Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ: Israel làm xung đột lan rộng ở Trung Đông

"Những gì xảy ra vào cuối tuần trước (vụ Iran tấn công Israel ngày 13-4) bắt nguồn từ những tiêu chuẩn kép của phương Tây và chứng tỏ một cuộc chiến rộng lớn trong khu vực là hoàn toàn có thể xảy ra.

Israel đang có những hành động khiêu khích nhằm lan rộng xung đột ra toàn khu vực. Vụ tấn công của Israel vào Lãnh sự quán Iran ở Damascus, Syria (nằm trong khu phức hợp Đại sứ quán Iran) là vi phạm luật pháp quốc tế và là giọt nước làm tràn ly", Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tuyên bố sau cuộc họp nội các ngày 16-4, Hãng thông tấn Tass (Nga) đưa tin.

Ông Erdogan cũng nhấn mạnh cần xác định gốc rễ của vấn đề trong khu vực, "thay vì chỉ phán xét những gì đã xảy ra vào đêm 13-4" khi Iran tấn công trả đũa Israel.

Theo ông, ngoại trừ một vài quốc gia thì "không có ai lên tiếng sau vụ tấn công vào Đại sứ quán Iran", nhưng khi Iran trả đũa Israel thì những lời cáo buộc đã bắt đầu ngay lập tức.

"[Thủ tướng Israel Benjamin] Netanyahu và chính quyền của ông ta phải chịu trách nhiệm cho những gì đã xảy ra vào ngày 13-4", tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ chỉ trích.

Ông cũng tố cáo các hành động của Tel Aviv ở Dải Gaza là "tội ác diệt chủng" và cho rằng cách duy nhất để hạ nhiệt căng thẳng tại khu vực là ngăn chặn Israel.

Thổ Nhĩ Kỳ là một trong những nước đầu tiên áp lệnh hạn chế xuất khẩu sang Israel các vật liệu có thể được sử dụng cho mục đích quân sự. Ông Erdogan cũng đã nhiều lần lên tiếng chỉ trích Tel Aviv vì chiến dịch trả đũa Hamas ở Dải Gaza.

Đòn tập kích lớn với 300 tên lửa và drone của Iran đêm 13 và rạng sáng 14-4 dù không gây ra thiệt hại lớn cho Israel nhưng đã làm gia tăng lo ngại về sự leo thang xung đột ở Trung Đông - khu vực vốn đã chìm trong bất ổn kể từ khi xung đột Israel - Hamas nổ ra vào tháng 10-2023.

Mặc dù Iran coi vấn đề đã kết thúc sau đòn đáp trả vào cuối tuần qua, nội các chiến tranh của Israel dự kiến sẽ họp phiên thứ ba vào hôm nay 17-4 nhằm lên kế hoạch ứng phó Iran.

Mỹ và Liên minh châu Âu đã đánh tiếng sẽ cân nhắc các biện pháp trừng phạt kinh tế và chính trị nhắm vào Tehran.

Theo Hãng tin Reuters, ngày 16-4, Thủ tướng Anh Rishi Sunak đã điện đàm với ông Netanyahu và cảnh báo sự leo thang ở Trung Đông không có lợi cho ai và sẽ chỉ làm trầm trọng thêm tình trạng bất ổn trong khu vực. Ông nhấn mạnh "đây là lúc dành cho những cái đầu bình tĩnh".

Mỹ có thể trừng phạt Iran đến đâu?

Mỹ cần hành động để trấn an đồng minh Israel nhưng cũng hy vọng Tel Aviv sẽ phản ứng hạn chế với Iran nhằm tránh leo thang căng thẳng.