Dân 'ngại' kinh doanh nên tiền gửi ngân hàng cao kỷ lục, có nghị quyết 68 sẽ khác?

Dự án đầu tư có sử dụng đất phải theo thủ tục của ít nhất 12 luật, hơn 20 nghị định, thông tư

Ông Phạm Tấn Công - chủ tịch VCCI - phát biểu như trên khi tham gia tọa đàm về nghị quyết 68 do Chính phủ tổ chức ngày 31-5. 

Đại diện cho Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, ông Công cho biết cộng đồng doanh nghiệp rất phấn chấn với nghị quyết 68, có thể nói tinh thần của cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp chưa bao giờ lên cao như bây giờ.

"Nghị quyết 68 đưa ra những nội dung rất khó và nhạy cảm như vấn đề hình sự hóa để người dân và doanh nghiệp an tâm bỏ vốn vào sản xuất kinh doanh", ông Công nói.

Thời gian tới, ông Công kỳ vọng nhiều rào cản lớn sẽ được tháo gỡ. Trong đó có điểm nghẽn thể chế, chính sách và thủ tục hành chính. Hiện nay còn nhiều điều kiện kinh doanh và thủ tục hành chính không phù hợp, cần phải cắt giảm hoặc là đơn giản hóa.

Chủ tịch VCCI dẫn chứng như một dự án đầu tư có sử dụng đất điển hình đang thực hiện thủ tục hành chính của ít nhất là 12 luật, hơn 20 nghị định và thông tư và các thông tư này thường thay đổi liên tục. Do đó, thời gian để hoàn thành thủ tục nhanh cũng phải 18 - 24 tháng, bình thường là xấp xỉ 3 năm.

Hiện nay, Chính phủ và Thủ tướng đã và đang rất quyết liệt trong việc cải cách thủ tục hành chính và tình hình cũng được cải thiện liên tục. Ông Công mong rằng việc cải cách thủ tục hành chính sẽ tiếp tục được đẩy mạnh.

Thứ hai là rào cản tâm lý, tư tưởng, đạo đức, văn hóa kinh doanh của chính cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp. Ông Công chỉ ra có tư tưởng là "doanh nghiệp không muốn lớn" và người dân thì ngần ngại bỏ tiền vào kinh doanh. Bởi vậy có hiện tượng là tiền gửi trong ngân hàng cao như hiện nay.

Tuy nhiên theo ông Công, nghị quyết 68 đã phá vỡ cái tâm lý của tư tưởng không muốn lớn này. Và minh chứng là gần đây hai doanh nghiệp lớn nội địa cũng đã mạnh dạn đề xuất đầu tư dự án đường sắt cao tốc cho thấy là doanh nghiệp đã không ngần ngại nữa và họ chấp nhận kinh doanh thực sự sẽ có rủi ro.

Một rào cản khác chủ tịch VCCI đề cập, là một số ít các doanh nhân, doanh nghiệp còn tư tưởng làm giàu, kiếm lợi nhuận một cách phi pháp, phi đạo đức. Hiện chúng ta đang thấy những vụ việc được phát hiện, đặc biệt là lương thực thực phẩm, thuốc chữa bệnh.

Còn vướng về thủ tục

Tại tọa đàm, ông Nguyễn Quốc Hiệp - chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu Việt Nam - cho biết nghị quyết 68 yêu cầu doanh nghiệp là đối tượng phục vụ thay vì đối tượng quản lý. Đây là vấn đề doanh nghiệp đều rất tâm đắc. Tuy nhiên thay đổi bốn chữ đó trong văn bản thực hiện như thế nào là một cuộc cách mạng về tư duy, nhận thức đối với công chức của chúng ta hiện nay.

Ông Hiệp kể đã gặp ở một địa phương, khi đấu thầu dự án có quyền sử dụng đất, do các nghị định hướng dẫn không rõ ràng nên sở tại địa phương đó yêu cầu doanh nghiệp phải hỏi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trực tiếp là Cục Đấu thầu và Vụ Pháp chế, mất 5 tháng để trả lời nhưng cũng không trả lời được rõ ràng vì văn bản không đi thẳng vào vấn đề, chỉ viện dẫn điều luật và yêu cầu địa phương áp dụng.

Sau 5 tháng đó, ông Hiệp có hỏi Bộ Nông nghiệp và Môi trường thì mới xử lý xong. Như vậy mất 7 tháng và doanh nghiệp phải chờ đợi thủ tục, giấy tờ không rõ ràng. Nếu là quan điểm phục vụ, ông Hiệp cho rằng nên được trả lời sớm hơn.

Từ thực tế nêu trên, ông Hiệp kiến nghị cho phép cứ 6 tháng một lần, các địa phương cần có các cuộc gặp mặt với doanh nghiệp đầu tư, sản xuất, kinh doanh trên địa bàn theo từng lĩnh vực để góp ý cho bộ máy công quyền các thủ tục hành chính cần rút kinh nghiệm và cần thay đổi trong công tác quản lý điều hành.

Ngoài ra ông Hiệp phản ảnh trong quá trình áp dụng các luật mới, Chính phủ đều ra các nghị định, thông tư hướng dẫn cụ thể, nhưng có một số văn bản có những quy định chưa thực sự hợp lý, chính xác khi áp dụng vào các trường hợp cụ thể.

Ví dụ nghị định 103 về hướng dẫn thu nộp tiền sử dụng đất với doanh nghiệp còn rất bất cập và bất hợp lý vì định giá đất, doanh nghiệp không được tham gia nhưng khi định giá đất chậm, doanh nghiệp phải nộp bổ sung. Đây là khoản tiền doanh nghiệp cho rằng hết sức bất cập và rất mong Thủ tướng Chính phủ tháo gỡ vấn đề này.

Doanh nhân được ‘chữa lành’ khi nghị quyết 68 gỡ bỏ định kiến về kinh tế tư nhân

Nghị quyết 68 về kinh tế tư nhân không chỉ là sự thừa nhận chính thức, mà còn giúp 'chữa lành' cho các doanh nhân sau nhiều năm khu vực tư nhân chịu rào cản định kiến.