Nhà thờ Đức Bà Paris: Mỗi viên đá là một trang sử

Nhà thờ Đức Bà Paris, mỗi viên đá là một trang sử - Ảnh: HOÀI TRANG

Sáng sớm, khi đến Tòa tổng giám mục để làm việc, tôi được báo tin bị cháy. Sau đó được nhiều người báo tin và cho coi video clip nhà thờ bị cháy, bị sụp cái tháp nhọn cao và cái mái, tôi hết sức xúc động. Tôi đã khóc khi thấy hình ảnh như vậy.

Tại sao?

Vì đối với tôi, nhà thờ Đức Bà Paris rất quen thuộc. Tôi có nhiều lần sang châu Âu và đến nước Pháp. Tôi không nhớ chính xác, nhưng đã trên 20 lần tôi ghé nhà thờ Đức Bà Paris.

Tôi vào đó tham quan, chủ yếu là cầu nguyện, và ngắm xem công trình kiệt tác kiến trúc như đại văn hào Victor Hugo đã nói trong tác phẩm Nhà thờ Đức Bà Paris ở quyển 3, chương 1: "Mỗi mặt một viên đá ở nhà thờ Đức Bà Paris là một trang không chỉ là trang sử của đất nước Pháp mà còn là trang sử của khoa học và nghệ thuật nữa".

Cũng vì lẽ đó, khi bước vào tuổi 70 cách nay hai năm, tôi có viết quyển sách về những nơi đi hành hương trên thế giới, đặc biệt là nước Pháp, trong đó tôi đề cập khá kỹ đến nhà thờ Đức Bà Paris.

Lần mới nhất đến nhà thờ Đức Bà Paris là vào tháng 5-2018, tôi đã xin phép các vị có trách nhiệm cho tôi vào bên trong. Nhà thờ đang trùng tu, tôi muốn vào tham quan, trao đổi và tìm hiểu coi có gì có thể áp dụng được cho công trình đang trùng tu nhà thờ chính tòa Đức Bà Sài Gòn không.

Thành ra khi nghe tin nhà thờ Đức Bà Paris bị cháy và nhìn hình, xem clip, tôi bàng hoàng và nước mắt tự trào ra. Nhà thờ Đức Bà Paris là công trình kiến trúc độc đáo, nghệ thuật rất đẹp, giờ đây không còn nguyên vẹn nữa. 

Phục chế cũng chỉ là phục chế, nhưng di sản độc đáo từng tồn tại kéo dài hơn 850 năm thì đã mất đi rồi.

Rất là đáng tiếc.

Nhà thờ Đức Bà Paris không phải là công trình đầu tiên bị cháy. Trong lịch sử Công giáo châu Âu cũng đã có một số nhà thờ bị hỏa hoạn thiêu hủy. Việt Nam cũng có một số nhà thờ bị cháy do sơ sót. 

Chúng ta luôn muốn bảo tồn di sản kiến trúc lịch sử văn hóa nghệ thuật để lại cho thế hệ mai sau thì mỗi người trong chúng ta phải hết sức chú ý trong vấn đề bảo tồn những công trình cổ.

Như tôi khi nhìn hình ảnh tháp nhọn nhà thờ Đức Bà Paris sụp xuống và mái nhà thờ bị cháy, tôi liên tưởng đến việc trùng tu nhà thờ Đức Bà Sài Gòn của chúng ta. Tôi đã phải ra lệnh kiểm tra ngay lại toàn bộ.

Chúng ta lấy làm tiếc khi thảm kịch đã xảy ra, nhưng đó là chuyện xảy ra rồi, vấn đề bây giờ là đừng để cho thảm kịch tái diễn nữa.

TTO - Đám cháy kéo dài liên tục gần 8 tiếng đã thiêu rụi phần tháp, mái vòm nhà thờ Đức Bà Paris. 400 lính cứu hỏa đã được điều động để dập tắt đám cháy.