Vở Bpolar của Đoàn nghệ thuật Ayit, Israel chinh phục nhiều khán giả yêu sân khấu - Ảnh: THANH HIỆP
Không ít vở của một số đoàn nghệ thuật nước chủ nhà Việt Nam tham gia liên hoan năm nay theo kiểu "nhân tiện" có liên hoan thì đem đi thi, không cho thấy được sự đầu tư đúng mức cho một liên hoan đề cao "thử nghiệm".
Bên cạnh đó, liên hoan đã trở thành một "bữa tiệc" nhiều hứng thú cho khán giả với một số vở diễn trong và ngoài nước có sự tìm tòi, sáng tạo.
Những vở diễn "không thể rời mắt"
Có thể nói Bpolar (Đoàn nghệ thuật Ayit, Israel) là vở diễn đúng chất thử nghiệm nhất tại liên hoan. Vở như cuốn nhật ký về cuộc đời của một người bị bệnh tâm thần. Suốt 60 phút, người xem không thể rời mắt khỏi sân khấu.
Vở không lời thoại, có cả màn đu dây, một chút ảo thuật, rối đen... Tiết tấu nhanh, chắc, xử lý không gian hài hòa giữa thực và ảo, như những thước phim đầy xúc cảm để người xem trôi theo cuộc đời của nhân vật.
NSND Triệu Trung Kiên đã bày tỏ sự thích thú khi xem vở Bpolar: "Xem vở diễn học được nhiều và có lẽ sẽ giúp ích cho mình trong những sáng tạo sau này. Bpolar giúp ta có thể hình dung diện mạo sân khấu thế giới hiện nay, có những điều đã đi xa với quan điểm sân khấu trước đây.
Ví dụ: câu chuyện rất đơn giản, cách thức thể hiện nhanh, trực tiếp, rõ ràng, mang tính biểu hiện rất nhiều, rất khoáng đạt. Nghệ sĩ tự do trong sáng tạo và không bị trói buộc bởi những nguyên tắc cũ để thoải mái tung tẩy!".
Vở rối Thân phận nàng Kiều (Nhà hát Múa rối VN) gây ấn tượng với hình thức chủ yếu là rối mặt nạ. Kịch bản được chăm chút với những lời thoại ý nghĩa, thiết kế sân khấu đẹp, sang trọng; âm thanh, âm nhạc, ánh sáng hài hòa khiến khán giả hết sức thích thú không thể rời mắt khỏi vở diễn nhiều cảm xúc, có đủ màu bi lẫn hài.
Một cảnh trong vở Thân phận nàng Kiều của Nhà hát Múa rối VN - ảnh: Linh Đoan
Hướng tới khán giả
Vở kịch Cậu Vanya (Nhà hát Tuổi Trẻ) tạo được sự thích thú bởi cách xử lý hiệu quả các không gian trên sân khấu. Đạo cụ là những chiếc bàn ghế cao nhưng lỏng lẻo, khiến các nhân vật khi diễn trên đó tạo một cảm giác mơ hồ về sự cheo leo, rệu rã trong ngôi nhà, trong nội tâm của mỗi con người.
Đặc biệt, cát là một "đạo cụ" đắc địa để diễn viên tương tác, xới tung những cảm xúc. Bụi mịt mù bao phủ sân khấu, lan xuống cả khán phòng khiến người xem cũng khó thở, ngột ngạt như đồng điệu với những gì các nhân vật đang trải qua.
Cánh đồng đẫm máu (Nhà hát Thessaly, Hi Lạp) thách thức êkip thực hiện khi chuyển thể từ một bộ phim nổi tiếng lên sân khấu. Vở kịch in tranh chiếu lên màn hình chạy liên tục với ánh sáng rọi từ phía sau, và diễn viên diễn tương tác với màn hình để thể hiện những giai đoạn lịch sử.
Vở Macbeth Mirror của đoàn Ấn Độ- Ảnh: Linh Đoan
Hay Macbeth Mirror (Kalyani Lamandalma, Ấn Độ) - lấy cảm hứng từ vở kịch kinh điển Macbeth của Shakespeare - cũng mang lại nhiều thích thú khi được thể hiện bằng những trình thức, phong cách đậm nét văn hóa Ấn Độ.
Hà Nội của những giấc mơ (Liên đoàn Xiếc Việt Nam) là một tác phẩm gây hứng thú khi kết hợp hài hòa, hợp lý các kỹ thuật xiếc, ảo thuật trong một câu chuyện liền lạc về Hà Nội một thời đạn bom, một thời hòa bình.
Vở Hà Nội của những giấc mơ của Liên đoàn xiếc VN - Ảnh: Linh Đoan
Mơ rồng (Nhà hát Múa rối Thăng Long) cũng khiến khán giả mãn nhãn. Nghệ sĩ múa rối vốn thầm lặng sau bức màn che nay ra biểu diễn hình thể cả dưới nước và trên cạn.
Âm nhạc phối cả nhạc điện tử. Nghệ thuật múa rối nước thường sử dụng các tích trò, định hình bằng những câu chuyện nhỏ nhắn của văn minh lúa nước thì nay mở rộng ra những vấn đề nóng bỏng như rác thải công nghệ, ô nhiễm môi trường...
Quen thuộc với nhiều cuộc liên hoan sân khấu thử nghiệm từ trong nước tới quốc tế, đạo diễn Lê Quý Dương (cũng là tác giả của Mơ rồng) quan niệm: "Một vở diễn dù có thử nghiệm hay không thử nghiệm thì mục đích cuối cùng vẫn luôn hướng tới khán giả".
Những góc nhìn khác nhau
Nhật thực (Nhà hát Thế giới trẻ - sân khấu Sen Việt) - vở cải lương mở màn liên hoan năm nay - không nhận được nhiều lời khen.
Thậm chí trong buổi hội thảo ngày 6-10, PGS.TS Phạm Duy Khuê tỏ vẻ không ưng: "Hình thức thể hiện quá cũ, cách kể chuyện người ta đã làm từ thế kỷ trước. Kết cấu không chặt chẽ. Diễn viên chính cũng không phải là diễn viên giỏi".
Tuy nhiên, thật bất ngờ khi hầu hết các đoàn quốc tế bày tỏ sự thích thú với Nhật thực. Bà Kyriaki Spanou, giám đốc nghệ thuật của đoàn Hi Lạp, nói: "Tôi thấy vở rất hấp dẫn, quyến rũ, có sự kết hợp văn hóa phương Đông và phương Tây, kết hợp tài tình ngôn ngữ hình thể, múa, hát, âm nhạc, ánh sáng, hiệu ứng hình ảnh".
Đạo diễn Yoon Wooyoung (Hàn Quốc) cũng bày tỏ: "Tôi thích Nhật thực, rất ấn tượng với nhân vật chính. Lần sau nếu được đến VN tham gia liên hoan, tôi muốn làm một vở gì đó giống hình thức của Nhật thực".
Một số hình ảnh của các vở diễn khác:
Vở Ngàn năm mây trắng của Đài Tiếng nói VN - ảnh: Linh Đoan
Vở chèo Câu Kiều ru một đời người của Nhà hát Chèo Quân Đội - ảnh: Linh Đoan
Vở Huyền thoại gò Rồng Ấp của sân khấu Lệ Ngọc - Ảnh: Linh Đoan
Các nghệ sĩ chào khán giả khi kết thúc vở Mơ Rồng, vở dự thi của nhà hát múa rối Thăng Long - Ảnh: Linh Đoan
Vở Dưới cát là nước của nhà hát Thế Giới Trẻ, trường ĐH Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM - Ảnh: Linh Đoan
Đăng ký tại đây
Bình luận hay