Cô trò lớp 9/7, Trường THCS Lý Thánh Tông, Q.8, TP.HCM ôn tập chuẩn bị cho kỳ thi tuyển sinh lớp 10 - Ảnh: NHƯ HÙNG
* TS-BS TRẦN THỊ MINH HẠNH (trưởng khoa dinh dưỡng, Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn):
Không ăn thực phẩm lạ
Trước kỳ thi tuyển sinh lớp 10 tuyệt đối không để cho thí sinh ăn những thực phẩm lạ dù đó là sản phẩm bổ dưỡng. Thí sinh phải giữ thói quen ăn uống thường ngày với các bữa chính và phụ, có thể tăng cường thêm vitamin và khoáng chất theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Trong giai đoạn trước, trong kỳ thi, học sinh cần được đảm bảo bữa sáng đủ chất và ăn sáng đầy đủ. Việc ăn sáng đầy đủ sẽ giúp não hoạt động được tốt, thí sinh sẽ sáng suốt trong làm bài.
Lưu ý bữa ăn sáng cũng cần đầy đủ các chất: đạm, vitamin, chất khoáng có từ thịt, cá, trứng, sữa, rau xanh, trái cây... để tăng sức đề kháng và nên có thêm chất béo từ omega-3 (như chất béo từ cá) sẽ giúp não hoạt động tốt.
Những ngày thi, các em cần ăn uống đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và tốt nhất là nên ăn ở nhà. Học sinh tuyệt đối không nên ăn những món ăn sống, hạn chế tối đa việc ăn thức ăn tái, chưa chín như thịt cá tái, đồ nướng, trứng ốp la chưa chín...
Đối với nước uống, các em cũng nên uống nước đun sôi để nguội, không nên uống trà đá, nước đá không rõ nguồn gốc dễ dẫn đến rối loạn tiêu hóa, còn có thể gây cảm khi thời tiết thay đổi.
Đồ ăn, thức uống trong những ngày thi nên là những thức ăn quen thuộc, thường ngày vẫn dùng. Vì việc cơ thể không dung nạp thức ăn mới, dị ứng thực phẩm là những vấn đề không biết trước được, tốt nhất hãy để qua những ngày thi mới nên thử thức ăn lạ.
Trong những ngày trước, trong kỳ thi, các em không nên ăn chay. Thực tế là nếu ăn chay đúng cách vẫn đủ dinh dưỡng nhưng đa số rất ít người ăn chay đúng cách.
Đa số người ăn chay chỉ ăn một hai loại đậu, rau nên dễ thiếu đạm, vi chất dinh dưỡng... không đủ dưỡng chất cho hoạt động của não, nhất là trong những ngày lao động trí óc căng thẳng như dịp thi cử.
Tuy nhiên, trừ trường hợp những học sinh đã có thói quen ăn chay từ trước thì vẫn nên giữ thói quen đó.
* PGS.TS.BS ĐỖ VĂN DŨNG (trưởng khoa y tế công cộng, Trường đại học Y Dược TP.HCM):
4 lưu ý để đảm bảo sức khỏe cho thí sinh
Thứ nhất, thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, vệ sinh và cân bằng. Chế độ ăn lành mạnh là chế độ ăn không có quá nhiều chất béo và đường, đủ chất, cân bằng giúp cơ thể có thể hấp thu dưỡng chất đầy đủ, giảm nguy cơ mắc bệnh và cung cấp đủ năng lượng cho việc học tập.
Cần quan tâm đến chất lượng của thực phẩm vì nếu bị ngộ độc thực phẩm trong kỳ thi sẽ ảnh hưởng xấu đến kết quả thi cử. Cần uống đủ nước vì thiếu nước sẽ ảnh hưởng sự lưu thông của máu lên não và các cơ quan của cơ thể.
Thứ hai, thí sinh nên dành thời gian nghỉ giữa lúc ôn thi. Việc các em ngồi tại chỗ trong thời gian dài để học sẽ không phải là tốt cho việc tiếp thu kiến thức. Giải lao trong khoảng thời gian ngắn giúp hệ thần kinh được nghỉ ngơi và việc học tập sau đó sẽ có hiệu quả hơn.
Thời gian giải lao cũng giúp giảm ảnh hưởng xấu của việc nhìn gần lên thị giác (thời gian giải lao giúp mắt nhìn xa hơn có thể giúp giảm nguy cơ cận thị), của tư thế sai lên cơ xương khớp gây đau cổ, gáy, lưng (sau khi giải lao, cơ thể trở về tư thế tự nhiên hơn).
Thời gian giải lao cũng là lúc có thể vận động nhẹ để tăng cường hô hấp, lưu thông máu trong cơ thể và giúp các cơ, khớp vận động.
Thứ ba, các em nên đảm bảo thời gian ngủ đầy đủ. Điều này có vẻ khó với các học sinh khi xã hội tạo áp lực lớn lên các em phải đạt kết quả tốt nhất trong kỳ thi.
Tuy nhiên nếu ngủ không đủ sẽ khiến phản ứng của hệ thần kinh kém linh hoạt hơn, việc học bài hoặc làm bài thi trở nên kém hiệu quả nên việc thức quá dài sẽ là phản tác dụng.
Thứ tư, các em học sinh cũng nên tiếp xúc với cha mẹ, anh em và bạn bè trong suốt quá trình ôn thi. Bởi vì việc này sẽ giúp các em giảm stress, cân bằng tâm lý và giúp học sinh tập trung hơn khi học tập. Cha mẹ cần lưu ý không nên gây stress cho học sinh.
Thí dụ như cha mẹ nên nhắc là không nên thức xuyên đêm để học. Nhưng nếu đã nhắc mà trẻ vẫn không nghe thì có thể vẫn phải chấp nhận chuyện này (bởi vì có một số trẻ rất nhạy cảm và dễ lo lắng, khi đó buộc trẻ vào phòng ngủ sẽ làm trẻ càng lo lắng hơn và không ngủ được). Việc la mắng trẻ sẽ chỉ gây ảnh hưởng xấu hơn cho trẻ.
Tạo không khí gia đình vui vẻ, không áp lực
Sức khỏe tinh thần là vấn đề vô cùng quan trọng với thí sinh trong dịp thi cử. Chỉ còn hơn 10 ngày nữa học sinh bước vào kỳ thi lớp 10 rồi nên lúc này cha mẹ và thí sinh hãy để đầu óc thư giãn, không nên gây áp lực cho con cái.
Cha mẹ không nên áp lực việc con phải đậu trường này hay trường kia mà hãy động viên con giữ tinh thần lạc quan để các em có tâm thế tốt bước vào kỳ thi.
Thời gian này cha mẹ hãy chăm sóc sức khỏe tinh thần cho các em bằng cách giữ không khí gia đình vui vẻ, tương tác với các em và nên để học sinh đi ngủ sớm cũng như để cả nhà cùng đi ngủ sớm để tránh áp lực cho thí sinh.
Lúc này có học nhiều hơn và so sánh các em với những học sinh khác, các em sẽ không thể điều tiết cảm xúc mà có thể gây ra những tiêu cực trong cảm xúc, vì thế cha mẹ cần cân nhắc các nội dung trò chuyện với con về thi cử.
Cha mẹ hãy quan tâm đến các con từ những điều nhỏ nhất về bữa ăn, giấc ngủ, tránh cho học sinh dùng máy tính, mạng xã hội, điện thoại nhiều vào dịp này. Và cũng nên để các con có hoạt động thể dục, thể thao cùng gia đình hoặc bạn bè hợp lý trong thời gian này để tinh thần các em thoải mái.
TS Ngô Xuân Điệp (trưởng khoa tâm lý học, Trường ĐH KHXH&NV, ĐH Quốc gia TP.HCM)
Đăng ký tại đây
Bình luận hay