"Không được tùy tiện cắt thi đua"

Phóng to

Các giáo viên đang theo học chương trình nâng chuẩn ngoại ngữ của Sở GD-ĐT tỉnh Bến Tre - Ảnh: Ngọc Tài

Vậy cách làm của Sở GD-ĐT Bến Tre có trái với tinh thần của Bộ GD-ĐT? Trao đổi với Tuổi Trẻ, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Vinh Hiển cho biết:

- Mục tiêu trọng tâm của việc bồi dưỡng là chuẩn bị cho giáo viên có năng lực tiếng Anh theo khung năng lực ngoại ngữ của VN, tham chiếu khung năng lực ngoại ngữ châu Âu, đáp ứng yêu cầu năng lực ngoại ngữ người dạy phải cao hơn hai bậc so với yêu cầu chuẩn năng lực ngoại ngữ người học. Việc bồi dưỡng giáo viên còn có ý nghĩa trang bị cho người dạy đổi mới phương pháp dạy học để phù hợp với yêu cầu mới.

Qua khảo sát, Bộ GD-ĐT hiểu rất rõ năng lực của giáo viên ngoại ngữ nhìn chung chưa đạt yêu cầu và rất khác nhau giữa đồng bằng và miền núi, giữa thành thị và nông thôn. Đó là lý do bộ cân nhắc không quy định một lộ trình với quy mô và tiến độ chung cho cả nước. Các địa phương, đơn vị chủ động xác định mục tiêu khả thi, xây dựng kế hoạch và các giải pháp phù hợp để triển khai.

* Sở GD-ĐT Bến Tre đã quyết định không xét thi đua, đồng thời xếp những giáo viên đi học bồi dưỡng mà không đỗ B2 vào chuẩn nghề nghiệp chưa đạt. Trong khi đó, Bộ GD-ĐT lại có công văn yêu cầu các sở không sử dụng kết quả bồi dưỡng chuẩn hóa năng lực giáo viên tiếng Anh để xếp loại thi đua giáo viên. Sự khác nhau giữa hướng dẫn của bộ và triển khai của sở cần được chấn chỉnh thế nào, thưa thứ trưởng? Nhiều giáo viên phàn nàn họ phải theo học lớp vừa làm vừa học là khác xa với chỉ đạo của bộ...

- Do điều kiện, hoàn cảnh bồi dưỡng giáo viên rất khác nhau, nên Bộ GD-ĐT đã có văn bản gửi các sở yêu cầu không được sử dụng kết quả bồi dưỡng chuẩn hóa năng lực giáo viên tiếng Anh phổ thông để đánh giá, xếp loại thi đua, gây áp lực nặng nề lên giáo viên. Tất cả các sở đều đã nhận được công văn này từ tháng 2. Địa phương không thể áp việc đạt yêu cầu năng lực giáo viên tiếng Anh với việc xét/không xét thi đua một cách tùy tiện, ngẫu hứng hay theo những mong muốn chủ quan, mà phải căn cứ vào các điều kiện cụ thể. Còn nếu cứ cố làm đồng loạt, áp đặt yêu cầu, tiêu chí chung thì sẽ không hợp lý, không tạo được sự đồng thuận và chắc chắn gây khó trong thực hiện.

Riêng việc bồi dưỡng giáo viên theo hình thức vừa học vừa làm thì bộ đã chấn chỉnh khi trước đó một số đơn vị tổ chức bồi dưỡng theo hình thức vừa học vừa làm với mục tiêu vừa muốn bồi dưỡng giáo viên lại vừa đảm bảo ổn định về đội ngũ đứng lớp. Việc dạy học trong điều kiện đó chắc chắn không đảm bảo yêu cầu chất lượng. Qua kiểm tra thực tế thấy việc bồi dưỡng theo hình thức này không đem lại hiệu quả cao nên ngày 16-5, Bộ GD-ĐT đã ban hành công văn chấn chỉnh công tác bồi dưỡng giáo viên tiếng Anh theo hướng không tổ chức theo hình thức vừa học vừa làm, chỉ tổ chức các khóa bồi dưỡng tập trung, giám sát chặt chẽ quá trình thực hiện và việc đánh giá, nghiệm thu kết quả bồi dưỡng.

* Điều khiến các giáo viên bức xúc là họ được cử đi học và đã rất nỗ lực vừa học vừa dạy, nhưng lại bị yêu cầu phải bồi thường kinh phí đào tạo nếu thi lại mà không đạt yêu cầu. Chế tài này liệu có triệt tiêu sự cố gắng của giáo viên hay không, theo quan điểm của thứ trưởng?

- Việc đề ra những quy định ràng buộc trách nhiệm của người đi bồi dưỡng về kết quả và chất lượng bồi dưỡng là cần thiết. Tuy nhiên, điều kiện và hoàn cảnh của giáo viên rất khác nhau nên bộ không hướng dẫn việc bồi thường kinh phí bồi dưỡng. Triển khai đề án ngoại ngữ quốc gia hẳn sẽ có những đơn vị mong muốn được cán đích sớm. Song phải lưu ý các đơn vị cần có những quy định phù hợp với từng trường hợp cụ thể, cố gắng tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên bồi dưỡng chuẩn hóa, không tạo ra quá nhiều sức ép với giáo viên.

Quy định cụ thể là do địa phương nhưng phải bảo đảm vừa tạo điều kiện và khuyến khích giáo viên tự học để vừa nâng cao tinh thần trách nhiệm, hiệu quả bồi dưỡng của giáo viên, vừa xử lý được những trường hợp cố tình vi phạm quy định đối với công tác bồi dưỡng. Theo các quy định hiện hành của Nhà nước, cơ quan quản lý còn có thể sắp xếp công việc khác đối với những người không thể nào đạt được năng lực theo yêu cầu nhiệm vụ.

* Các giáo viên khẳng định con số gần 150 giáo viên đi học mà không ai đỗ B2 chứng tỏ Sở GD-ĐT Bến Tre chọn đối tác EMCO rất đáng thất vọng. Bản thân Sở GD-ĐT Bến Tre cũng đã yêu cầu đối tác phải thay đổi người dạy sau đó. Các sở GD-ĐT sẽ phải chịu trách nhiệm thế nào nếu lựa chọn đối tác không đạt chuẩn, thưa thứ trưởng?

- Bộ GD-ĐT đã đưa ra quy định về các nguyên tắc chung của việc triển khai công tác bồi dưỡng. Bộ cũng giới thiệu một số cơ sở đào tạo đại học đủ năng lực để các địa phương tham khảo, lựa chọn, hợp đồng thực hiện bồi dưỡng giáo viên. Mặt khác, Bộ GD-ĐT còn yêu cầu phải giám sát chặt chẽ quá trình thực hiện, đánh giá kết quả bồi dưỡng và khuyến khích việc lựa chọn những đơn vị, tổ chức đủ năng lực để nghiệm thu, đánh giá kết quả bồi dưỡng nhằm tránh hiện tượng “vừa đá bóng vừa thổi còi”. Việc chọn đối tác cụ thể là do địa phương và địa phương phải hoàn toàn chịu trách nhiệm với sự lựa chọn của mình. Ở đây, đối tác mà Sở GD-ĐT Bến Tre chọn lựa phải thay đổi người dạy chứng tỏ ban đầu đối tác làm chưa tốt, nhưng sau đó đã có sự điều chỉnh trong quá trình tổ chức bồi dưỡng giáo viên.