Chỉ số PAPI 2017: kém về minh bạch, kiểm soát tham nhũng có cải thiện

Lễ công bố báo cáo kết quả khảo sát PAPI 2017 tại Hà Nội ngày 4-4. Ảnh: Q. TR.

Cơ quan Phát triển Liên Hiệp Quốc (UNDP) và các đối tác công bố báo cáo Chỉ số hiệu quả Quản trị và Hành chính công cấp tỉnh ở Việt Nam (PAPI) năm 2017 tại Hà Nội sáng 4-4. 

Tham nhũng ở miền bắc nặng hơn miền nam 

Cũng như các năm trước, 6 chỉ số đo lường của PAPI 2017 bao gồm: Thủ tục hành chính công; Tham gia của người dân ở cấp cơ sở; Trách nhiệm giải trình với người dân; Công khai, minh bạch; Kiểm soát tham nhũng trong khu vực công; Cung ứng dịch vụ công.

Trong 6 chỉ số trên, chỉ số "Kiểm soát tham nhũng trong khu vực công" theo kết quả PAPI 2017 có nhiều điểm sáng nhất. 

Cụ thể, người dân có cảm nhận và trải nghiệm tốt hơn về công tác phòng, chống tham nhũng: chỉ có 17% người trả lời cho biết họ đã phải đưa hối lộ khi làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giảm so với tỉ lệ 23% vào năm 2016; tỉ lệ người người trả lời cho biết họ đã phải hối lộ nhân viên y tế tại bệnh viện công tuyến huyện/thành phố giảm từ 17% vào năm 2016 xuống còn 9% năm 2017. 

Ngoài ra, năm 2017, 48% người khảo sát cho biết họ có đưa "lót tay" để xin được việc trong cơ quan nhà nước, giảm so với tỉ lệ 54% năm 2016. 

Theo khảo sát, 33 tỉnh có điểm chỉ số nội dung "Kiểm soát tham nhũng trong khu vực công" được cải thiện so với năm 2016, trong đó các tỉnh Quảng Ninh, Bạc Liêu, Bà Rịa- Vũng Tàu, Lào Cai and An Giang cải thiện nhiều nhất khi tăng 20% điểm trở lên so với cùng kỳ năm trước. 

Trong 6 tỉnh có điểm chỉ số nội dung này giảm sút nhất, ba tỉnh Đắk Nông, Hưng Yên và Hải Phòng có mức sụt giảm từ 9% điểm trở lên.

"Kết quả khảo sát về kiểm soát tham nhũng cho thấy có sự cải thiện chung. Kết quả cũng cho thấy đánh giá của người dân về tham nhũng ở phía bắc nặng nề hơn so với miền nam và miền trung," ông Đặng Hoàng Giang, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu phát triển và Hỗ trợ cộng đồng (CECODES), phát biểu tại Hội nghị công bố Báo cáo PAPI 2017.

Miền bắc tham gia quyết định chính quyền tốt hơn 

Khảo sát cũng cho thấy những xu hướng tích cực liên quan đến tham gia quá trình ra quyết định của người dân ở cấp cơ sở. Chẳng hạn, tỉ lệ người dân ghi nhận có từ hai ứng cử viên trở lên để lựa chọn trong bầu cử trưởng thôn/trưởng ấp/tổ trưởng tổ dân phố cũng tăng từ 42% năm 2016 lên 49% năm 2017.

Liên quan đến chỉ số người dân tham gia ở cấp cơ sở, ông Đặng Hoàng Giang cho biết khu vực  miền bắc và bắc trung bộ khá tốt trong khi hầu hết tỉnh thành ở miền nam và Đồng Bằng Sông Cửu Long đạt mức trung bình thấp và thấp nhất. 

"Điểm số của miền bắc, bắc trung bộ cao nhất là 6,41 (Hà Tĩnh). Nếu so với thang điểm 10, hạng mục này vẫn là một trong những hạng mục yêu kém nhất về hành chính công của Việt Nam. So với năm 2016, có tỉnh cải thiện, có tỉnh thụt lùi. Do đó về cơ bản vẫn dậm chân tại chỗ," ông Giang nói.

Còn về chỉ số công khai, minh bạch, ông Giang cho biết năm 2016, khu vực nam trung bộ và Đồng Bằng Sông Cửu Long có chỉ số yếu kém thì năm nay đã cải thiện rất nhanh. 

"Tuy nhiên điểm cao nhất về minh bạch công thuộc về tỉnh Quảng Bình với 6,47 điểm, vẫn thấp hơn nhiều so với thang điểm 10, cho thấy đây vẫn là vấn đề yếu kém của Việt Nam," ông Giang chỉ ra.

Ông Đặng Hoàng Giang cho biết thêm nhiều tỉnh thành ở Việt Nam rất xem trọng kết quả khảo sát PAPI để cải thiện dịch vụ quản trị và hành chính công. 

"Quảng Ninh có kế hoạch từ thực hiện khảo sát PAPI, Bình Dương tổ chức tập huấn về PAPI. Hà Nội cách đây 1 tháng ra nghị quyết phấn đấu năm tới đưa Hà Nội từ nhóm thấp của PAPI lên nhóm trung bình," ông Giang tiết lộ.

Chỉ số PAPI năm 2017 khảo sát hơn 14.000 người dân được chọn ngẫu nhiên từ 63 tỉnh thành. 

Chỉ số PAPI phản ánh trải nghiệm và cảm nhận của người dân đối với hiệu quả quản trị, hành chính công và cung cấp dịch vụ công ở cấp trung ương và địa phương.

PAPI được xem là khảo sát xã hội học lớn nhất Việt Nam tập trung tìm hiểu hiệu quả công tác điều hành, thực thi chính sách, cung ứng dịch vụ công dựa trên đánh giá và trải nghiệm của người dân.