Bất ngờ phát hiện hành tinh lạnh giá trong 'vùng cấm' vũ trụ

Các nhà thiên văn học vừa có một phát hiện đột phá khi xác nhận sự tồn tại của một hành tinh lạnh giá đang quay quanh một ngôi sao lùn trắng trong vùng không gian được gọi là "vùng cấm" - nơi thông thường các hành tinh không thể tồn tại.

Ngôi sao lùn trắng WD 1856+534, cách Trái đất 82 năm ánh sáng trong chòm sao Thiên Long (Draco), đã 5,8 tỉ năm tuổi. Vào năm 2020, vệ tinh TESS của NASA cùng với một số đài quan sát mặt đất đã phát hiện một vật thể có kích thước tương đương sao Mộc quay quanh ngôi sao này với chu kỳ 1,4 ngày.

Mới đây, nhóm nghiên cứu do tiến sĩ Mary Anne Limbach thuộc Đại học Michigan dẫn đầu đã sử dụng kính viễn vọng không gian James Webb để xác nhận vật thể này, được đặt tên là WD 1856+534b, chính là một hành tinh. Điều đáng chú ý là hành tinh này nằm ở vị trí rất gần ngôi sao chủ, gần hơn 30 lần so với khoảng cách từ sao Thủy đến Mặt trời.

Theo các nhà khoa học, khi các ngôi sao có khối lượng thấp đến trung bình như Mặt trời cạn kiệt nhiên liệu hạt nhân, chúng sẽ phình to thành sao khổng lồ đỏ trước khi thoát ra lớp vỏ ngoài và để lại một lõi đặc - được gọi là sao lùn trắng. Thông thường, các hành tinh nằm trong bán kính hai đơn vị thiên văn, hay "vùng cấm", sẽ bị phá hủy trong quá trình này.

Qua phân tích tín hiệu thu được từ kính viễn vọng James Webb, các nhà nghiên cứu xác định WD 1856+534b có khối lượng gấp khoảng 5,2 lần sao Mộc và nhiệt độ bề mặt là -52 độ C, khiến nó trở thành ngoại hành tinh lạnh nhất từng được quan sát trực tiếp ánh sáng. 

Tuy nhiên nó vẫn chưa phải là hành tinh lạnh nhất được biết đến, khi mà hành tinh OGLE-2005-BLG-390Lb gần trung tâm dải Ngân hà có nhiệt độ bề mặt khoảng -223 độ C.

Các nhà khoa học cho rằng WD 1856+534b ban đầu có quỹ đạo xa hơn và đã di chuyển vào "vùng cấm" sau khi ngôi sao chủ đã ổn định thành sao lùn trắng, có thể do ảnh hưởng hấp dẫn từ một hành tinh hoặc ngôi sao khác.

Khoa học tranh cãi về 'dấu hiệu sự sống' trên ngoại hành tinh K2-18b

Chỉ vài ngày sau công bố về phát hiện dấu hiệu sự sống ngoài hành tinh, các nhà khoa học bày tỏ hoài nghi rằng không có người ngoài hành tinh nào cả, đó có thể chỉ là nhiễu thống kê.