Washoku - Văn hóa ẩm thực giàu umami

Văn hóa ẩm thực đặc trưng của người Nhật

Sáng tạo, thanh tao, đẹp đẽ và tinh tế là những mỹ  từ dùng để miêu tả Washoku. Văn hóa ẩm thực Washoku chú trọng chế biến món ăn sao cho hương vị tự nhiên của các nguyên liệu được lưu giữ trọn vẹn nhất, đồng thời đảm bảo sự kết hợp hài hòa của các nguyên liệu, mang đến sự thỏa mãn về vị giác cho người thưởng thức.

Văn hóa ẩm thực đất nước mặt trời mọc chính là niềm tự hào của người Nhật bởi sự sáng tạo, thanh tao và tinh tế trong cách chế biến, bày trí và thưởng thức - ẢNH:AJINOMOTO VIỆT NAM

Song song đó, Washoku còn hướng đến thỏa mãn thị giác người dùng bằng sự chú tâm trong cách trang trí và bày biện món ăn, kết hợp cùng văn hóa thưởng thức đầy nghệ thuật và tao nhã vốn có của người Nhật, tạo nên nét văn hóa truyền thống đặc trưng cho xứ sở hoa anh đào.

Khám phá vị umami

Được giáo sư người Nhật Kikunae Ikeda khám phá ra vào năm 1908, vị umami là niềm tự hào của nước Nhật khi được công nhận là vị cơ bản thứ năm trong ẩm thực nhân loại, bên cạnh bốn vị chua, ngọt, mặn và đắng. Umami được tạo ra bởi glutamate - một axit amin tạo thành chất đạm và có mặt ở hầu hết thực phẩm trong tự nhiên.

Từ việc khám phá ra vị umami, với ước vọng tạo ra một loại gia vị tiện lợi có giá thành hợp lí, biến những thực phẩm bổ dưỡng thành những món ăn ngon, nhằm cải thiện tình trạng dinh dưỡng của người Nhật lúc bấy giờ, năm 1909, giáo sư Kikunae Ikeda đã thành công tìm ra phương pháp để sản xuất gia vị umami với thành phần là mononatri glutamate hay còn gọi là bột ngọt. 

Cùng trong năm này, thương hiệu bột ngọt đầu tiên trên thế giới, bột ngọt AJI-NO-MOTO chính thức được ra đời. Kể từ đó, Bột ngọt AJI-NO-MOTO bắt đầu được những người nội trợ Nhật Bản biết đến như một giải pháp tiện lợi giúp mang đến vị umami cho những bữa ăn ngon hàng ngày và sau này trở nên nổi tiếng toàn cầu.

Glutamate là loại axit amin tồn tại phổ biến ở các loại thực phẩm giàu đạm - ẢNH:AJINOMOTO VIỆT NAM

Vị umami cũng như gia vị umami có khả năng tổng hòa hương vị của thực phẩm, mang lại sự ngon miệng hài hòa cho món ăn, là một trong những nền tảng tạo nên nét độc đáo cho văn hóa ẩm thực Washoku.

Sự hiện diện của vị umami trong văn hóa Washoku

Tồn tại trong nhiều loại thực phẩm tự nhiên, vị umami có thể dễ dàng được tìm thấy trong văn hóa ẩm thực Washoku. Đầu tiên phải nhắc đến món nước dùng quốc hồn quốc túy dashi - khởi nguồn cho sự khám phá ra vị umami cách đây hơn 100 năm.

Những nguyên liệu của món nước dùng dashi - khởi nguồn khám phá ra vị umami - ẢNH:AJINOMOTO VIỆT NAM

Nước dùng dashi vô cùng quen thuộc với người dân Nhật Bản, thường được chế biến từ tảo bẹ kombu và cá ngừ bào katsuobushi. Ngoài ra còn có các nguyên liệu khác như cá khô nhỏ niboshi, rau củ, nấm shiitake khô, ruột cá, đầu và xương cá, tất cả đều đậm vị umami.

Washoku cũng không thể thiếu các loại thực phẩm lên men và gia vị lên men. Tương tự như những quốc gia châu Á khác, khí hậu nóng và ẩm vào mùa hè ở Nhật Bản rất thích hợp cho việc lên men thực phẩm và gia vị. 

Quá trình lên men nhiều tháng ròng giúp chất đạm có trong các nguyên liệu được phân giải thành các axit amin, trong đó có hàm lượng lớn glutamate, từ đó giúp tăng cường vị umami.

Văn hóa ẩm thực Washoku không ngừng theo đuổi những điều tốt đẹp cho con người, là một trong những nền văn hóa ẩm thực lành mạnh và tốt cho sức khỏe nhất thế giới. 

Bằng chứng là Nhật Bản hiện nằm trong top các quốc gia có tuổi thọ và tầm vóc cao nhất trên thế giới, trong khi tỷ lệ các bệnh mãn tính do dinh dưỡng không hợp lý lại rất thấp nếu so với các quốc gia phát triển khác. Đây cũng là lí do văn hóa ẩm thực Washoku ngày càng được đón nhận trên toàn thế giới.