"Muôn mặt điều trị vô sinh": khó ngăn chặn triệt để

Phóng to

Hạnh phúc của một người mẹ sinh con nhờ thụ tinh trong ống nghiệm - Ảnh: T.T.D.

Bác sĩ Diễm Tuyết cho biết ban giám đốc đã làm việc với hai bác sĩ Nguyễn Hoàng Tuấn (phó khoa sản A) và bác sĩ Lê Tấn Cảnh (bác sĩ của khoa sinh), cả hai bác sĩ đều nhìn nhận sai sót.

* Quy trình cho, lấy tinh trùng tại bệnh viện còn lỏng lẻo, có thể dẫn đến việc tráo, đổi mẫu tinh trùng. Bệnh viện có ý kiến gì về việc này?

- Bệnh viện đã cố gắng trong khả năng của mình nhằm hạn chế tối đa việc mua bán tinh trùng hay trứng bằng các biện pháp: kiểm tra chứng minh nhân dân (CMND), lưu hình vào file cho tinh trùng nhằm hạn chế việc cho nhiều lần. Bệnh viện có phòng lấy mẫu tinh trùng tại bệnh viện và khuyến khích bệnh nhân lấy ngay tại phòng lấy tinh của khoa hiếm muộn, có nhân viên giám sát phòng lấy tinh trùng.

Tuy nhiên, thực tế có những tình huống người ta cố tình qua mặt như tháo hình trên CMND và dán hình khác vào, làm CMND giả... Bệnh viện đã phát hiện vài trường hợp như vậy dù đó không phải là nghiệp vụ của ngành y tế! Thậm chí có những trường hợp tinh vi đến mức lấy sẵn mẫu tinh trùng của người khác giấu trong người mang vào phòng lấy tinh và đánh tráo.

* Bà có ý kiến thế nào về việc một số bác sĩ ở bệnh viện mình khi hành nghề tại phòng mạch tư đã làm sai chức năng cho phép (thụ tinh nhân tạo tại phòng mạch tư)?

- Thật sự chúng tôi luôn muốn rằng việc bơm tinh trùng vào buồng tử cung để thụ tinh nhân tạo cần được quản lý chặt chẽ hơn vì nếu “nhà nhà, người người” đều bơm tinh trùng thì kinh khủng quá! Bởi bơm tinh trùng không phải an toàn tuyệt đối mà còn có nhiều nguy cơ khác cho sức khỏe.

Đó là người vợ có nguy cơ nhiễm trùng nếu người thực hiện không tôn trọng nguyên tắc vô trùng khi làm thủ thuật bơm. Mẫu bơm tinh trùng không được kiểm soát nên việc tráo mẫu rất dễ xảy ra, thậm chí có những nơi “bơm tươi” không qua lọc rửa. Do vậy, bệnh nhân có thể gặp nguy cơ bị lây nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục như viêm gan siêu vi, HIV, giang mai...

* Theo bà, làm sao để ngăn chặn thực trạng này?

- Vì cung và cầu trong xã hội chưa hài hòa nên có những người lợi dụng để mua bán. Bệnh viện luôn mong muốn có ngân hàng tinh trùng, ngân hàng trứng giống như ngân hàng máu, thế nhưng vẫn chưa thực hiện được do người cho tinh trùng, trứng vì mục đích nhân đạo rất hiếm.

Bệnh viện hiện chỉ có những giải pháp kiểm soát nhằm giảm nguy cơ mua bán trứng, tinh trùng chứ không thể ngăn chặn triệt để. Có lẽ gốc của vấn đề là làm sao cung nhiều hơn cầu, khi đó sẽ không còn người trục lợi. Muốn vậy phải có người hiến như hiến máu nhân đạo. Tại VN, chuyện hiến tặng này còn rất hiếm vì quan điểm, văn hóa và cả những chế độ chính sách khuyến khích người hiến tặng chưa có quy định.