Việt Nam đang có quá ít doanh nghiệp

Việt Nam phải phấn đấu có 4 triệu doanh nghiệp

TS Cấn Văn Lực - chuyên gia kinh tế trưởng BIDV - đã phát biểu như trên tại tọa đàm với chủ đề "Giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân" do báo Người Lao Động tổ chức hôm nay, 20-3. Ông Lực cho biết Trung Quốc có đến 55 triệu doanh nghiệp, trong khi dân số chỉ gấp Việt Nam 15 lần.

"Việt Nam chỉ mới phấn đấu lên 1 triệu doanh nghiệp theo tôi là ít. Nếu chiếu theo tỉ lệ này thì Việt Nam phải phấn đấu lên 4 triệu doanh nghiệp", ông Lực nói.

Bà Lý Kim Chi, chủ tịch Hội Lương thực Thực phẩm TP.HCM cho hay TP.HCM có khoảng 400.000 hộ kinh doanh cá thể, trong đó có hơn 20.000 hộ đang hoạt động rất hiệu quả.

Nếu các hộ kinh doanh này được hỗ trợ, dẫn dắt và tạo điều kiện để chuyển lên thành doanh nghiệp, cùng với việc xây dựng các cơ chế kết nối riêng, TP.HCM sẽ có được một lực lượng doanh nghiệp rất hùng hậu.

"Quan trọng là những hộ kinh doanh này đã phát triển qua mấy chục năm rồi nên độ bền vững rất cao. Nhưng cần cơ chế riêng để khuyến khích họ, đừng áp dụng chính sách kiểu "một nắp đậy chung ba cái nồi" thì khó mà thúc đẩy họ lên doanh nghiệp", bà nói.

Theo bà, chính sách đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân. Việc thực thi chính sách cần được thực hiện một cách đồng bộ, đi vào thực tế sản xuất, kinh doanh và đời sống của doanh nghiệp.

"Chỉ trong tuần qua, sáu hiệp hội ngành nghề đại diện cho hàng chục nghìn doanh nghiệp đã kiến nghị Thủ tướng tháo gỡ một thủ tục hành chính gây rườm rà, tốn kém cho doanh nghiệp. Nếu các bộ, ngành vẫn giữ tư duy "quản không được thì cấm" thì sẽ không thể tháo gỡ những rào cản đối với sự phát triển của nền kinh tế", bà Lý Kim Chi nhấn mạnh.

Khu vực doanh nghiệp tư nhân Việt Nam vẫn đang lép vế

GS.TS Vũ Minh Khương, giảng viên Trường Chính sách công Lý Quang Diệu - Đại học Quốc gia Singapore, nhận định kinh tế tư nhân có thể là vũ khí chiến lược giúp Việt Nam nâng cao vị thế quốc gia. Nếu được phát huy tốt, kinh tế tư nhân sẽ tạo ra những đột phá lớn, mở ra tiềm năng phát triển to lớn cho đất nước.

Tuy nhiên kinh tế tư nhân nói riêng và các thành phần kinh tế nói chung đang gặp phải nhiều hạn chế về thể chế, gây ra những điểm nghẽn nghiêm trọng. Nhiều quy định hiện hành có vẻ như cho phép doanh nghiệp tư nhân tồn tại nhưng lại không tạo điều kiện cho phát triển, khiến nền kinh tế khó có bước đột phá.

"Tôi đề nghị TP.HCM nên cử một tổ công tác, phối hợp với các cơ quan trung ương, sang Singapore học tập mô hình quản lý của họ trong vòng một tuần. Nếu làm tốt, 400.000 hộ kinh doanh tại TP.HCM có thể chuyển đổi thành doanh nghiệp để tận dụng các ưu đãi và cơ hội phát triển.

Nếu học tập mô hình Singapore, TP.HCM chỉ cần đầu tư vài triệu USD để hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân, nhưng có thể thu về hàng tỉ USD từ sự phát triển của khu vực này", GS.TS Vũ Minh Khương nhấn mạnh.

Theo PGS.TS Trần Đình Thiên, nguyên viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, thời gian qua khu vực doanh nghiệp tư nhân Việt Nam vẫn đang lép vế so với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI). 

Đội ngũ doanh nghiệp tư nhân còn nhỏ, yếu, gặp nhiều khó khăn. Số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường nhiều hơn số doanh nghiệp tham gia vào thị trường. Trong khi đó, khu vực này lẽ ra phải đóng vai trò nền tảng cho nền kinh tế.

"Đã đến lúc cần nhìn thẳng vào sự thật. Chỉ có như vậy, đất nước mới có thể bắt kịp đà phát triển và tiến vào quỹ đạo mới. Tinh thần đổi mới là phải thay đổi triệt để, chứ không chỉ dừng lại ở việc cải tiến cái cũ.

Giờ đây, cần mở ra một cách nhìn mới, tạo ra một hệ thống doanh nghiệp Việt Nam mới. Cần có nỗ lực "thay máu" cho lực lượng doanh nghiệp, để doanh nghiệp tư nhân có thể tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp và sáng tạo", PGS.TS Trần Đình Thiên nói.

'Tháo chốt' để kinh tế tư nhân bung ra, bứt phá

Khi có cơ chế rõ ràng và phù hợp, doanh nghiệp (DN) tư nhân sẽ có điều kiện thuận lợi hơn để hoạt động bền vững, đóng góp tích cực vào nền kinh tế.