
Cơ thể cá hề đang bị teo nhỏ vì biến đổi khí hậu - Ảnh: PADI BLOG
Bên cạnh làm các đại dương nóng lên, biến đổi khí hậu còn đang gây ra những thay đổi bất thường trong cơ thể và hành vi của nhiều loài sinh vật biển nói chung và loài cá nói riêng.
Một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Science Advances cho thấy cá hề, loài cá quen thuộc trong bộ phim hoạt hình Finding Nemo, có thể… teo nhỏ cơ thể để thích nghi với điều kiện nước biển ấm lên.
Khác với hiện tượng di cư lên vĩ độ cao hay mọc mỏ lớn để tản nhiệt ở các loài chim, lần này các nhà khoa học phát hiện một phản ứng hoàn toàn mới. Cụ thể, cá hề có thể tạm thời thu nhỏ kích thước cơ thể để tăng cơ hội sống sót trong các đợt nắng nóng đại dương.
Melissa Versteeg, nghiên cứu sinh tiến sĩ ngành khoa học biển tại Đại học Newcastle (Anh), cho biết cô đã rất bất ngờ khi phát hiện hiện tượng này.
"Thông thường, người ta cho rằng càng lớn thì càng có lợi thế. Chúng tôi chưa từng thấy việc cá có thể tự teo nhỏ cơ thể như vậy", Versteeg chia sẻ với chương trình Morning Edition của NPR.
Nhóm của Versteeg đã theo dõi 134 con cá hề dọc theo các rạn san hô ở Papua New Guinea trong suốt năm tháng, giữa lúc một đợt sóng nhiệt đại dương diễn ra.
Khi nhiệt độ nước tăng lên, một số cá hề đã giảm kích thước, trung bình chỉ dài khoảng 7,5cm, nhưng trong điều kiện nóng chúng "teo" đi từ 1 đến 2mm.
Mặc dù sự thay đổi này rất nhỏ, nó giúp cá tăng khả năng sống sót thêm tới 78% so với các cá thể vẫn tiếp tục phát triển bình thường.
Cho đến nay, các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác định rõ chính xác cơ chế khiến cá hề teo nhỏ, nhưng họ đưa ra giả thuyết rằng cơ thể nhỏ hơn giúp cá giảm nhu cầu dinh dưỡng và hoạt động trao đổi chất trở nên hiệu quả hơn. Bởi đây là điều quan trọng khi nguồn thức ăn hạn chế và môi trường trở nên khắc nghiệt.
"Có vẻ như việc teo nhỏ này mang lại cơ hội sống sót tốt hơn cho những con thu mình lại, so với những con tiếp tục lớn lên trong lúc nhiệt độ tăng", Versteeg nói.
Điều thú vị là khi nhiệt độ nước giảm trở lại bình thường, những con cá hề này cũng bắt đầu phát triển lại.
Cá hề teo nhỏ theo cặp
Cá hề là loài sống phụ thuộc vào các rạn san hô, hệ sinh thái vốn đang chịu tổn thương nghiêm trọng do biến đổi khí hậu và hiện tượng tẩy trắng san hô.
Nghiên cứu cũng ghi nhận rằng các cặp cá hề đang sinh sản thường teo nhỏ cùng lúc, cho thấy một hình thức thích nghi mang tính hợp tác cao để tăng khả năng sống sót cho cả đôi.
Phát hiện này mở ra giả định rằng không chỉ cá hề, mà nhiều loài cá sống trong hệ sinh thái rạn san hô khác cũng có thể sở hữu khả năng "teo nhỏ sinh học" nhằm thích nghi nhanh với biến đổi khí hậu.
Đó là một dạng phản ứng linh hoạt mà trước nay ít được ghi nhận trong các nghiên cứu sinh học.
"Đây là một ví dụ tuyệt đẹp về sự hợp tác và thích nghi trong tự nhiên. Đồng thời cũng là lời cảnh tỉnh rằng các loài động vật đang thay đổi một cách sâu sắc để có thể tiếp tục tồn tại trong một thế giới đang nóng lên", Versteeg chia sẻ.
Bình luận hay