10/12/2022 07:04 GMT+7

Cuối thu, đầu đông nhớ củ niễng Nam Định

SƠN LÂM - NAM TRẦN
SƠN LÂM - NAM TRẦN

TTO - Như người Cà Mau đi xa nhớ bồn bồn, những người con Nam Định đi xa hẳn sẽ lại nhớ thức trời ưu đãi ở quê hương: củ niễng. Niễng mỗi năm chỉ một mùa, mỗi mùa chỉ non một tháng cuối thu đầu đông là hết...

Cuối thu, đầu đông nhớ củ niễng Nam Định - Ảnh 1.

Củ niễng non đầu mùa to, trắng nõn trông rất bắt mắt

Cây niễng, hay còn gọi là lúa bắp, có dạng giống như cây lau, sậy, vốn vẫn thường mọc hoang ở nhiều vùng đất trũng, gần các ao, đầm. 

Những năm gần đây, người dân huyện Nam Trực, Nam Định, mà nhiều nhất là khu vực xã Nghĩa An đã đem trồng thay lúa như một loại cây đem lại giá trị kinh tế chính. 

Chỉ có vùng đất phù sa bồi lắng ở vùng huyện Nam Trực mới có thể cho ra những cây niễng tốt tươi, thân lớn, củ niễng có vị ngon hơn các vùng đất khác.

Đi ngang Thành Nam, thấy những xe đạp phía sau chở một mẹt gốc niễng được bày đều như một bông hoa nhiều cánh trắng xòe đi quanh chợ Rồng thì nhớ đã đến mùa niễng.

Mỗi năm, sau Tết Nguyên đán thì người trồng bắt đầu gieo mầm niễng. Trồng niễng chỉ tốn mỗi cây giống, bón phân, cho nước rồi chờ lớn. 

Đến khi phần gốc niễng trưởng thành, cao vượt đầu người, tách vỏ ra thấy mầm củ nằm trong lõi to chừng bằng ngón tay trỏ thì bắt đầu thu hoạch. Phần thu hoạch có thể nói là vất vả nhất, bởi bụi niễng dày, lá có cạnh sắc, thu hoạch phải tách bẻ sát đáy như nhổ củ sả.

Đầu mùa, mầm nõn của củ niễng rất trắng, tách ra ăn sống nhai có vị thanh ngọt của tinh bột non, gần như vị cây bồn bồn ở miền Tây nhưng giòn hơn, bùi hơn. 

Đến đây lại nhớ chuyện vui cách đây 5 năm một người dân ở Sóc Trăng được người bà con ở phía Bắc gửi cho giống niễng, đem trồng một công đất sau nhà, thế là bị bà con chung quanh báo cáo cơ quan chức năng xuống kiểm tra vì… trồng giống bồn bồn lạ.

Nhưng dùng củ niễng ngon nhất là đem ra xắt dọc rồi xào. Niễng xào kết hợp với trứng thì nhấp nhám ra vị giòn giòn béo ngọt. Niễng xào với thịt trâu, thị bò thì giúp quyện vào tăng thêm vị ngọt của thịt.

Một số cụ già ở Nam Trực còn cho biết niễng phải xào với thịt cá quả (cá lóc) hoặc "đệ nhất" nữa là xào với rươi mới là "tuyệt phẩm". Tiếc là cả hai món tuyệt phẩm này chúng tôi đều chưa có dịp được thưởng thức.

Trồng cả ba mùa xuân, hạ, thu mới thu hoạch được, nhưng niễng cũng chỉ cho củ ngọt trong chừng hơn ba tuần đến một tháng. 

Sau đó thì củ niễng sẽ bắt đầu xơ đi, đen thẫm lại và không còn vị ngọt nữa. Thế nên, một năm chỉ có một mùa các ngả đường từ trung tâm Nam Định về huyện Nam Trực dày đặc người mời mua niễng…

Cuối thu, đầu đông nhớ củ niễng Nam Định - Ảnh 2.

Niễng còn được gọi là lúa bắp, trồng nhiều nhất ở xã Nghĩa An, huyện Nam Trực, Nam Định. Vào mùa, dọc bên các tuyến đường từ trung tâm thành phố Nam Định về huyện Nam Trực đâu đâu cũng bán niễng.

Cuối thu, đầu đông nhớ củ niễng Nam Định - Ảnh 3.

Niễng được nhổ từ các cánh đồng ven đường, đem tách và bán lẻ tại chỗ rất tươi. Cánh đồng sau lưng, củ niễng trước mặt, một chục củ niễng được bó lại bán từ 12.000 đồng đến 15.000 đồng tùy độ to, nhỏ, trắng và tươi.

Cuối thu, đầu đông nhớ củ niễng Nam Định - Ảnh 4.

Nhiều cô từ huyện Nam Trực tranh thủ chở niễng lên các chợ trung tâm thành phố Nam Định từ rất sớm

Cuối thu, đầu đông nhớ củ niễng Nam Định - Ảnh 5.

Cụ Trần Thị Lan - chủ quán cơm bình dân trên phố Trần Thái Tông, TP Nam Định - đã 70 tuổi, mở một quán cơm bình dân nhỏ chủ yếu bán cho khách lao động quen quanh phố. Mùa niễng nào, quán của cụ Lan cũng có thêm các món được chế biến từ củ niễng.

Cuối thu, đầu đông nhớ củ niễng Nam Định - Ảnh 6.

Lõi non của củ niễng sau khi tách ra có thể ăn sống hoặc dùng để chế biến

Cuối thu, đầu đông nhớ củ niễng Nam Định - Ảnh 7.

Niễng xào trứng hay niễng xào thịt bò là món ăn vào mỗi độ cuối thu, đầu đông lại gây nhớ trong lòng những người con Nam Định đi xa.

Làng Vân Cù danh tiếng phở Nam Định - Kỳ 1: Qua Bến Đò Quan về làng phở

TTO - Những người Nam Định am hiểu phở khi được hỏi đều chỉ một hướng: qua Bến Đò Quan, rẽ phải theo hướng huyện Nghĩa Hưng, đi chừng 13km tới ngã ba Giao Cù, rồi rẽ phải vào thôn Vân Cù, cái nôi của phở.

SƠN LÂM - NAM TRẦN

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

'Người Hà Nội, chuyện ăn chuyện uống một thời' bản tiếng Trung đoạt giải tại Trung Quốc

Cuốn sách của tác giả Vũ Thế Long vừa đoạt giải Sách Đông Nam Á có ảnh hưởng tại Trung Quốc năm 2025.

'Người Hà Nội, chuyện ăn chuyện uống một thời' bản tiếng Trung đoạt giải tại Trung Quốc

Để tóc giống Sasuke trong anime Naruto, kỹ sư thiên tài của Honda gây sốt

Một kỹ sư tại Nhật Bản vô tình trở thành tâm điểm khi để kiểu tóc đặc biệt như bước ra từ anime Naruto để đi làm tại Honda mỗi ngày.

Để tóc giống Sasuke trong anime Naruto, kỹ sư thiên tài của Honda gây sốt

Bắt cá khoai ở biển Cà Mau

Con cá khoai ngoài khó ăn, khó nấu còn có tập tính “không giống ai”, nhưng được ngư dân ở biển Tây “chiều chuộng” hết mức để trở thành một món ngon đáng nhớ.

Bắt cá khoai ở biển Cà Mau

Đức Đạt Lai Lạt Ma mừng thọ 90, hy vọng có thể sống đến 130 tuổi

Hôm 6-7, Đức Đạt Lai Lạt Ma tổ chức lễ mừng thọ 90 tuổi tại thị trấn Dharamshala (Ấn Độ) nằm trên dãy núi Himalaya.

Đức Đạt Lai Lạt Ma mừng thọ 90, hy vọng có thể sống đến 130 tuổi

Bún bò Huế O Kay nước trong, chả cua vừa béo vừa bùi, bắp bò hoa xắt lát

Quán bún bò Huế có cái tên 'ngồ ngộ' O Kay, mà theo anh chủ quán người Huế giải nghĩa là 'OK', người Huế nói 'cũng được' tức là 'được'.

Bún bò Huế O Kay nước trong, chả cua vừa béo vừa bùi, bắp bò hoa xắt lát

Show thực cảnh ở hồ Than Thở Đà Lạt về hành trình bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Đơn vị vận hành Khu du lịch hồ Than Thở Đà Lạt đưa vào hoạt động show thực cảnh - nhạc nước kể về hành trình nghìn năm dựng nước, giữ nước, mở ra kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Show thực cảnh ở hồ Than Thở Đà Lạt về hành trình bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar