Trung tâm vận hành hệ thống cấp nước của Sawaco - Ảnh: QUANG ĐỊNH
Chuyển đổi số đang được nhắc đến ở nhiều nơi. Thế nhưng việc nhận thức, hiểu biết của một số người thực hiện còn hạn chế; công chức, dữ liệu chưa được kết nối, chia sẻ, khai thác tốt là những trở ngại đối với tiến trình chuyển đổi số.
Làm thế nào các cơ quan chức năng các cấp có thể khai thác, sử dụng dữ liệu để thực hiện thành công chuyển đổi số?
Scan giấy tờ đã là số hóa?
Trong quá trình chuyển đổi số những năm vừa qua vẫn tồn tại những điều nhầm lẫn.
Có người coi chuyển đổi số là việc bê công nghệ vào quy trình làm việc, dùng phần mềm càng nhiều càng tốt để thay thế tác nghiệp của cán bộ, công chức. Hoặc coi scan giấy tờ đã là số hóa; scan giấy tờ, hồ sơ của doanh nghiệp, người dân rồi lưu trong máy tính hay Google Drive.
Có app, có phần mềm, nhưng nhiều app chỉ là vỏ số mà ruột vẫn thủ công, bên trong quy trình nghiệp vụ của cơ quan chức năng thủ tục cung cấp dịch vụ công vẫn như cũ; tiện ích, thông tin nghèo nàn, chưa đưa các thủ tục hành chính công lên app.
Một thực trạng khác là không ít người làm chuyên môn không thạo công nghệ, người làm công nghệ lại không rành chuyên môn, phó thác chuyển đổi số cho bộ phận phụ trách công nghệ thông tin.
Có những cơ quan, địa phương coi việc chuyển đổi số như một dự án ngắn hạn, mua sắm trang thiết bị là xong, với kỳ vọng rằng sau một vài tháng là có thể thấy ngay kết quả.
Có những cơ quan, địa phương đang áp dụng các giải pháp công nghệ một cách manh mún, thiếu đồng bộ; thậm chí có những trường hợp tạo ra thêm "nút thắt cổ chai", làm giảm hiệu quả, hiệu suất.
Áp dụng các phần mềm trong cung cấp dịch vụ công mà trải nghiệm người dùng (người dân, doanh nghiệp) vẫn chưa được cải thiện; trong khi cán bộ, công chức vẫn gặp nhiều khó khăn.
Chuyển đổi số là một quá trình đòi hỏi thay đổi tư duy quản trị, văn hóa tổ chức, và tạo ra những mô hình hoạt động mới trên cơ sở "số hóa" (Digitization) - làm cho mọi thứ có thể đo được, đếm được và tính được; và ứng dụng số (Digitalization) - dùng công nghệ như các phần mềm, công cụ để cải tiến quy trình hiện có, tăng tốc độ, giảm chi phí.
Xác định bài toán và giải đúng, trúng bài toán chuyển đổi số là một cách tiếp cận phù hợp, dựa trên phân tích kỹ lưỡng các khía cạnh sau:
- Xác định nhu cầu ứng dụng công nghệ số theo các nhiệm vụ cụ thể của cơ quan nhà nước (ví dụ để thực hiện thủ tục hành chính trực tuyến).
- Xác định tiềm năng ứng dụng và rủi ro cụ thể của những hệ thống, công cụ để thực hiện các nhiệm vụ của cơ quan nhà nước.
- Năng lực của cơ quan nhà nước về hạ tầng, dữ liệu, con người, nguồn tài chính hiện đang đáp ứng đến đâu để ứng dụng công nghệ.
Dữ liệu: Đo được, đếm được, tính được
Dữ liệu hiện diện ở khắp nơi trong khu vực nhà nước - số lượng người truy cập cổng dịch vụ công; nhu cầu, hành vi của người sử dụng dịch vụ công; quy trình, thủ tục hành chính; hiệu suất cán bộ, công chức.
Nhưng các thách thức lớn nhất ở đây là thiếu một tầm nhìn rõ ràng, đi kèm với một kế hoạch hành động, xác lập thứ tự ưu tiên về khai thác dữ liệu; chưa ý thức được và chưa có những biện pháp cụ thể bảo vệ an toàn dữ liệu, đặc biệt là dữ liệu cá nhân.
Nhiều trường hợp dữ liệu cũng chưa được sử dụng nhiều trong hoạt động của các cơ quan nhà nước.
Có nơi người dân, doanh nghiệp vẫn phải điền cùng một loại thông tin nhiều lần khi làm thủ tục hành chính do tỉ lệ tái sử dụng dữ liệu về hồ sơ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính còn thấp.
Việc thiếu kết nối, liên thông dữ liệu là vướng mắc lớn đối với các cơ quan từ trung ương đến địa phương trong việc tận dụng dữ liệu để chuyển đổi số.
Sử dụng dữ liệu đúng cách, có thể đo được, đếm được và tính toán rõ ràng mọi thứ, mọi hoạt động của cơ quan nhà nước sẽ trở nên dễ dàng, hiệu quả hơn.
Dữ liệu như số trẻ em sinh ra, số học sinh nhập học hằng năm, số trường tiểu học trên địa bàn có thể được tổng hợp, phân tích để ra quyết định về quy hoạch trường học.
Nếu mỗi công chức, mỗi cơ quan đều sử dụng, tổng hợp, phân tích dữ liệu thì việc khai thác và sử dụng nguồn lực sẽ trở nên hiệu quả hơn rất nhiều.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay