28/12/2022 12:34 GMT+7

Tạo ra tế bào gốc nam và nữ từ cùng một người, giúp chữa bệnh tốt hơn

MINH HẢI
MINH HẢI

Các nhà khoa học Israel đã thành công trong việc tạo ra tế bào gốc nam và nữ từ cùng một người. Đây là bước đột phá trong nghiên cứu tế bào gốc, đồng thời tạo nền tảng để nghiên cứu các loại thuốc phù hợp giới tính khác nhau.

Tạo ra tế bào gốc nam và nữ từ cùng một người, giúp chữa bệnh tốt hơn - Ảnh 1.

Trong lĩnh vực nghiên cứu di truyền, các nhà khoa học sẽ lấy tế bào con người, sau đó bằng các phương pháp khoa học đặc biệt, vai trò hiện tại của các tế bào này bị loại bỏ, đưa chúng trở lại trạng thái giống như tế bào gốc. Tế bào này được gọi là "tế bào gốc đa năng do con người tạo ra (hiPSCs)".

Các hiPSCs đã trở thành công cụ có giá trị không chỉ cho mục đích điều trị bệnh tật mà còn để nghiên cứu gene di truyền, cơ chế cơ bản cấp độ tế bào.

Tuy nhiên, những phát hiện rút ra từ các nghiên cứu về tế bào gốc trước nay thường không được áp dụng rộng rãi, vì thực tế là tất cả các tế bào đều có chung trình tự di truyền khiến việc khái quát hóa các vấn đề nghiên cứu trở nên khó khăn, đặc biệt là khi tế bào có liên quan đến sự khác biệt giới tính.

Theo báo Scientist, nhóm các nhà khoa học tại Israel, dẫn đầu bởi Benjamin Reubinoff - nhà nghiên cứu tế bào gốc tại Tổ chức Y tế Hadassah ở Jerusalem, cùng nhau tạo ra mô hình nghiên cứu sự khác biệt về di truyền giới tính.

Để phát triển một mô hình như vậy, nhóm đã lấy các tế bào từ một người mắc hội chứng Klinefelter bất thường để nghiên cứu. Đây là một tình trạng di truyền hiếm gặp ảnh hưởng đến khoảng 1/500 bé trai. Những bé trai được sinh ra khỏe mạnh nhưng có thêm một nhiễm sắc thể X, dẫn đến cấu trúc di truyền là XXY.

Điều khiến người này trở nên đặc biệt hơn nữa là ngoài các tế bào 47XXY đặc trưng cho tình trạng bệnh, anh ta còn có một số lượng lớn các tế bào 46XY.

Nhà nghiên cứu Benjamin Reubinoff cho biết sự đa dạng của các tế bào được lấy từ bệnh nhân Klinefelter này đã cho phép nhóm nhà khoa học tạo ra các hiPSC 46XX, 46XY, 45X0 và ​​47XXY giống hệt nhau về mặt di truyền, ngoại trừ nhiễm sắc thể giới tính.

Có nghĩa là họ đã thành công tạo ra tế bào gốc nam và nữ từ cùng một người.

Thành công này có thể tạo ra một nền tảng mới cho các nhà khoa học trong việc tìm ra công thức của các loại thuốc và tìm hiểu cách thức bệnh tật ảnh hưởng khác nhau đến giới tính như thế nào.

Mô hình nghiên cứu này cũng sẽ có nhiều ứng dụng tiềm năng trong nghiên cứu tế bào gốc: có thể được sử dụng để nghiên cứu sự khác biệt giới tính mà không ảnh hưởng đến sự khác biệt di truyền giữa các cá nhân, theo dõi sự khác biệt về giới tính trong giai đoạn phát triển thần kinh sớm nhất, tìm hiểu xem liệu sự hiện diện của nhiễm sắc thể Y hay nhiễm sắc thể X bổ sung có dẫn đến những thay đổi trong biểu hiện gene hay không, và chứng minh rằng nhiễm sắc thể Y có liên quan đến sự gia tăng biểu hiện của các gene liên quan đến bệnh tâm thần phân liệt.

Riêng trong lĩnh vực nghiên cứu dược phẩm, mô hình tạo ra tế bào gốc của các nhà khoa học Israel mang lại tiềm năng lớn trong việc thử nghiệm thuốc. Nhiều công ty dược phẩm hiện nay đã sử dụng các tế bào gốc để thử nghiệm hợp chất dược phẩm mới nhưng chưa hãng nào giải quyết được vấn đề tác động của thuốc lên giới tính.

Ghép tế bào gốc từ cha mẹ, anh chị em ruột: Tỉ lệ bệnh nhân ung thư máu sống trên 5 năm lên tới 50%

TTO - Đối với những bệnh nhân ung thư máu, nếu điều trị hóa trị liệu đơn thuần thì thời gian sống đến 5 năm khoảng 20-30%. Nhưng với phương pháp điều trị ghép tế bào gốc máu đồng loài, tỉ lệ bệnh nhân sống trên 5 năm lên tới 50%.

MINH HẢI

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Hình ảnh hiếm có từ vụ phun trào núi lửa ở Hawaii

Hình ảnh không chỉ gây ấn tượng mạnh về mặt thị giác, mà còn nhắc nhở con người về sức mạnh của tự nhiên.

Hình ảnh hiếm có từ vụ phun trào núi lửa ở Hawaii

Miếng dán sinh học giúp cầm máu, dán kín mô chỉ trong vài giây

Các nhà khoa học vừa phát triển thành công miếng dán sinh học có khả năng cầm máu nhanh, bám dính lên mô mềm, có thể thay thế chỉ khâu.

Miếng dán sinh học giúp cầm máu, dán kín mô chỉ trong vài giây

Đóng cửa, bật điều hòa gây thiếu oxy, mệt mỏi, đau đầu?

'Ngủ trong phòng bật điều hòa đóng kín lâu ngày dẫn đến thiếu oxy, dư CO₂, mệt mỏi, rụng tóc, stress, mất ngủ...'.

Đóng cửa, bật điều hòa gây thiếu oxy, mệt mỏi, đau đầu?

Giới khoa học bác bỏ tin đồn vắc xin COVID-19 mRNA gây ung thư

Một nghiên cứu tại Đức đang bị xuyên tạc trên mạng xã hội, khi nhiều người phát tán thông tin sai lệch rằng vắc xin mRNA ngừa COVID-19 gây ung thư và hội chứng 'VAIDS' - điều mà chính các tác giả của nghiên cứu đó đã lên tiếng bác bỏ.

Giới khoa học bác bỏ tin đồn vắc xin COVID-19 mRNA gây ung thư

Nhật Bản phát triển thiết bị chặn sét trên không

Thiết bị này có thể 'miễn nhiễm' với dòng điện cực đại lên tới 150kA - mạnh gấp khoảng 5 lần so với cường độ của một tia sét thông thường.

Nhật Bản phát triển thiết bị chặn sét trên không

NASA sửa thành công động cơ đẩy tàu Voyager 1 từ khoảng cách 25 tỉ km

Bộ phận động cơ đẩy kiểm soát phần xoay chính của tàu vũ trụ Voyager 1 được xem là không hoạt động, song NASA đã sửa thành công chúng ở khoảng cách 25 tỉ km.

NASA sửa thành công động cơ đẩy tàu Voyager 1 từ khoảng cách 25 tỉ km
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar