18/05/2025 13:51 GMT+7
Trở lại chủ đề

Lần đầu tiên phát hiện băng nước ngoài Hệ Mặt trời

Kính viễn vọng không gian James Webb (JWST) của NASA lần đầu tiên phát hiện băng nước bên ngoài Hệ Mặt trời, mở ra hướng nghiên cứu mới về sự hình thành hành tinh và khả năng tồn tại của sự sống trong vũ trụ.

băng nước - Ảnh 1.

Khám phá băng nước trong một hệ sao khác giúp củng cố giả thuyết rằng: nước và có thể cả sự sống không phải là điều hiếm hoi trong vũ trụ - Ảnh: NASA

Băng nước tinh thể vừa được James Webb phát hiện nằm trong một vành đai bụi bao quanh ngôi sao HD 181327. Đây là một ngôi sao trẻ, có khối lượng và tính chất tương tự Mặt trời, cách Trái đất khoảng 155 năm ánh sáng, thuộc chòm sao Telescopium.

Theo nhóm nghiên cứu từ Đại học Johns Hopkins và Viện Khoa học Kính viễn vọng không gian (STScI, Mỹ), băng nước này gắn liền với các hạt bụi mịn, tạo thành những "quả cầu tuyết bẩn" siêu nhỏ, có kích thước lý tưởng để kính Webb phát hiện. Các hạt băng được cho là xuất hiện nhiều hơn ở vùng xa ngôi sao, nơi nhiệt độ thấp hơn.

"Webb không chỉ phát hiện băng nước, mà còn là băng nước ở dạng tinh thể, một cấu trúc đặc trưng cho thấy nguồn gốc và điều kiện hình thành của vật chất trong không gian", nhà thiên văn học Chen Xie cho biết.

Khám phá này được ví như "cầu nối thời gian" giữa một hệ sao trẻ xa xôi và Hệ Mặt trời thuở sơ khai. Các nhà khoa học nhận định vành đai bụi quanh HD 181327 có nhiều điểm tương đồng với vành đai Kuiper của chúng ta vài tỉ năm trước, nơi chứa đầy các thiên thể băng đá và đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành các hành tinh.

"Khi tôi còn là nghiên cứu sinh cách đây 25 năm, giáo sư của tôi từng nói rằng chắc chắn phải có băng trong các vành đai bụi quanh sao trẻ. Nhưng cho tới khi Webb hoạt động, chúng tôi mới có đủ công cụ hiện đại để xác nhận điều đó", nhà thiên văn học Christine Chen chia sẻ.

Thực tế, kính Spitzer của NASA từng ghi nhận những dấu hiệu đầu tiên về khả năng tồn tại băng quanh HD 181327 vào năm 2008, nhưng chỉ đến nay James Webb mới cung cấp được bằng chứng chắc chắn và sắc nét hơn nhiều.

Dữ liệu ghi nhận từ Webb cho thấy nhiều điểm tương đồng giữa hệ sao HD 181327 và các vật thể trong vành đai Kuiper của Hệ Mặt trời, một dấu hiệu cho thấy quy luật hình thành hành tinh có thể lặp lại ở nhiều nơi trong vũ trụ.

Hệ sao HD 181327 đang trải qua một giai đoạn "năng động", với nhiều vụ va chạm giữa các thiên thể nhỏ trong vành đai bụi. Mỗi lần va chạm, các hạt băng siêu nhỏ lại được phóng thích ra không gian như những mảnh vụn từ những cơn mưa sao băng và đó chính là nguồn băng mà Webb phát hiện.

"Chúng tôi tin rằng những hạt băng này có thể đóng vai trò cung cấp nước cho các hành tinh đá (giống Trái đất) sẽ hình thành sau vài trăm triệu năm trong hệ sao này", Chen Xie nhận định.

Khám phá băng nước trong một hệ sao khác giúp củng cố giả thuyết rằng: nước và có thể cả sự sống không phải là điều hiếm hoi trong vũ trụ.

Sự hiện diện của băng nước, đặc biệt ở dạng tinh thể, là bằng chứng quan trọng cho thấy quá trình hình thành hành tinh có khả năng lặp lại ở những nơi khác trong Dải Ngân hà. Đây cũng là điều kiện thiết yếu để sự sống như trên Trái đất có thể hình thành và phát triển.

Nhóm nghiên cứu cho biết sẽ tiếp tục mở rộng khảo sát các hệ sao trẻ, các vành đai bụi và những vùng đang hình thành hành tinh khác nhằm tìm kiếm thêm dấu vết băng, nước và các hợp chất cần thiết cho sự sống.

Phát hiện đột phá về nguồn gốc nước trên Trái đất

Kết quả nghiên cứu mới của các nhà khoa học Đại học Oxford đã bác bỏ giả thuyết nước đến từ tiểu hành tinh, cho thấy Trái đất vốn đã có sẵn hydro từ thuở sơ khai hình thành.

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Ông bà tiếp xúc với hóa chất có thể khiến cháu dậy thì sớm

Một nghiên cứu mới cho thấy ông bà có tiếp xúc với hóa chất có thể ảnh hưởng đến cả đời cháu sau này chứ không chỉ là từ bố mẹ sang con.

Ông bà tiếp xúc với hóa chất có thể khiến cháu dậy thì sớm

Đấu giá khối đá sao Hỏa lớn nhất rơi xuống Trái đất, có thể tới 4 triệu USD

Khối đá sao Hỏa nặng 25kg với sắc đỏ, nâu và xám đặc trưng chiếm gần 7% tổng lượng thiên thạch sao Hỏa đang được biết đến trên Trái đất.

Đấu giá khối đá sao Hỏa lớn nhất rơi xuống Trái đất, có thể tới 4 triệu USD

Tạo ra đường ăn từ CO₂, không cần mía hay củ cải đường

Các nhà khoa học Trung Quốc đã phát triển công nghệ sinh học chuyển hóa methanol, dẫn xuất từ CO₂, thành đường trắng.

Tạo ra đường ăn từ CO₂, không cần mía hay củ cải đường

Hai mẹ con cá voi vào săn mồi ở Cù Lao Mái Nhà

Nhiều người thích thú khi xem clip hai mẹ con cá voi săn mồi ở Cù Lao Mái Nhà (xã Ô Loan, tỉnh Đắk Lắk).

Hai mẹ con cá voi vào săn mồi ở Cù Lao Mái Nhà

Xung quanh Dải Ngân hà có thể đang tồn tại hàng trăm 'thiên hà ma'

Dải Ngân hà có thể được bao quanh bởi hàng chục, thậm chí cả trăm thiên hà vệ tinh mờ nhạt chưa từng được phát hiện, theo nghiên cứu mới đây.

Xung quanh Dải Ngân hà có thể đang tồn tại hàng trăm 'thiên hà ma'

Lấy muỗi trị muỗi

Muỗi, sinh vật từng khiến loài người ám ảnh suốt bao thế kỷ, giờ đây đang được sử dụng như một công cụ cứu rỗi thiên nhiên.

Lấy muỗi trị muỗi
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar