Tôn vinh người đọc

Ngoài việc ghi vào trí nhớ cộng đồng, nhiều hoạt động trong những ngày này còn đem lại cho độc giả niềm vui: mua sách giảm giá, giao lưu, gặp gỡ giới kinh doanh sách, tác giả sách. Đây cũng là dịp để các nhà xuất bản, kinh doanh sách tổ chức những sự kiện, ra chiến lược khuyến mãi, kích cầu ngắn ngủi nhưng khá hiệu quả về kinh doanh lẫn làm thương hiệu, một số tác giả xem đây là dịp gặp gỡ và chia sẻ với bạn đọc của mình.

Không ít nhà kinh doanh phát hành sách tại Việt Nam ý thức điều đó nên thầm cảm ơn... Ngày sách và bản quyền thế giới nhờ rơi vào đúng tháng 4, tháng thấp điểm phát hành trong năm, tháng mà các nhà sách đều có nhu cầu xả kho, dọn kệ, giải quyết sách cũ, chuẩn bị cho mùa sách hè tươi mới.

2 Không khí thị trường sách thường chững lại, kém sôi động khi thị trường chung xảy ra những đợt tăng giá các mặt hàng nhu yếu phẩm. Nói một cách đơn giản và hình ảnh, người ta không thể đọc sách với cái bụng đói. Sách vốn đã là món hàng tiêu dùng thứ yếu sẽ trở nên thứ yếu hơn trong sổ tính toán chi tiêu thời bão giá.

Nhưng nhìn trên thực tế, thế giới sách vẫn có sức hấp dẫn lạ lùng. Nhiều gia đình ở đô thị tạo cho con cái thói quen cuối tuần cùng nhau đến nhà sách, hướng con em đến với thói quen đọc từ khi còn nhỏ. Trên mạng xã hội, ngày càng nhiều người trẻ tham gia trò chuyện, trao đổi các vấn đề về sách vở, nhiều nhóm vận động quyên góp, chia sẻ sách với người đọc ở nông thôn. Trong sinh hoạt học thuật, ngày càng nhiều nơi quy tụ người trẻ trò chuyện về sách vở... Rõ ràng, bấy nhiêu hình ảnh bề mặt chưa thể đưa ra một định tính để xác định mức độ an tâm về văn hóa đọc. Nhưng ít ra cũng cho thấy sách đang dần dần trở thành món hàng tiêu dùng thiết yếu của nhiều tầng lớp trong xã hội.

3 Hiện nay mặt bằng giá sách - do những chi phí dịch vụ sản xuất, chiết khấu phát hành bất hợp lý - đã bị đội lên quá cao so với mặt bằng thu nhập chung của người Việt. Cho nên người đọc ở Việt Nam hôm nay phải vượt qua nhiều chướng ngại vô hình lẫn kinh tế để có thể tìm đến sách, chọn sách như một nguồn thức ăn cho mình.

Nếu Ngày sách và bản quyền 23-4 được xem là dịp để tôn vinh những giá trị sáng tạo mà những người viết, người làm ra sách mang lại cho thế giới thì những ngày còn lại trong năm là những ngày tôn vinh các giá trị lớn lao và thầm lặng thuộc về người đọc, những người đóng vai trò rất chủ động trong việc tạo ra không gian văn hóa và sự sống còn cho sách.