28/04/2024 09:01 GMT+7

Tưởng liệt do xương khớp, không ngờ là lupus ban đỏ gây bệnh

Lupus là bệnh tự miễn mạn tính hệ thống, tổn thương tất cả các cơ quan trong cơ thể từ tóc đến móng chân, da, mắt, khớp, tim, phổi, thận nhưng rất nhiều người chưa biết đến bệnh này.

Thăm khám cho bệnh nhân sốt, liệt do lupus ban đỏ - Ảnh: BVCC

Thăm khám cho bệnh nhân sốt, liệt do lupus ban đỏ - Ảnh: BVCC

Khốn khổ vì "kẻ bắt chước" gây nhầm bệnh

Bệnh viện Đa khoa Phú Thọ cho biết sau gần 1 năm nhờ được phát hiện và điều trị đúng bệnh, bệnh nhân C.T.S. (sinh năm 1981) bị tổn thương nhiều cơ quan, trong đó có liệt chi hơn 3 tháng không thể tự đi lại đã hồi phục khả năng vận động.

Chị S. cho biết từ tháng 2-2023 chị liên tục bị sốt, mệt mỏi, phù 2 chân, gầy sút cân, đi lại rất khó khăn, phải có người dìu. Chị đã đi khám ở nhiều bệnh viện trong và ngoài tỉnh nhưng đều được chẩn đoán mắc bệnh xương khớp và cho thuốc về uống. Tuy nhiên, tình trạng bệnh không đỡ mà ngày càng nặng hơn.

Tháng 5-2023, chị S. đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ thăm khám trong tình trạng sốt kéo dài, 2 chân phù nhiều, mệt mỏi, không tự đi lại được. 

Kết quả cận lâm sàng như xét nghiệm máu, chụp X-quang tim phổi, siêu âm mạch chi dưới, siêu âm tim, người bệnh được chẩn đoán mắc lupus ban đỏ hệ thống. Người bệnh được điều trị tại khoa nội thần kinh - cơ xương khớp theo phác đồ lupus ban đỏ và các bệnh lý phối hợp.

Đến nay sau gần 1 năm điều trị, tình trạng bệnh đã ổn định, các chỉ số toàn thân về mức bình thường.

Bác sĩ Nguyễn Mạnh Thắng, phó trưởng khoa nội thần kinh - cơ xương khớp, cho biết: Lupus ban đỏ là một bệnh khá phổ biến trong các bệnh lý miễn dịch của bệnh cơ xương khớp. Tuy nhiên, nhiều trường hợp khó chẩn đoán vì bệnh biểu hiện ở nhiều cơ quan khác nhau.

Có những trường hợp điển hình, có nhiều triệu chứng thì việc chẩn đoán tương đối dễ. Nhưng có những trường hợp bệnh nhân chỉ có những triệu chứng rất kín đáo hoặc ít triệu chứng như sốt kéo dài thì quá trình chẩn đoán gặp khó khăn, có thể nhầm lẫn với các bệnh về nhiễm trùng, nhiễm vi rút, nhiễm khuẩn, một số các bệnh lý viêm gây sốt.

TS Bùi Văn Khánh, Trung tâm Dị ứng và miễn dịch lâm sàng Bệnh viện Bạch Mai, cho biết bệnh nhân S. rất may mắn vì được chẩn đoán sớm. Thực tế có những người bệnh 4-5 năm khốn khổ chạy chữa khắp nơi vì đủ thứ sốt và luôn mệt mỏi, thiếu máu, rụng tóc, rồi phát ban đỏ trên mặt.

TS Khánh thăm khám cho bệnh nhân lupus ban đỏ tại Bệnh viện Bạch Mai - Ảnh: BSCC

TS Khánh thăm khám cho bệnh nhân lupus ban đỏ tại Bệnh viện Bạch Mai - Ảnh: BSCC

Người bệnh theo đuổi điều trị dị ứng chưa khỏi thì lại sưng đau các khớp đi lại khó khăn, rồi tăng huyết áp, khó thở, suy thận phải lọc máu... đến khi sức cùng lực kiệt, đau đớn tưởng chết thì mới tìm ra "hung thủ" của tất cả các loại bệnh trên là lupus ban đỏ.

TS Khánh phân tích lupus ban đỏ hệ thống (SLE) khiến người mắc bệnh thường có tổn thương ở mặt. Đôi khi lupus được gọi là "kẻ bắt chước" vì triệu chứng bệnh có thể gây nhầm bệnh này với các vấn đề sức khỏe khác.

Các triệu chứng của SLE có thể xuất hiện đột ngột hoặc từ từ sau nhiều tháng, nhiều năm. Hơn 90% số bệnh nhân đến khám có các biểu hiện không đặc hiệu như gầy sút, mệt mỏi, sốt nhẹ, rụng tóc từng mảng, viêm loét miệng, mũi, đau các khớp nhỏ, đau mỏi cơ, rối loạn kinh nguyệt...

Với hàng trăm ngàn người mới mắc hằng năm trên thế giới, tỉ lệ mắc SLE dao động 1-150 người/100.000 dân, phụ thuộc vào địa lý và chủng tộc. Tại Trung tâm Dị ứng và miễn dịch lâm sàng, các bệnh nhân SLE vào điều trị tại trung tâm luôn chiếm số lượng đông nhất, chiếm gần 1/2 tổng số bệnh nhân điều trị nội trú.

Khổ nhất là người bệnh mắc lupus không biết bệnh nên cơ hội người bệnh được chẩn đoán, để điều trị đúng vẫn chưa được thuận lợi như một số chuyên khoa khác.

Bác sĩ Khánh cho biết một nghiên cứu tại Mỹ công bố cuối năm 2023 cảnh báo về căn bệnh này cho thấy trung bình 1 bệnh nhân được chẩn đoán đúng ra lupus phải mất 6,3 năm và phải gặp qua ít nhất trên 4 bác sĩ.

Tại Việt Nam, các bệnh khác như tăng huyết áp, đột quỵ, đái tháo đường, ung thư... đã có chương trình giúp cộng đồng có kiến thức phòng bệnh, chăm sóc, sàng lọc điều trị sớm, thì người bệnh lupus hầu như chưa được tiếp cận nhiều thông tin chính thống về căn bệnh của mình. 

Biểu hiện trên da ở bệnh nhân lupus ban đỏ - Ảnh: BSCC

Biểu hiện trên da ở bệnh nhân lupus ban đỏ - Ảnh: BSCC

Bệnh của hệ thống miễn dịch gây tổn thương nhiều cơ quan

TS Khánh cho biết khoảng 3/4 số bệnh nhân xuất hiện ban đỏ bất thường trên da, trong đó hay gặp nhất là ban cánh bướm ở mặt (ban đỏ ở hai gò má bắc cầu qua sống mũi).

Những tổn thương nội tạng như ở tim (tràn dịch màng tim, viêm cơ tim), ở phổi (tràn dịch màng phổi, viêm phổi), ở thận (viêm cầu thận), ở hệ thần kinh (co giật, rối loạn tâm thần), ở hệ tạo máu (thiếu máu, xuất huyết) thường xuất hiện trong giai đoạn toàn phát của bệnh ở khoảng 50-85% số bệnh nhân và là những nguyên nhân chủ yếu gây tử vong.

Các triệu chứng thường diễn biến thành từng đợt xen kẽ giữa những thời gian lui bệnh. Trong giai đoạn đầu của bệnh, các triệu chứng thường mơ hồ và giống với nhiều bệnh lý khác nên kể từ lúc có những triệu chứng đầu tiên cho đến khi bệnh được chẩn đoán chính xác có thể phải mất vài năm.

Trong khi đó bệnh nhân lupus ban đỏ hệ thống có nguy cơ tử vong cao hơn 2-4 lần so với dân số chung. Nguyên nhân chính gây tử vong trong vài năm đầu tiên thường do bệnh hoạt động (ví dụ: tổn thương thần kinh trung ương, tổn thương thận), hoặc nhiễm trùng do suy giảm miễn dịch. 

Nguyên nhân tử vong muộn hơn thường liên quan tới các biến chứng của SLE (ví dụ: bệnh thận giai đoạn cuối), bệnh tim mạch, tác dụng phụ của thuốc điều trị.

SLE tuy không thể điều trị khỏi hoàn toàn nhưng có thể kiểm soát được nếu điều trị đúng. "Nếu được kiểm soát thì chất lượng cuộc sống bệnh nhân lupus như người bình thường" - TS Khánh đánh giá.

Cho đến nay, chưa có loại thuốc đông dược nào chứng minh được hiệu quả rõ rệt trong điều trị SLE. Do đó, người bệnh nên hết sức thận trọng khi sử dụng các thuốc, vì chúng cũng có thể gây ra nhiều tác dụng không mong muốn cho người bệnh, thậm chí có thể đe dọa tính mạng.

Ngoài việc sử dụng thuốc điều trị, người bệnh cũng có thể làm một số biện pháp sau đây để cải thiện chất lượng cuộc sống của bản thân:

Tập thể dục: Một số bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, đi xe đạp có thể giúp giảm nguy cơ loãng xương và cũng có thể tác động tích cực đến tâm trạng.

Nghỉ ngơi đầy đủ: Xen kẽ thời gian hoạt động là thời gian nghỉ ngơi hợp lý.

Ăn uống bổ dưỡng, cân bằng.

Tránh uống rượu: Rượu có thể tương tác với thuốc gây ra các vấn đề về dạ dày và đường ruột.

Không hút thuốc: Hút thuốc có thể làm giảm lưu thông và làm nặng thêm các triệu chứng ở người mắc bệnh lupus. Đồng thời khói thuốc lá cũng tác động tiêu cực đến tim, phổi và dạ dày.

Bảo vệ mình khỏi ánh nắng mặt trời: Giới hạn thời gian tiếp xúc với ánh nắng, đeo kính râm, đội mũ và chống nắng khi ra ngoài.

Bước đột phá của thế giới trong điều trị bệnh lupus ban đỏ

TTO - Năm người mắc bệnh tự miễn nặng đã trở thành những người đầu tiên trên thế giới được điều trị bằng liệu pháp đột phá: sử dụng các tế bào biến đổi gene của chính người bệnh, theo báo Guardian ngày 15-9.

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Người tham gia bảo hiểm y tế sẽ được hoàn trả tiền khi nào?

Luật Bảo hiểm y tế 2024 có hiệu lực từ ngày 1-7 bổ sung một số quy định mới về đối tượng tham gia bảo hiểm y tế, trường hợp nào được hoàn trả tiền?

Người tham gia bảo hiểm y tế sẽ được hoàn trả tiền khi nào?

Phá đường dây thu gom, giết mổ heo bệnh bán cho chợ, quán ăn, nhà hàng khắp Hà Nội

Hàng tấn heo bệnh được các nghi phạm thu gom, giết mổ trái phép rồi đưa đi tiêu thụ tại nhiều chợ, nhà hàng, quán ăn trên địa bàn Hà Nội.

Phá đường dây thu gom, giết mổ heo bệnh bán cho chợ, quán ăn, nhà hàng khắp Hà Nội

Loại thời tiết 'đáng chán' nhưng giúp bạn tăng mức độ hạnh phúc

Một nghiên cứu khoa học chứng minh loại thời tiết có thể giúp chúng ta tăng mức độ hạnh phúc, cải thiện khả năng tập trung.

Loại thời tiết 'đáng chán' nhưng giúp bạn tăng mức độ hạnh phúc

Khi nào khám chữa bệnh ở tuyến cuối được chi trả bảo hiểm y tế?

Bảo hiểm y tế là một chính sách an sinh xã hội quan trọng, góp phần chia sẻ chi phí y tế, giảm gánh nặng tài chính cho người bệnh. Tuy nhiên, trên thực tế không ít người dân vẫn còn lúng túng, chưa nắm rõ quyền lợi của mình.

Khi nào khám chữa bệnh ở tuyến cuối được chi trả bảo hiểm y tế?

'Khai tử' bệnh án giấy có đúng hẹn?

Tính đến cuối tháng 6-2025 mới chỉ hơn 200/1.800 bệnh viện chuyển đổi từ bệnh án giấy sang bệnh án điện tử.

'Khai tử' bệnh án giấy có đúng hẹn?

Ăn bánh trộn phẩm màu ở trường, hơn 200 trẻ mẫu giáo Trung Quốc nhiễm độc chì

Camera an ninh cho thấy nhân viên nhà bếp đã thêm phẩm màu vào bột mì làm bánh cho trẻ tại trường mẫu giáo. Phẩm màu này có chứa chì và được dán nhãn không được ăn.

Ăn bánh trộn phẩm màu ở trường, hơn 200 trẻ mẫu giáo Trung Quốc nhiễm độc chì
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar