Những điều ít được biết về cà phê và trà

Phóng to

* Cà phê kích thích những năng lực của não?

- Đúng. Nếu được dùng với liều lượng vừa phải, 2-3 tách mỗi ngày, caféine có trong cà phê kích thích hoạt động của não. Cà phê làm tăng khả năng tập trung chú ý, tạo cảm giác khoan khoái, mạnh mẽ. Dù vậy, ở liều cao, tức là trên 6 tách/ ngày, cà phê làm giảm hoạt động vận động, làm tăng sự lo âu và tính hung hăng.

* Cà phê không có tác dụng dinh dưỡng?

- Sai. Cà phê không đường chỉ cung cấp một lượng calori không đáng kể (khoảng 2 calori/ tách), ngược lại nó chứa một tỷ lệ đáng kể potassium, phosphore, vitamin B, cần thiết cho sự tổng hợp năng lượng, và các hợp chất như polyphénol, có tính kháng oxy hóa.

* Cà phê tạo sự thuận lợi cho tiêu hóa?

- Đúng. Khi làm tăng sự tiết nước bọt, các enzyme tiêu hóa và mật, cà phê giúp sự tiêu hóa dễ dàng hơn (nhất là khi uống vào cuối bữa ăn), và cả sự chuyển vận qua ruột. Dù vậy những người nhạy cảm nên thận trọng, vì sự tiết axít này có thể gây cảm giác nóng rực ở bao tử. Còn cà phê sữa vốn khó tiêu, do sự kết hợp giữa proteine của sữa và vitamin của cà phê.

* Cà phê làm dịu đau đầu?

- Đúng. Càféine làm dịu chứng đau đầu và đau nửa đầu nhờ tính co mạch. Trong bào chế dược phẩm, caféine thường được kết hợp với thuốc giảm đau (aspirine, paracétamol) để làm tăng tác dụng. Nhưng khả năng tương tác với các dược phẩm này cũng có mặt trái: cà phê có thể làm giảm hoặc tăng tác dụng của một số thuốc kháng viêm, thuốc trị trầm cảm và trị hen suyễn.

* Trà tạo sự thuận lợi cho ung thư thực quản?

- Sai. Trà không phải là nguyên do gây ung thư thực quản, mà chính là nhiệt độ nước trà ta uống. Trên 55 độ C, nước trà gây kích thích thực quản, làm tăng nguy cơ ung thư 2 đến 3 lần. Trên thực tế, những người thường xuyên uống trà được tăng mức bảo vệ trước một số ung thư, nhất là ung thư đường tiêu hóa và đường niệu, giảm nguy cơ đến 60%. Nguy cơ mắc các bệnh ung thư miệng, tụy tạng, kết tràng, tiền liệt tuyến, bàng quang (phụ nữ) cũng giảm.

* Dùng quá nhiều trà trong bữa ăn có thể khiến bị thiếu máu?

- Đúng. Sự hấp thụ chất sắt trong thực phẩm có thể thay đổi từ 1đến 20%. Vitamin C kích thích sự hấp thu này, trong khi phytat trong ngũ cốc, xơ, một số proteine và cả flavonoide trong trà gây trở ngại cho sự hấp thu này. Cơ thể ta cũng giữ được ít chất sắt hơn khi dùng ngũ cốc nguyên chất, lòng đỏ trứng, cà phê, trà. Dùng giữa bữa ăn, trà có thể ức chế đến 60% - 70% sự hấp thu sắt từ thức ăn, khiến trữ lượng sắt quá thấp nơi người ăn chay, phụ nữ có thai, trẻ em. Giải pháp cho những người dễ gặp nguy cơ này: uống trà ngoài các bữa ăn.

* Kem đánh răng nên chứa trà?

- Đúng. Năm ngoái, bác sĩ Milton Schiffenbauer (Đại học Pace, New York) chứng minh trà ức chế sự tăng trưởng của vi khuẩn gây sâu răng và đau họng. Theo nhà nghiên cứu này, kem đánh răng chứa trà củng cố sự bảo vệ răng. Bên cạnh đó, Chistine Wu (ĐH Illinois, Chicago) phát hiện khi súc miệng với trà, sự hình thành các mảng bám răng bị chặn lại, và các axít tấn công men răng cũng bị phá hủy.