Người dân tìm mua thực phẩm tại một siêu thị - Ảnh: NAM TRẦN
Việc cân đối giữa thu nhập và chi tiêu luôn là bài toán khó đối với nhiều gia đình ở các đô thị lớn. Đặc biệt tại TP.HCM, một gia đình hai vợ chồng và hai con nhỏ phải hết sức khéo léo chi tiêu trước giá cả sinh hoạt tăng cao.
Đạt mức sống cơ bản, nghĩa là phải sống được đàng hoàng tại thành phố và thực tế một gia đình bốn người có rất nhiều khoản phải chi.
Thu nhập bao nhiêu thì đủ sinh hoạt phí mỗi tháng?
Thuê nhà ở là khoản chi tiêu khá lớn, nhất là với các đôi vợ chồng trẻ.
Bạn tôi thuê một căn hộ chung cư ở TP Thủ Đức mỗi tháng tốn hết 5,3 triệu đồng. Nhiều đồng nghiệp chọn thuê nhà trọ khang trang một chút ở vùng ven quận Bình Tân, quận 12 giá cũng tầm 4-7 triệu đồng/tháng. Một phòng trọ chật hẹp cũng ngót nghét 2-3 triệu/tháng.
Trong khi đó nếu muốn ở gần trung tâm hoặc tại trung tâm như quận 1, 3, 10, Bình Thạnh, Phú Nhuận, mức giá thuê trọ từ 6-12 triệu đồng/tháng hoặc cao hơn.
Đối với những gia đình có thu nhập tốt, mua nhà là một lựa chọn, nhưng điều này đồng nghĩa với việc phải gánh thêm chi phí trả góp ngân hàng ít nhất từ 15-16 triệu đồng mỗi tháng cho khoản vay 85% giá trị một căn hộ tầm 2 tỉ, mà không phải dễ tìm.
Đối với các gia đình có hai con, chi phí giáo dục là một vấn đề quan trọng, chiếm phần lớn chi phí. Hai con tôi học trường công, đứa lớp 1, đứa lớp 4. Phần học phí được miễn thu nhưng các khoản chi khác ngoài học phí thì khó kể hết.
Như tiền dịch vụ ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số, tiền nước uống học sinh, dịch vụ sử dụng máy lạnh tại lớp, tiền tổ chức phục vụ quản lý và vệ sinh bán trú, tiền suất ăn trưa học sinh bán trú, tiền mua sắm thiết bị, vật dụng phục vụ học sinh bán trú mỗi học kỳ...
Riêng cháu học lớp 1 còn phải đóng thêm tiền tổ chức đề án "Trường thực hiện chương trình chất lượng cao trường tiên tiến hội nhập quốc tế" với khoản thu 1,725 triệu đồng/tháng.
Tổng cộng mỗi tháng chúng tôi phải đóng từ 5-6 triệu đồng cho các khoản thu ngoài học phí. Ngoài ra, các khoản chi cho sách vở, dụng cụ học tập, đồng phục, các lớp học thêm cũng có thể ngốn thêm từ 2-3 triệu đồng/tháng cho một đứa con từ tiểu học đến trung học.
Đây là một trong những khoản chi tiêu không thể cắt giảm nếu cha mẹ muốn đầu tư vào tương lai cho con cái.
Với mức sống tại TP.HCM, một gia đình bốn người nếu tự nấu ăn tại nhà có thể tốn khoảng 4-6 triệu đồng/tháng cho thực phẩm.
Giá cả thực phẩm liên tục tăng, đặc biệt là rau củ, thịt cá, sữa và các sản phẩm thiết yếu khác. Điều này khiến nhiều gia đình phải thắt chặt chi tiêu hơn để đảm bảo ngân sách hằng tháng.
Bên cạnh ăn uống còn các chi phí tiện ích khác. Gia đình bốn nhân khẩu chi trung bình 1,5-3 triệu đồng/tháng cho điện, nước, Internet và truyền hình cáp. Nếu sử dụng điều hòa thường xuyên vào mùa nóng, hóa đơn tiền điện có thể tăng thêm đáng kể.
Rồi thêm chi phí đi lại, nếu hai vợ chồng sử dụng hai xe máy, trung bình mỗi tháng có thể tốn thêm khoảng 1,5 triệu đồng tiền xăng, chưa kể bảo dưỡng.
Một số gia đình chọn cách sử dụng phương tiện công cộng hoặc dịch vụ gọi xe công nghệ để tiết kiệm, chi phí vẫn dao động 1-2 triệu đồng/tháng.
Chưa kể các khoản chi cho thuốc men, khám bệnh, tiêm chủng cho con cái cũng có thể lên đến 1-3 triệu đồng/tháng. Còn chẳng may gặp tai nạn, bệnh nặng, thì quả là hết sức khó khăn.
Một gia đình sống tại TP.HCM cũng cần có những khoản chi cho giải trí và nhu cầu cá nhân, gồm mua sắm, du lịch, ăn uống bên ngoài, xem phim, thể dục thể thao. Nếu tiết kiệm, khoản này có thể từ 2-3 triệu đồng/tháng.
Lương đủ sống hay lương tối thiểu?
Tổng hợp các khoản chi trên để thấy một gia đình bốn người tại TP.HCM có thể tốn ít nhất từ 18-22 triệu đồng/tháng để duy trì mức sống cơ bản và khó có thể tích lũy với thu nhập hiện nay.
Nếu muốn có một cuộc sống thoải mái hơn, con số này có thể tăng lên 30-40 triệu đồng/tháng. Những con số chi tiêu này nếu tính cho các gia đình đông con (trên hai đứa) thì chúng ta cứ làm phép nhân lên để thấy gánh nặng chi phí của một gia đình ra sao.
Khi đề cập vấn đề thu nhập mới đây, đại biểu Quốc hội đã nêu khái niệm "lương đủ sống" chứ không phải "lương tối thiểu".
Có lẽ đại biểu muốn nhấn mạnh đến một thực tế mức lương tối thiểu hiện nay không đủ để nuôi sống một gia đình cơ bản.
Theo nghị định số 74/2024/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 1-7-2024, mức lương tối thiểu vùng I là 4,96 triệu đồng/tháng; vùng II là 4,41 triệu đồng/tháng; vùng III là 3,86 triệu đồng/tháng và vùng IV là 3,45 triệu đồng/tháng.
TP.HCM thuộc vùng I, rõ ràng mức lương tối thiểu này chưa phản ánh đầy đủ chi phí sinh hoạt thực tế tại các đô thị lớn ở Việt Nam.
Sự chênh lệch giữa thu nhập thể hiện qua "lương tối thiểu" và chi tiêu đặt ra thách thức lớn cho người lao động làm sao đủ sống tại các đô thị lớn.
Và "lương đủ sống" chính là mức thu nhập đáp ứng được các nhu cầu thiết yếu của cả người lao động và gia đình họ bao gồm ăn uống, nhà ở, y tế, giáo dục, giao thông, tiết kiệm để có thể nghĩ đến tích lũy của cải.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay