Chích máu đỉnh đầu, dái tai để chữa đột quỵ?

"Bí kíp cứu người" phản khoa học

Nhiều người chia sẻ nội dung này như một "bí kíp cứu người" và khuyên nên áp dụng ngay khi gặp người có dấu hiệu đột quỵ, đồng thời không vội đưa bệnh nhân đến bệnh viện vì "di chuyển dễ làm vỡ mạch máu não".

Tuy nhiên các chuyên gia y tế khẳng định đây là thông tin phản khoa học, không chỉ vô dụng mà còn nguy hiểm, có thể khiến người bệnh mất đi "giờ vàng" cấp cứu.

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, bác sĩ Đoàn Dư Mạnh - thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam - cho hay đột quỵ là tình trạng khẩn cấp tối cao. Mỗi phút trôi qua, hàng triệu tế bào não có thể chết đi. Việc trì hoãn cấp cứu chỉ vài phút vì nghe theo những mẹo truyền miệng trên mạng có thể khiến bệnh nhân mất cơ hội sống.

Theo bác sĩ Mạnh, khi phát hiện người có biểu hiện nghi ngờ đột quỵ như méo miệng, yếu nửa người, nói khó… việc đầu tiên cần làm là gọi cấp cứu. Nếu bệnh nhân ngưng tim thì tiến hành ép tim, nếu có dị vật đường thở thì cần xử lý đúng cách.

Tất cả các biện pháp sơ cứu đều phải tuân thủ hướng dẫn y khoa, tuyệt đối không châm chích, nặn máu hay đợi bệnh nhân "tỉnh lại" như lời đồn.

Trong thời đại mạng xã hội bùng nổ, bác sĩ Mạnh cảnh báo thông tin sai lệch dễ dàng lan rộng, gieo rắc hiểu lầm và để lại hậu quả khôn lường. 

"Cứu người không thể dựa trên cảm tính hay truyền miệng. Mọi can thiệp, đặc biệt với bệnh lý nguy hiểm như đột quỵ, phải dựa vào bằng chứng y học", bác sĩ Mạnh nói.

Thực tế nhiều người sau khi đọc các bài viết lan truyền kiểu "bí quyết dân gian", lại chần chừ không đưa người thân đi cấp cứu ngay. Hậu quả là não bộ bị tổn thương không thể phục hồi, dẫn đến tàn phế vĩnh viễn hoặc tử vong.

Nhận biết sớm dấu hiệu đột quỵ và cách xử trí

Bác sĩ Lương Quốc Chính, Bệnh viện Bạch Mai, cho hay để nhận biết dấu hiệu sớm của đột quỵ bao gồm các biểu hiện FAST.

• F (Face - Mặt): Mặt có bị xệ một bên khi cố gắng cười?

• A (Arms - Tay): Một tay có yếu hoặc không thể nâng lên bằng tay còn lại?

• S (Speech - Lời nói): Có nói khó, nói ngọng hoặc nói không rõ ràng?

• T (Time - Thời gian): Mỗi giây đều quý giá, cần gọi cấp cứu 115 ngay lập tức nếu có bất kỳ dấu hiệu nào ở trên.

Ngoài bộ dấu hiệu FAST, các triệu chứng khác cũng cần lưu ý gồm: tê yếu một bên người, mất thị lực (đặc biệt một bên mắt), đau đầu dữ dội đột ngột, chóng mặt, mất thăng bằng, ngã mà không rõ nguyên nhân.

Các yếu tố nguy cơ bao gồm tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch, hút thuốc lá, tiền sử đột quỵ và tuổi cao. Khi gặp các biểu hiện nghi ngờ đột quỵ, cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đến bệnh viện trong vòng 6 giờ (tốt nhất là 1-2 giờ đầu tiên). 

Đây là khung thời gian vàng để bác sĩ có thể sử dụng thuốc tiêu huyết khối hoặc can thiệp kịp thời, hạn chế tối đa tổn thương não.

Cứ 3 giây thế giới ghi nhận thêm một bệnh nhân đột quỵ mới

Thông tin từ hội nghị của Liên minh Đột quỵ toàn cầu, được tổ chức tại Hà Nội hôm nay 24-7. Theo báo cáo của ban tổ chức, đột quỵ não đang là nguyên nhân hàng đầu gây tàn phế và là nguyên nhân gây tử vong hàng thứ 2 ở người trưởng thành.