Thủ tướng Phạm Minh Chính: ASEAN đang ở tâm điểm vòng xoáy cạnh tranh nước lớn

Chiều 5-9 tại Jakarta (Indonesia), Thủ tướng Phạm Minh Chính đã cùng lãnh đạo các nước ASEAN dự phiên họp hẹp trao đổi về các vấn đề quốc tế và khu vực.

Cùng chia sẻ lo ngại về những biến chuyển sâu sắc của tình hình thế giới và khu vực, lãnh đạo các nước nhấn mạnh đoàn kết là giá trị chiến lược để ASEAN tiếp tục vượt qua thử thách, vững vàng trước các cọ xát chiến lược, cạnh tranh địa chính trị.

Đoàn kết cũng là nền tảng để củng cố vai trò của ASEAN trong định hướng và dẫn dắt các nỗ lực đối thoại, hợp tác vì hòa bình, ổn định, phát triển ở khu vực.

Câu trả lời của Thủ tướng trước câu hỏi lớn

Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính chia sẻ ý kiến của các nước về những biến động phức tạp, đa chiều trong môi trường quốc tế hiện nay. 

Trong đó một trong những tác nhân chủ yếu là cạnh tranh chiến lược gay gắt giữa các nước lớn, kéo theo các nước phải đứng trước những lựa chọn chiến lược hết sức khó khăn.

Trước vòng xoáy của cạnh tranh gay gắt giữa các nước lớn, Thủ tướng nhấn mạnh để ASEAN giữ vững vai trò trung tâm, câu trả lời duy nhất là phát huy sức mạnh tự thân, củng cố đoàn kết nội khối để khẳng định giá trị chiến lược của mình.

Các nước ASEAN cần nêu cao tinh thần độc lập, tự cường, thượng tôn pháp luật và kiên định với các nguyên tắc cơ bản và chuẩn mực ứng xử của ASEAN.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh với việc ở giữa tâm điểm cạnh tranh, ASEAN cần giữ vững cân bằng chiến lược với các nước lớn.

ASEAN phải thực sự trở thành một cầu nối tin cậy với năng lực điều hòa và cân bằng các mối quan hệ và lợi ích, kiên định mục tiêu xây dựng cấu trúc khu vực rộng mở, minh bạch, bao trùm. 

Quan trọng nhất là thống nhất giữ vững lập trường nguyên tắc của mình, trong các vấn đề có liên quan trực tiếp đến môi trường an ninh - phát triển của khu vực.

Khuyến khích đối thoại hòa bình tại Myanmar

Trao đổi về các vấn đề quốc tế, khu vực, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh ASEAN cần nỗ lực tăng cường đoàn kết, duy trì và củng cố lập trường chung về Biển Đông.

Thủ tướng khẳng định đây vừa là lợi ích, vừa là trách nhiệm chung của mọi quốc gia thành viên. ASEAN cần đề nghị các đối tác tôn trọng lập trường này khi hoạt động tại Biển Đông, nhất là các nguyên tắc như tự kiềm chế, xử lý hòa bình các tranh chấp, tôn trọng luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982.

Các bên cũng cần đồng thời, kiên trì thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC, nỗ lực xây dựng COC thực chất, hiệu quả, phù hợp luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982.

DOC là viết tắt của Tuyên bố về ứng xử các bên trên Biển Đông, trong khi COC là viết tắt của Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông hiện đang đàm phán giữa ASEAN và Trung Quốc.

Chia sẻ về tình hình Myanmar, Thủ tướng bày tỏ ủng hộ tăng cường chủ động tiếp xúc hơn nữa để khuyến khích các bên đối thoại hòa bình, xây dựng lòng tin, tăng cường hiểu biết chung, hướng tới sớm đạt được giải pháp toàn diện, bền vững cho vấn đề Myanmar.

Thủ tướng ủng hộ nước Chủ tịch Indonesia và Đặc phái viên của nước chủ tịch về Myanmar phát huy vai trò dẫn dắt ASEAN thực hiện nhiệm vụ này, trên cơ sở Đồng thuận 5 điểm của lãnh đạo ASEAN.

Việt Nam sẵn sàng bán gạo cho Timor-Leste

Nhân dịp cùng dự Hội nghị cấp cao ASEAN 43 và các hội nghị liên quan, ngày 5-9, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có cuộc gặp với Thủ tướng Timor-Leste Xanana Gusmao.

Tại cuộc gặp, Thủ tướng hoan nghênh sự tham dự của Timor-Leste tại Hội nghị cấp cao ASEAN thứ 43. Ông tái khẳng định Việt Nam sẽ cùng các nước thành viên ASEAN tích cực ủng hộ, hỗ trợ Timor-Leste trong tiến trình trở thành thành viên chính thức của ASEAN.

Để thúc đẩy quan hệ hữu nghị truyền thống và kết nối chặt chẽ hơn, hai Thủ tướng nhất trí tăng cường trao đổi đoàn cấp cao và các cấp, trước mắt là chuyến thăm của Tổng thống Timor Leste sang Việt Nam.

Hai Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu triển khai hiệu quả các thỏa thuận đã ký kết, sớm hoàn tất đàm phán và ký hiệp định bảo hộ đầu tư song phương, phê chuẩn hiệp định thương mại giữa hai nước.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị phía Timor-Leste hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam tham gia hợp tác, kinh doanh và triển khai các dự án đầu tư, giải quyết dứt điểm các vấn đề pháp lý còn tồn tại, nhằm khuyến khích đầu tư nước ngoài vào Timor-Leste.

Chia sẻ lo ngại của Timor-Leste về nguy cơ khan hiếm lương thực do tác động từ suy giảm nguồn cung xuất khẩu gạo toàn cầu và tình trạng biến đổi khí hậu, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định Việt Nam sẵn sàng hỗ trợ và đẩy mạnh hợp tác thương mại gạo với Timor-Leste.

Người đứng đầu Chính phủ đề nghị hai bên cần sớm trao đổi và ký hiệp định thương mại gạo giữa hai Chính phủ nhằm tạo khuôn khổ pháp lý dài hạn và đưa hợp tác đi vào ổn định.

ASEAN nhất trí không trở thành 'sàn đấu của các cường quốc'

Tổng thống Indonesia Joko Widodo khẳng định ASEAN đã nhất trí không đóng vai cánh tay nối dài của bất kỳ cường quốc nào, không phải là sàn đấu cho các cuộc cạnh tranh địa chính trị “ủy nhiệm”.