Tòa nhà Quốc hội Mỹ ngày 11-6-2025 - Ảnh: PolitiFact
Trong một tài liệu ngày 24-6, Nhà Trắng tuyên bố người lao động và các gia đình sẽ "tăng thu nhập sau thuế trung bình hơn 10.000 USD mỗi năm" nếu Quốc hội thông qua dự luật "Big Beautiful Bill".
Dự luật này là một gói cải cách thuế và chi tiêu bao gồm việc gia hạn các khoản giảm thuế từ năm 2017 và điều chỉnh các chương trình hỗ trợ liên bang.
Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt thậm chí còn đưa ra con số gần 14.000 USD trong cuộc họp báo ngày 19-6.
Tuy nhiên theo phân tích của PolitiFact, con số Nhà Trắng đưa ra là "phóng đại quá mức". Con số này thực chất không phải là cố định mà là khoảng dao động, trong đó 10.000 USD là mức cao nhất khi tăng trưởng kinh tế phải rất lý tưởng.
Chuyên gia: "Dự báo viển vông"
Theo báo cáo của Hội đồng Cố vấn kinh tế (CEA) thuộc Nhà Trắng - nơi đưa ra dự báo - nếu dự luật được thông qua, trong 4 năm đầu, thu nhập sau thuế của gia đình 4 người sẽ tăng từ 7.600 - 10.900 USD mỗi năm.
Sau 10 năm, mức tăng sẽ giảm xuống còn từ 5.503 - 9.070 USD. Nếu loại bỏ chính sách giảm thuế cho giờ làm thêm, con số này giảm thêm khoảng 1.000 USD ở mỗi đầu khoảng.
Đáng chú ý các ước tính của CEA này dựa trên các dự báo tăng trưởng "lạc quan quá mức". Giả định GDP thực tế của Mỹ sẽ tăng 4,6 - 4,9% trong 4 năm đầu, và 2,9 - 3,5% vào năm thứ 10.
Mức tăng trưởng này vượt xa dự báo của các tổ chức độc lập. Cụ thể, Tổ chức Tax Foundation ước tính GDP chỉ sẽ tăng 1,1% về dài hạn nếu dự luật được thông qua.
Mô hình ngân sách Penn-Wharton thuộc Đại học Pennsylvania dự báo GDP chỉ tăng 0,4% trong 10 năm, còn Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) đưa ra con số 0,5%.
Ủy ban Ngân sách Liên bang Trách nhiệm Mỹ (CRFB) - tổ chức nghiên cứu độc lập - gọi các giả định của Nhà Trắng là "viển vông". Chuyên gia Garrett Watson của Tax Foundation cũng nhận định các giả định này khiến các ước tính thu nhập trở nên không đáng tin cậy.
Con số thực tế thấp hơn nhiều
Về tác động thực tế đến thu nhập, nếu không tính đến tăng trưởng GDP, Tax Foundation ước tính một hộ gia đình có thu nhập sau thuế 60.000 USD sẽ chỉ tăng thêm khoảng 1.620 USD trong năm 2025.
Ngay cả khi có tăng trưởng, mức tăng dự kiến cũng chỉ vào khoảng 1.980 USD, chứ không hề đạt đến con số 10.000 USD như Nhà Trắng tuyên truyền.
Tuyên bố của Nhà Trắng có một phần đúng vì mức tăng 10.900 USD nằm trong khoảng ước tính của Hội đồng Cố vấn kinh tế.
Tuy nhiên việc Nhà Trắng sử dụng con số cao nhất và dựa vào dự báo tăng trưởng quá lạc quan - bỏ qua các dự báo độc lập và sử dụng các giả định kinh tế phi thực tế - khiến thông tin này trở nên không đáng tin cậy. Do đó PolitiFact đánh giá tuyên bố này là "phần lớn sai sự thật" (mostly false).
Đăng ký tại đây
Bình luận hay