Cử tri ở TP New Orleans, bang Louisiana xếp hàng chờ bỏ phiếu bầu cử sớm trong ngày 16-10 - Ảnh: REUTERS
Nếu nói Donald Trump “hết cửa” thì không cuộc thăm dò dư luận nào tại Mỹ dám nói vậy, mà chỉ nói cơ hội của Joe Biden rất chắc chắn. Nhưng cũng không ai dám khẳng định Biden sẽ thắng.
Cựu đại sứ Phạm Quang Vinh bình luận
Một khảo sát bỏ túi đã được tiến hành nhanh tại tọa đàm về bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020 của khoa quan hệ quốc tế Trường ĐH KHXH&NV (ĐH Quốc gia TP.HCM) tổ chức hôm 16-10. Khi ông Phạm Quang Vinh - nguyên thứ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam và nguyên đại sứ Việt Nam tại Mỹ - hỏi ai ủng hộ Donald Trump, cả hội trường chen chúc nhiều cánh tay giơ cao của sinh viên, nhưng với ông Joe Biden thì không khí lặng hơn. Còn ông Vinh giơ cả... hai tay.
Bỏ phiếu kỷ lục
Diễn giả Phạm Quang Vinh nhận xét kết quả khảo sát nhỏ trên hoàn toàn trái với những gì được các hãng thăm dò ghi nhận tại Mỹ, khi nhiều hãng đang dự đoán ông Biden có khả năng thắng cao hơn.
Cả hai ông Trump và Biden hiện đều đang tăng tốc các sự kiện tranh cử để giành giật cử tri, đặc biệt tại các “bang chiến trường” hay còn gọi là “bang dao động”. Trong bối cảnh đó, các số liệu sơ bộ đang cho thấy tâm thế của cử tri.
Thông tin từ Dự án Bầu cử Mỹ tại ĐH Florida cho biết tính đến tối 16-10, số người Mỹ bỏ phiếu sớm đã đạt kỷ lục với 22 triệu người, gồm bầu trực tiếp hoặc qua thư. Số phiếu bỏ sớm đã đạt kỷ lục trong tuần này tại nhiều bang quan trọng như Georgia, North Carolina và Texas.
Cùng thời điểm này năm 2016, chỉ khoảng 6 triệu người đi bỏ phiếu sớm. Như vậy, số phiếu bỏ sớm đến nay đã bằng 16% tổng số phiếu bầu cách đây 4 năm (136,6 triệu).
Số người bỏ phiếu sớm cao - một phần do muốn tránh tụ tập vì đại dịch COVID-19 - khiến các chuyên gia bầu cử dự đoán sẽ đạt kỷ lục 150 triệu người bỏ phiếu năm nay và tỉ lệ bỏ phiếu có thể cao hơn bất kỳ cuộc bầu cử tổng thống nào kể từ năm 1908, theo Hãng tin AP.
Ông Phạm Quang Vinh cho rằng nếu các thăm dò thực hiện từ tháng 3 năm nay trở về trước, tức trước khi dịch COVID-19 hoành hành ở Mỹ, cơ hội dành cho ông Trump cao hơn. Hiện ông dự đoán cục diện ủng hộ dành cho Biden - Trump là 52% - 48%. Ông đánh giá cuộc tranh cử vẫn còn sát sao và quyết liệt đến phút cuối.
Những cử tri “lọt lưới”
Tại Mỹ, người ta chú ý nhất tới hai cuộc thăm dò: thăm dò chung trên phạm vi toàn quốc để biết lòng dân chung ủng hộ ai (thể hiện phiếu phổ thông) và thăm dò tại các bang, đặc biệt là những bang do dự (thể hiện phiếu đại cử tri).
Trong nhiều cuộc thăm dò toàn quốc năm 2016, bà Hillary Clinton được dự báo dẫn trước ông Trump và kết quả bầu cử thực tế đúng như vậy: bà hơn ông Trump gần 3 triệu phiếu phổ thông. Tuy nhiên, cuối cùng bà thất cử vì thua ông Trump về số phiếu đại cử tri.
Còn nhiều cuộc thăm dò toàn quốc và tại các bang gần đây đều cho thấy ông Biden đang dẫn trước ông Trump với tỉ lệ lần lượt hơn 10% và khoảng 4%. Theo ông Vinh, có một điều rất đáng quan tâm trong các cuộc thăm dò tại Mỹ: có bộ phận cử tri “lọt lưới”. Người ta không nghĩ rằng phải hỏi những người đó thì chính những người đó là một bộ phận đi bầu rất quan trọng. Và Donald Trump từng thắng nhờ điều này”.
Ông dẫn chứng về số người da trắng mất công ăn việc làm vì sự chuyển dịch của nền kinh tế từng không được chú ý đến trong các cuộc thăm dò. Bên cạnh đó, có rất nhiều người không muốn trả lời.
“Khi người thăm dò gọi điện thoại và giới thiệu là của hãng nào... muốn hỏi ý kiến, các cử tri dập máy ngay, giống như người Việt dập máy lúc nghe quảng cáo bất động sản” - ông Vinh dí dỏm so sánh và giải thích rằng họ dập máy vì cho rằng có thể đơn vị thăm dò thiên vị một ứng viên nào đó, hoặc vì họ không thích cả hai ứng viên nên không muốn chia sẻ.
Kế đến là các “cử tri im lặng”, chẳng hạn có nhóm cử tri “thích Trump mà không nói”. Họ ủng hộ Trump nhưng lại sống trong một khu vực nào đó không thích ông Trump. Họ không nói ra nhưng vẫn đi bỏ phiếu cho ông Trump và đây là những người mà cuộc thăm dò đã bỏ sót.
“Những người bỏ phiếu cho ông Trump nhưng lại không lên tiếng, cả vào năm 2016 và 2020” - ông Vinh nói. Ngoài ra, có những người đến phút cuối mới quyết định và vì không được thăm dò nên sai số sẽ lớn hơn. Họ là những người do dự, chiếm khoảng 10%.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay