Một cựu binh Mỹ đi tìm chân dung Hồ Chí Minh

Phóng to

David Thomas (phải) giới thiệu các tác phẩm về Hồ Chí Minh với đại sứ Ngô Quang Xuân vào năm 2001 tại Hà Nội - Ảnh: hochiminh.org

Những gì ông đã làm thật đáng kể: các cuộc triển lãm tranh chân dung Hồ Chủ tịch đi qua các thành phố từ Mỹ sang VN (trong những năm 1998-2003), một tác phẩm sách in tại Mỹ và VN: Hồ Chí Minh, một chân dung (Hochiminh, a portrait, đã được NXB Trẻ ấn hành năm 2003).

Hiện ông vẫn tiếp tục những chuyến đi của mình, tìm những mối liên hệ với VN qua hình ảnh Hồ Chí Minh. Tuổi Trẻ phỏng vấn David Thomas khi ông đang chuẩn bị đến VN vào dịp kỷ niệm 118 năm ngày sinh Bác Hồ.

* VN - Hồ Chí Minh gắn kết với ông từ khi nào?

- Tôi đã từng tham chiến tại VN. Đó là khoảng thời gian 1969-1970. Tôi được đưa đến Pleiku. Vào thời điểm đó tôi không biết gì về Hồ Chí Minh ngoại trừ việc ông là lãnh đạo tối cao ở bờ kia chiến tuyến. Phải rất lâu sau, vào năm 1987 tôi mới có dịp trở lại VN. Tôi đã thật sự bị chinh phục bởi đất nước cũng như con người nơi đây, họ thể hiện tình yêu bền chặt với vị lãnh tụ của mình. Tôi nghĩ về Hồ Chí Minh, về việc ông đã dành cả cuộc đời cho đất nước, cho dân tộc VN. Từ chuyến đi này tôi quyết định tìm hiểu về cuộc đời Hồ Chí Minh - một con người rất thực.

Sau khi đã nghiên cứu khá đầy đủ toàn bộ cuộc đời và sự nghiệp giải phóng dân tộc chống lại chủ nghĩa thực dân, đế quốc, tôi rất cảm phục và bắt đầu vẽ chân dung vị lãnh tụ của các bạn. Đó là một cuốn sách nghệ thuật đã được xuất bản với sự hợp tác cùng nghệ sĩ Charles Fenn (in trên giấy dó đựng trong hộp sơn mài). Tôi cũng đã tổ chức rất nhiều triển lãm tranh chân dung Hồ Chí Minh và tổ chức thảo luận tại Mỹ. Sau này, cùng với Lady Borton và Tạ Đức, chúng tôi đã xuất bản một ấn phẩm về cuộc đời đáng kinh ngạc của Hồ Chí Minh phát hành tại Mỹ. (Đó là cuốn Hồ Chí Minh, một chân dung - PV).

Bố tôi cũng chia sẻ với tôi tình yêu đối với Hồ Chủ tịch. Ông mới mất ngày 19-4-2008, một ngày trước lễ sinh nhật lần thứ 90. Mẹ tôi kém bố 3 tuổi, bà sẽ tổ chức sinh nhật vào ngày 20-5 này, một ngày sau sinh nhật Bác Hồ. Họ đã đến VN năm 2000 và rất yêu đất nước các bạn. Cả bố và mẹ đều nói đó là chuyến đi cuộc đời (của mình).

Phóng to

David Thomas trên xe jeep

- Đó là thời kỳ Hồ Chí Minh làm việc với OSS - Cơ quan phục vụ chiến lược Mỹ. Tôi cho rằng cả hai cuộc chiến chống Pháp và Mỹ có thể đã không xảy ra nếu Chính phủ Mỹ hiểu rõ hơn về Hồ Chí Minh. Lẽ ra có thể tránh được vô số tổn thất về sinh mạng và vật chất.

* Vết thương chiến tranh VN vẫn còn là vấn đề nhạy cảm, ông có gặp phải những ý kiến tiêu cực khi bản thân là một cựu binh Mỹ có tình cảm đặc biệt với vị lãnh tụ của đối phương (trước đây)?

- Tôi rất tự hào về website Hồ Chí Minh (do David Thomas thu thập tư liệu và thiết lập - PV). Cũng có một số người phản đối những công việc của tôi. Ở Mỹ có rất ít thông tin, tài liệu chính xác về Hồ Chí Minh nên trên thực tế còn nhiều người có quan điểm sai lệch hoặc phiến diện. Tôi cũng hi vọng một số cuốn sách tốt xuất bản ở VN sẽ được dịch và phát hành tại Mỹ trong tương lai. Điều tôi có thể làm bây giờ là tiếp tục cập nhật những nghiên cứu mới nhất về Chủ tịch Hồ Chí Minh trên website http://www.hochiminh.org/.