Đại biểu Vũ Hải Quân - Ảnh: Q.P.
Cần làm rõ các khái niệm "dữ liệu cá nhân"
Giám đốc Đại học Quốc gia TP.HCM Vũ Hải Quân băn khoăn về khái niệm "dữ liệu cá nhân" được hiểu là thông tin, nhưng chưa có khái niệm cụ thể thế nào là dữ liệu.
"Việc chuyển giao dữ liệu cá nhân và mua bán dữ liệu cá nhân khác nhau thế nào, cần làm rõ thế nào là mua dữ liệu, bán dữ liệu" - đại biểu Quân nêu vấn đề.
Với vai trò cơ quan thẩm tra dự thảo luật, Trung tướng Nguyễn Minh Đức - phó chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội - cho hay mục đích cuối cùng của luật này là để vừa phục vụ phát triển nền kinh tế số, kinh tế dữ liệu nhưng không được để lọt lộ thông tin cá nhân của người dùng, bảo vệ an ninh con người.
Với băn khoăn về khái niệm dữ liệu cá nhân, ông Đức cho biết dự luật này đưa ra các định nghĩa như chủ sở hữu dữ liệu và chủ thể dữ liệu.
Trong đó chủ thể dữ liệu sẽ gồm dữ liệu cá nhân cơ bản và dữ liệu nhạy cảm phục vụ giao dịch hành chính và các quan hệ dân sự, mua bán...
Ví dụ với căn cước công dân, họ tên là dữ liệu cơ bản, nhưng thông tin gia đình, tài khoản lại là dữ liệu nhạy cảm.
Hành vi chuyển tiền phải qua app là dữ liệu nhạy cảm, nhưng chủ sở hữu dữ liệu khi thực hiện giao dịch phải cung cấp tài khoản mới chuyển tiền được, nên đặt ra vấn đề trong dự thảo luật là làm sao cụ thể hóa quy định về dữ liệu.
Theo đó, ông Đức cho biết cơ quan thẩm tra cũng tham mưu cơ quan soạn thảo là có những dữ liệu không cần sự đồng ý của chủ thể dữ liệu. Ví dụ dữ liệu liên quan tới quốc phòng an ninh, cần thiết cho bảo vệ tính mạng sức khỏe con người, đáp ứng yêu cầu cấp bách, khẩn cấp, song phải phân loại từng trường hợp.
Đồng thời dự thảo cũng quy định chặt chẽ, rõ quyền và nghĩa vụ chủ thể dữ liệu, cá nhân được quyền nào và quyền nào phải hạn chế, giới hạn.
Đại biểu Nguyễn Minh Đức - Ảnh: Q.P
Nâng cao trách nhiệm chủ thể dữ liệu bảo vệ thông tin cá nhân
Ví dụ, ông Đức chỉ ra những lĩnh vực nóng nhất là tài chính tín dụng, ngân hàng, y tế, thông tin luôn được chia sẻ ở nhiều môi trường, nhất là môi trường thương mại điện tử.
Người mua hàng cá nhân phải chia sẻ thông tin cá nhân, địa chỉ, số điện thoại, số tài khoản; còn người bán hàng thuê các shipper vận chuyển, có thông tin của hàng trăm dữ liệu cá nhân.
"Vậy kiểm soát thế nào và có cơ chế pháp lý ra sao. Những người đó có trách nhiệm gì để bảo vệ dữ liệu cá nhân, đặc biệt là người ship hàng sẽ là người kiểm soát dữ liệu hay là bên thứ ba? Dự thảo cần hình dung ra và có cơ chế để quản lý từng lĩnh vực" - ông Đức nêu ra các câu hỏi.
Hay với lĩnh vực viễn thông, ông Đức nêu vấn đề người dân đang rất bức xúc là các cuộc gọi rác. "Đối tượng thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, gọi qua số điện thoại, nêu rõ ta chưa nộp tiền điện, số hợp đồng điện, số căn cước công dân, vậy lộ lọt ở đâu?", Trung tướng Minh Đức dẫn chứng.
Theo ông Đức, qua điều tra cho thấy các vụ án đó đều lộ lọt từ nhiều nguồn khác nhau. Trong đó có cả cá nhân của tổ chức đang thực hiện nhiệm vụ kiểm soát dữ liệu, xử lý dữ liệu do thiếu trách nhiệm, hạn chế nhận thức trong bảo vệ dữ liệu cá nhân, có vụ lợi hoặc có thể không vụ lợi nhưng để lộ lọt.
"Việc biết bất kỳ số điện thoại của bất cứ cá nhân nào, sau đó gọi dọa, cưỡng đoạt tài sản rất nhiều, đang diễn hằng ngày hằng giờ" - ông Đức nêu.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay