Ximăng "đá văng" danh thắng?

Theo đó, quy hoạch danh thắng Tràng An sẽ được điều chỉnh theo hướng không bao gồm hai nhà máy và vùng nguyên liệu đã được quy hoạch cho hai nhà máy này.

Ban quản lý danh thắng cũng cho biết phía VN sẽ phải gửi văn bản giải trình lên Unesco về việc điều chỉnh này do hồ sơ đệ trình của danh thắng Tràng An gửi lên từ tháng 1-2013 có phần quy hoạch chồng lấn lên quy hoạch vùng nguyên liệu của hai nhà máy ximăng.

Như vậy, khu danh thắng Tràng An sau khi điều chỉnh quy hoạch sẽ nằm cạnh hai nhà máy ximăng công suất lớn. Khu núi đá vôi được coi là vùng đệm của khu danh thắng này sẽ được khai thác làm nguyên liệu cho nhà máy ximăng.

Nhiều chuyên gia cho rằng nếu hai nhà máy vẫn tiến hành khai thác và hoạt động bình thường trong khu vực này thì khó có thể thuyết phục được Unesco công nhận Tràng An là di sản thiên nhiên thế giới.

“Không ai có thể chấp nhận được việc hai nhà máy ximăng - ngành công nghiệp đứng đầu về tình trạng gây ô nhiễm và phá hoại môi trường - lại nằm bên cạnh một kỳ quan thiên nhiên thế giới cả. Tôi không hiểu VN sẽ phải dùng đến tài năng như thế nào để thuyết phục Unesco?” - một chuyên gia nhận định.

Trước đó, quy hoạch khu danh thắng Tràng An đã vấp phải sự phản đối của hai nhà máy ximăng này. Bởi vùng nguyên liệu đã được quy hoạch thành vùng đệm của di sản, ở trong tình trạng không thể khai thác, hai nhà máy đứng trước nguy cơ không có nguyên liệu sản xuất.

Bởi vậy tháng 7-2013, Thủ tướng Chính phủ đã có kết luận về việc quy hoạch khu danh thắng Tràng An và quy hoạch vùng nguyên liệu ximăng.

Theo đó nêu rõ: “Việc đề nghị Unesco công nhận quần thể danh thắng Tràng An là di sản thiên nhiên thế giới là có lợi và cần thiết. Nhưng đây là chủ trương mới, có sau chủ trương quy hoạch và phát triển công nghiệp ximăng, nên phải tôn trọng thực tế này, nếu không sẽ gây hậu quả lớn, khó lường về nhiều mặt”.

Thủ tướng cũng yêu cầu “phải tìm mọi giải pháp để hai nhà máy ximăng hoạt động bình thường theo đúng quy định của pháp luật, đồng thời xây dựng đề án thích hợp để thuyết phục Unesco công nhận quần thể danh thắng Tràng An là di sản thiên nhiên thế giới. Đây là việc khó nhưng vẫn khả thi nếu có sự nỗ lực, đồng thuận cao với cách làm thích hợp, vì lợi ích chung cao nhất”.

Trước mắt, Bộ Xây dựng sẽ hoàn thiện và trình phê duyệt quy hoạch xây dựng quần thể danh thắng Tràng An đảm bảo yêu cầu bảo tồn không gian tự nhiên và không chồng lấn với các khu vực quy hoạch khai thác khoáng sản làm vật liệu.

Bộ VH-TT&DL chủ trì phối hợp Bộ Xây dựng, Bộ Ngoại giao, UBND tỉnh Ninh Bình và các cơ quan liên quan điều chỉnh hồ sơ quần thể danh thắng Tràng An không bao gồm hai nhà máy và vùng nguyên liệu đã quy hoạch cho nhà máy, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước khi gửi Unesco.