Rau củ quả nhiều màu sắc có lợi cho sức khỏe - Ảnh: TTO
Chất dinh dưỡng quý từ rau quả
Theo TS Huỳnh Nam Phương, Viện Dinh dưỡng quốc gia, cơ bản thức ăn nào cũng có đầy đủ các chất dinh dưỡng nhưng có loại nhiều chất này, có loại lại nhiều chất khác. Tất cả thực phẩm đều có thể kết cấu thành các chế độ ăn dinh dưỡng khác nhau.
Theo quan điểm của dinh dưỡng, không có loại thực phẩm chuyên biệt nào mà bản thân nó được coi là "thực phẩm tốt" hay "thực phẩm xấu". Điều quan trọng là việc phối hợp, bổ sung giữa các thực phẩm để đáp ứng được nhu cầu về năng lượng và các chất dinh dưỡng của một cá thể.
Do đó, cần ăn đa dạng thực phẩm và chia đều ra thành các bữa trong ngày. Ăn uống đa dạng là ăn thực phẩm từ tất cả các nhóm với tỉ lệ cân đối hằng ngày, đồng thời lựa chọn các thực phẩm đa dạng ngay trong một nhóm.
Rau quả là nguồn cung cấp các vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự sống và phát triển của cơ thể, giúp bảo vệ cơ thể và tăng cường sức khỏe chống lại bệnh tật.
Rau quả nói chung chứa ít chất béo, cholesterol và muối, nhưng lại cung cấp các carbohydrate phức hợp, chất xơ và các chất dinh dưỡng khác.
Rau quả đa số ít năng lượng, chứa đường tự nhiên thay vì đường tinh luyện (như trong các loại đồ ngọt chế biến công nghiệp) nên ít làm tăng đột ngột đường máu sau ăn. Điều này đặc biệt tốt với những người mắc hoặc có nguy cơ mắc các bệnh chuyển hóa.
Rau quả còn cung cấp chất xơ giúp ích cho hệ tiêu hóa, ổn định hệ vi khuẩn đường ruột, chống táo bón, góp phần bình ổn đường máu, giảm cholesterol máu.
Chế độ ăn nhiều rau quả sẽ giúp giảm nguy cơ tim mạch, đột quỵ, béo phì, sỏi thận, một số loại ung thư, đái tháo đường tuýp 2 và các rối loạn về xương.
Một số chất dinh dưỡng quý từ rau quả như chất xơ; folate; kali; vitamin A, C; sắt.
Bữa ăn ngày Tết nhiều rau củ sẽ giúp nhẹ bụng, chống ngán
Lợi ích của rau quả ‘cầu vồng’
Rau quả có thể chia thành 5 nhóm theo màu sắc của chúng: màu đỏ, tím/xanh lơ, cam, xanh lá cây và trắng/nâu. Mỗi màu chứa một nhóm hoạt chất sinh học có tác dụng đặc thù phòng chống một loại bệnh nào đó.
Chính những hoạt chất sinh học này tạo nên màu sắc sống động cho loại rau quả ấy và cả những lợi ích về sức khỏe của chúng.
Màu đỏ: rau quả có màu đỏ là do thành phần thực vật tự nhiên có tên là lycopene. Lycopene là một chất chống oxy hóa rất mạnh có tác dụng giảm nguy cơ ung thư và trái tim khỏe mạnh.
Rau quả màu đỏ cũng chứa nhiều vitamin và chất khoáng quan trọng như kali, vitamin A, vitamin C và folate. Do đó nhóm rau quả này giúp cho thị lực và hệ miễn dịch và giảm nguy cơ nhiễm khuẩn đường tiết niệu.
Màu tím/xanh lơ: thành phần thực vật có tên anthocyanin tạo nên màu xanh ở rau quả, chất này cũng có đặc tính chống oxy hóa giúp bảo vệ sự phá hủy của tế bào và làm giảm nguy cơ ung thư, đột quỵ và bệnh tim mạch.
Màu cam/vàng: là do thành phần caroteinoids tạo nên. Một loại caroteinoid phổ biến là betacarotein có nhiều trong khoai lang, bí đỏ, và cà rốt.
Chất này vào cơ thể chuyển hóa thành vitamin A có tác dụng giúp bảo vệ các màng nhày (ống tiêu hóa, hô hấp) và sức khỏe của mắt. Rau quả màu vàng và đỏ còn chứa nhiều vitamin C có vai trò tăng cường miễn dịch và chuyển hóa.
Màu xanh lá cây: rau quả màu xanh mang các hoạt chất sinh học bao gồm caroteinoid, chlorophyll, indoles và saponins, những chất này có đặc tính chống ung thư. Các loại rau lá xanh như rau cải chân vịt, súp lơ xanh còn chứa nhiều folate (Vitamin B9), vitamin A, C, K…
Màu nâu/trắng: rau quả màu này có nhiều hoạt chất sinh học như allicin (trong thành phần của tỏi) có đặc tính chống vi rút và vi khuẩn, giảm nguy cơ huyết áp cao, giảm cholesterol trong máu, ung thư và bệnh tim mạch.
Tỏi và hành tây có chất chống oxy hóa là polyphenols, đóng vai trò quan trọng trong chống viêm nhiễm kéo dài. Một số rau quả nhóm này như chuối và khoai tây còn là nguồn cung cấp nhiều kali. Chất glucosinolates trong súp lơ trắng có tác dụng bảo vệ phòng ung thư.
Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày để tận dụng tốt nhất lợi ích?
Theo tháp dinh dưỡng khuyến nghị cho người Việt Nam mà Viện Dinh dưỡng xây dựng, rau quả là tầng thực phẩm thứ 6 (trong 7 tầng) với số lượng khuyến cáo nên ăn hằng ngày nhiều chỉ đứng sau ngũ cốc.
Số lượng đơn vị tiêu thụ là 3-4 đơn vị rau và 3 đơn vị quả chín (mỗi đơn vị tương đương với 80g rau/quả, bằng khoảng 1 bát rau, 1 quả chuối trung bình, 1 quả cam, hay 1 miếng xoài).
Bộ Nông nghiệp Mỹ còn khuyến nghị người dân nên ăn ít nhất 5 đến 9 đơn vị rau quả hằng ngày. Tuy nhiên số lượng rau quả không phải là điểm duy nhất cần quan tâm mà chúng ta cần phải ăn được nhiều loại rau quả với các màu sắc khác nhau.
Ăn rau quả nhiều màu như cầu vồng giúp chúng ta có thể lấy được nhiều loại chất dinh dưỡng khác nhau cần thiết cho sức khỏe.
Các màu sắc khác nhau của rau quả biểu thị các chất dinh dưỡng khác nhau mà nó chứa, vì vậy nếu ta ăn càng nhiều màu sắc, mỗi màu một ít hằng ngày thì sẽ thu được những ích lợi về dinh dưỡng tối đa.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay