sống cùng dùng xẻng đánh.

Kiểm tra mái ấm có bé gái bị 'bạn dùng xẻng đánh', phát hiện loạt vấn đề cần khắc phục

Tập thể dục có thể giúp đường ruột khỏe hơn, hết táo bón, giảm ung thư đại tràng?

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng tập thể dục cũng có thể giúp cho đường ruột khỏe mạnh hơn.

Tập thể dục có thể giúp đường ruột khỏe hơn, hết táo bón, giảm ung thư đại tràng?
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar