​Khổ vì cái “tự luận”

Theo lời nhà sản xuất, xe ra đời bởi chủ trương của Chính phủ, có đầy đủ các giấy tờ quy định, được cơ quan chức năng đồng ý đăng ký, cấp biển số. 

Tưởng mọi điều đều êm xuôi, nào ngờ khổ chủ lại bị hành. Cứ chạy ra đường là bị CSGT thẳng tay xử phạt lỗi “không tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường”. Khổ chủ đưa xe đi đăng kiểm thì chẳng nơi nào nhận với lý do: “Không đăng kiểm loại xe này”.  

Đó là chuyện của 10.000 xe thí điểm đang vướng vào cái vòng luẩn quẩn không lối ra mà nguyên nhân chỉ do quan niệm khác nhau của đơn vị thực thi công vụ. 

Bàn về chiếc xe nói trên, một bên khẳng định xe chở hàng bốn bánh có gắn động cơ là phải kiểm định. Còn một bên thì chẳng cần giải thích cứ khăng khăng né, không chịu kiểm định. Mỗi bên hành xử một phách, khiến dân đứng giữa kẹt cứng, chẳng biết làm thế nào để thoát ra khỏi cảnh “bỏ thì thương, vương thì tội”.

Theo nguyên tắc bất di bất dịch, hệ thống nhà nước luôn là thực thể thống nhất. Mọi chính sách đề ra đều được toàn bộ hệ thống vận hành trên một quan điểm chung, không thể có việc “ông nói gà, bà nói vịt”. 

Trong chuyện 10.000 xe thí điểm cũng vậy. Khi Chính phủ có chủ trương cho sản xuất và lưu hành là phải kèm theo các văn bản hướng dẫn cụ thể, trong đó có các quy định về tiêu chuẩn kỹ thuật, công tác đăng ký, đăng kiểm… Nếu như không có các văn bản này là đồng nghĩa với việc tạo ra một khoảng trống, khiến các cơ quan thực thi tha hồ tự luận theo cách hiểu của mình. Lẽ thường, khi xuất hiện “khoảng trống” thì các ngành liên quan phải ngồi lại với nhau để bàn cách lấp nó. Đáng tiếc là các bên có trách nhiệm lại không những không làm theo cái lẽ thường ấy mà cứ khư khư ôm lấy cái “tự luận” của mình, mặc người dân bơ vơ chạy xuôi chạy ngược, chẳng biết gõ cửa nào. 

Điều đáng nói, trong lại có khoảng 180 xe được kiểm định. Câu hỏi đặt ra là tại sao có xe được kiểm định trong khi đa số bị từ chối? Phải chăng có nơi nào đó đã hành xử theo kiểu khác? Tệ hơn nữa, theo lời của một lãnh đạo Cục Đăng kiểm, các đơn vị đăng kiểm phải có trách nhiệm đăng kiểm các xe thí điểm, không làm là sai. Chẳng rõ cái mệnh lệnh này được ban hành bởi văn bản nào, chỉ biết nó không được đa số các đơn vị đăng kiểm chấp hành.

Thực tiễn không phải lúc nào cũng vẹn toàn, đâu đấy vẫn thường có kẽ hở hay gút mắc. Vấn đề quan trọng là phải hướng về dân mà tận tâm xử lý những cái chưa hoàn thiện, để lằng nhằng như vụ 10.000 xe thí điểm là rất không ổn, kết cục là chỉ làm khổ dân.