​Tại sao Nga thay đổi quan điểm về bầu cử đông Ukraine?

Nội dung “tôn trọng ý nguyện của cử tri đông nam Ukraine” trong thông cáo báo chí Bộ Ngoại giao Nga hôm 3-11, tức một ngày sau cuộc bầu cử của phe đòi ly khai, mới đây được Kremlin giải thích không mang ý nghĩa “công nhận” theo cách hiểu của giới truyền thông.

Cụ thể, trợ lý tổng thống Nga Yuri Ushakov tuyên bố: “Quan điểm chính thức của Nga thể hiện trong tuyên bố ngắn nhưng hàm súc của Bộ Ngoại giao Liên bang Nga về kết quả bầu cử. Tôn trọng và công nhận là những từ khác nhau. Chúng tôi chủ ý chọn lựa từ tôn trọng”.

Trả lời báo điện tử gazeta.ru, thư ký báo chí tổng thống Nga D. Peskov thận trọng cho biết “chưa thể nói gì thêm” về quan điểm mới của Kremlin trong việc giới hạn hàm ý “tôn trọng”.

Một ngày trước phát biểu của ông Ushakov, ông Peskov đã tiết lộ Tổng thống Putin “không có kế hoạch gặp gỡ với những lãnh đạo vừa được tuyên thắng cử ở miền đông Ukraine”.

Bình luận về diễn biến mới này, một quan chức cao cấp Chính phủ Nga khẳng định Matxcơva đã chủ ý lựa chọn cách tiếp cận an toàn đối với vấn đề bầu cử Ukraine để tránh phá hủy những kết quả đạt được sau bao khó nhọc. “Điều quan trọng với chúng tôi là ở vùng Donbass không phe nào tiếp tục nổ súng”.

Khi được hỏi tại sao hồi tuần trước Ngoại trưởng Lavrov trong cuộc trả lời phỏng vấn với nhật báo Izvestia lại nói sẽ công nhận bầu cử ở miền đông Ukraine, vị quan chức này chỉ đáp ngắn gọn: “Chuyện đó lâu rồi”.

Nhiều chuyên gia luật học Nga cho rằng không nên đánh đồng việc tôn trọng kết quả bầu cử với việc công nhận nền độc lập của một vùng lãnh thổ, đồng thời không có luật pháp quốc tế nào cấm tôn trọng lựa chọn của con người.

Giám đốc Viện các quốc gia SNG Konstantin Zatulin bày tỏ quan điểm rằng thông cáo mới của Bộ Ngoại giao Nga hoàn toàn phù hợp với phát biểu trước đó của ông Lavrov về việc sẵn sàng công nhận kết quả bầu cử của Donetsk và Luhansk.

Ông Zatulin giải thích cũng với hình thức này, Nga đã công nhận kết quả bầu cử của Kiev dù giữa hai bên hiện tại có không ít khúc mắc.

Giáo sư Valery Solovei của Học viện Ngoại giao Nga nhận xét việc công nhận kết quả bầu cử là một quyết định chính trị đưa ra không phải bởi Bộ Ngoại giao Nga mà chính là điện Kremlin.

Động thái mới nhất cho thấy phủ tổng thống Nga muốn chờ kết quả cuộc họp của Liên minh châu Âu (EU) về vấn đề Ukraine và hội nghị G-20 giữa tháng 11 này do trước đó phương Tây đã phong thanh chuyện tăng cấm vận sau phát ngôn của Ngoại trưởng Lavrov.

“Nền kinh tế Nga đang trong tình trạng mà thêm một cấm vận nữa cũng là quá nhiều với Nga” - giáo sư Solovei nhận xét.