Người dân trú ẩn bên trong đường hầm cáp treo sau một cuộc tấn công bằng tên lửa từ Iran nhằm vào Israel, tại thành phố Haifa, Israel, ngày 17-6-2025 - Ảnh: Reuters
Trong nhiều thập niên, sự cạnh tranh và căng thẳng giữa Iran và Israel diễn ra thông qua các hoạt động ủy nhiệm và hạ sát bí mật.
Giờ đây, những kẻ thù lâu năm này đang tăng cường tấn công trong cuộc đối đầu lớn nhất từ trước đến nay với tên lửa đạn đạo, máy bay chiến đấu và drone bắn phá trực tiếp các lãnh thổ của nhau.
Giữa thực tế đáng báo động này, khả năng về một thỏa thuận ngừng bắn, dù chỉ tạm thời, không chỉ trở thành hy vọng mà còn là nhu cầu cấp bách.
Liệu hai "kẻ thù lâu năm" Iran và Israel thường xuyên đe dọa hủy diệt nhau có thể san lấp được bức tường ngờ vực gần như không thể vượt qua? Trường hợp xấu nhất sẽ xảy ra khi các vũ khí hóa học và sinh học được sử dụng và mục tiêu tấn công được mở rộng.
Tổn thất về nhân mạng sẽ rất lớn, bao gồm thương vong với số lượng khổng lồ, dòng người tị nạn và khủng hoảng nhân đạo sâu sắc.
Tác động kinh tế sẽ thảm khốc, dẫn đến suy thoái bất ổn lâu dài. Hơn nữa, một cuộc xung đột toàn diện có nguy cơ nghiêm trọng lôi kéo các cường quốc khu vực và toàn cầu khác vào cuộc.
Tuy nhiên, các tín hiệu gần đây cho thấy sự khởi đầu thận trọng cho việc hạ nhiệt. Các hãng thông tấn nước ngoài, trong đó có Reuters, cho biết chính quyền Iran đã tiếp cận các quốc gia vùng Vịnh như Qatar, Saudi Arabia và Oman, truyền đạt thiện chí chấm dứt thù địch với Israel và khả năng nối lại các cuộc đàm phán hạt nhân, với điều kiện Mỹ kiềm chế không can thiệp quân sự trực tiếp để hỗ trợ Israel. Đề nghị này, nếu chân thành và được thực hiện, có thể là bước ngoặt quan trọng.
Có một số dấu hiệu le lói cho khả năng hưu chiến. Đối với Israel, các cuộc tấn công ban đầu nhằm phá hủy năng lực hạt nhân và quân sự của Iran.
Hiện tại, sau các cuộc tấn công có mục tiêu, Tel Aviv đã phần nào làm tê liệt khả năng lãnh đạo quân sự và tình báo của Tehran, đồng thời suy yếu chương trình hạt nhân của nước này.
Về phía Iran, các cuộc tấn công tên lửa đạn đạo trả đũa với số lượng lớn đã chứng minh sự sẵn sàng đáp trả trực tiếp với quyết tâm cao.
Cả hai bên đều có thể nhận thấy rằng họ đã đạt được các mục tiêu chiến thuật tức thời ở mức độ nhất định, tạo ra cơ hội để tạm ngừng bắn.
Trong kịch bản lạc quan, việc hạ nhiệt ngay lập tức có thể mở đường cho sự tham gia ngoại giao thực chất hơn, giải quyết các vấn đề cốt lõi của chương trình hạt nhân Iran và các hoạt động mang tính ủy nhiệm trong khu vực.
Ngoài ra, chi phí khổng lồ, kết hợp với áp lực quốc tế, đặc biệt từ Mỹ và Nga, cũng như sự thừa nhận rằng không bên nào thực sự mong muốn một cuộc chiến tranh toàn diện, có thể ngăn cản "những cái đầu nóng" Israel và Iran hủy diệt lẫn nhau.
Tuy nhiên, bất kỳ lệnh ngừng bắn nào như vậy có thể sẽ mang tính chiến thuật thay vì chiến lược. Con đường dẫn đến hòa bình lâu dài vẫn còn đầy rẫy những thách thức to lớn, đòi hỏi nhượng bộ và lòng tin hiện đang cực kỳ khan hiếm ở Trung Đông.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay