11/09/2024 21:30 GMT+7
Trở lại chủ đề

Não bộ thanh thiếu niên 'lão hóa' sớm trong COVID-19, chuyện gì xảy ra?

Nghiên cứu phát hiện cả nam và nữ ở độ tuổi thanh thiếu niên đều bị mỏng vỏ não nhanh chóng trong giai đoạn trước và sau thời kỳ phong tỏa vì COVID-19, nhưng ở nữ nhiều hơn.

Phát hiện não bộ thanh thiếu niên 'lão hóa' sớm trong đại dịch COVID-19 - Ảnh 1.

Tình trạng mỏng vỏ não tăng nhanh thường liên quan đến chứng trầm cảm và lo âu - Ảnh minh họa: GETTY IMAGES

Não bộ của các thiếu nữ tuổi teen đã trải qua thời kỳ đại dịch COVID-19 có những dấu hiệu "lão hóa" sớm. Đây là kết quả nghiên cứu của Đại học Washington (Mỹ) và vừa được công bố trên tạp chí khoa học đa ngành Proceedings của Viện hàn lâm Khoa học quốc gia Mỹ.

Nghiên cứu được thực hiện bằng cách đo lường tình trạng mỏng vỏ não, một quá trình bắt đầu vào cuối thời thơ ấu hoặc đầu tuổi vị thành niên. Các nhà khoa học coi quá trình này là việc bộ não tự kết nối lại khi trưởng thành, làm tăng hiệu quả hoạt động của não bộ. Tuy nhiên, quá trình này sẽ tăng nhanh trong điều kiện căng thẳng và tình trạng mỏng vỏ não tăng nhanh thường liên quan đến chứng trầm cảm và lo âu.

Nhóm nghiên cứu trên đã bắt đầu khảo sát với một nhóm gồm 160 trẻ em và thanh thiếu niên với mục tiêu mô tả những thay đổi điển hình trong những năm tháng tuổi thiếu niên. Công việc quét hình ảnh vỏ não nhằm thu được những chỉ số cần thiết được tiến hành lần đầu vào năm 2018 khi các đối tượng nghiên cứu trong độ tuổi từ 9 - 17. Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 vào năm 2020 đã khiến việc đo đạc lần thứ hai phải tạm ngừng.

Đến năm 2021 sau khi lệnh phong tỏa và hạn chế đi lại vì đại dịch COVID-19 bắt đầu được dỡ bỏ, tất cả các đối tượng nghiên cứu đều không còn phải trải qua giai đoạn căng thẳng kéo dài vì đại dịch và khoảng 130 đối tượng đã trở lại để tham gia nghiên cứu đợt thứ hai.

Nhờ vậy, nghiên cứu so sánh được dữ liệu thu thập từ trước và sau đại dịch về sự phát triển của não bộ của nhóm này. Tiến sĩ Neva Corrigan - chủ nhiệm công trình nghiên cứu - cho rằng điều này giúp tạo ra một "thí nghiệm tự nhiên".

Kết quả cho thấy, cả nam và nữ ở độ tuổi thanh thiếu niên đều bị mỏng vỏ não nhanh chóng trong giai đoạn trước và sau thời kỳ phong tỏa vì đại dịch. Tuy nhiên, tác động này đáng chú ý hơn nhiều ở nữ giới. Tình trạng mỏng vỏ não ở nữ đã tăng nhanh hơn, với mức độ lão hóa sớm trung bình là 4,2 năm, trong khi con số này đối với nam là 1,4 năm.

Theo tiến sĩ Patricia K. Kuhl, đứng đầu Viện Khoa học não bộ tại Đại học Washington và là một trong những tác giả của nghiên cứu, các kết quả trên cho thấy tác động lão hóa xảy ra trên toàn bộ não - tất cả các thùy ở cả hai bán cầu não.

Bà Kuhl cho rằng sự thay đổi này là do sự cô lập xã hội do đại dịch COVID-19 gây ra, và các thiếu nữ chịu ảnh hưởng nhiều hơn là do nhóm này phụ thuộc nhiều hơn vào tương tác xã hội, chẳng hạn như nói chuyện với bạn bè cùng trang lứa để giải tỏa căng thẳng.

Theo các nhà nghiên cứu, kết quả trên sẽ đóng góp cho các nghiên cứu về sự suy giảm sức khỏe của thanh thiếu niên trong thời kỳ đại dịch, đồng thời nhấn mạnh tình trạng vỏ não mỏng đi nhanh chóng không phải là dấu hiệu của tổn thương não bộ.

Tiến sĩ Ronald E. Dahl, giám đốc Viện Phát triển con người tại Đại học California, Berkeley và không tham gia vào nghiên cứu, cho biết tình trạng vỏ não mỏng đi không nhất thiết là dấu hiệu của một vấn đề, mà có thể là dấu hiệu của sự thay đổi trưởng thành.

Mặc dù một số nghiên cứu não trước đây đã phát hiện ra rằng căng thẳng do đại dịch đã đẩy nhanh quá trình mỏng vỏ não, nhưng không có nghiên cứu nào so sánh những thay đổi như vậy giữa nữ và nam ở độ tuổi thanh thiếu niên.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu vẫn chưa thể khẳng định liệu những thay đổi nói trên có phải là vĩnh viễn hay không, hoặc liệu khi các tương tác xã hội bình thường được khôi phục, thì quá trình phát triển não của thanh thiếu niên có trở lại mức bình thường hay không.

COVID kéo dài, cuộc chiến giải mã cũng dài

TTCT - Thuật ngữ "COVID kéo dài" để chỉ các di chứng dai dẳng của người nhiễm vi rút SARS-CoV-2 được đưa ra vào tháng 5-2020. Chữ "kéo dài" đã vận cả vào các nghiên cứu giải mã tình trạng mạn tính này.

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Hàng trăm ngàn bài báo khoa học bị phát hiện do AI viết

Nghiên cứu mới gây chấn động giới học thuật khi tiết lộ hàng trăm nghìn bài báo khoa học có thể do AI viết toàn bộ hoặc một phần.

Hàng trăm ngàn bài báo khoa học bị phát hiện do AI viết

'Phép màu không khí' ở Bắc Kinh, từ thủ đô ô nhiễm thành nơi chia sẻ kinh nghiệm

Bắc Kinh đã cải thiện đáng kể chất lượng không khí nhờ nhiều sáng kiến. Thái Lan cũng đang học hỏi kinh nghiệm từ Trung Quốc.

'Phép màu không khí' ở Bắc Kinh, từ thủ đô ô nhiễm thành nơi chia sẻ kinh nghiệm

Cần Thơ muốn hợp tác để ứng dụng AI vào cải cách thủ tục hành chính

Cần Thơ muốn hợp tác với GenAI Fund để ứng dụng AI vào cải cách thủ tục hành chính, đặc biệt là tổng đài 24/7 để tương tác với người dân.

Cần Thơ muốn hợp tác để ứng dụng AI vào cải cách thủ tục hành chính

New York ghi nhận hơn 60 vụ UFO trong nửa đầu năm nay

Bang New York ghi nhận 66 vụ UFO nửa đầu năm 2025, nhiều vật thể có hình dáng, di chuyển bất thường khắp thành thị lẫn nông thôn.

New York ghi nhận hơn 60 vụ UFO trong nửa đầu năm nay

Hổ trắng Ngộ Không ở Thảo cầm viên Sài Gòn chết vì bệnh

Sau 10 năm được nuôi dưỡng tại Thảo cầm viên Sài Gòn, hổ trắng có tên Ngộ Không đã mất do bệnh.

Hổ trắng Ngộ Không ở Thảo cầm viên Sài Gòn chết vì bệnh

Hoa sen nở từ hạt giống 1.400 năm tuổi

Những ngày này, hàng ngàn đóa sen đang nở rộ tại thành phố Gyōda, tỉnh Saitama, Nhật Bản. Điều đặc biệt là nhiều hoa sen trong số đó mọc lên từ những hạt giống có niên đại lên đến 1.400 năm.

Hoa sen nở từ hạt giống 1.400 năm tuổi
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar