Bí ẩn của phụ nữ bộ tộc Apatani: Đường đến thung lũng Ziro

Chân dung phụ nữ bộ tộc Apatani - Ảnh: Đăng Nam

Sau bốn chặng bay vật vã cả quốc tế lẫn nội địa, chúng tôi hồ hởi tiến về thung lũng Ziro (bang Arunachal, Ấn Độ) nằm sâu dưới chân núi Himalaya.

Nhưng tất cả đã bị chặn đứng ngay tại sân bay Guwahati (bang Assam) bởi Ziro thuộc khu vực “nhạy cảm”. Muốn vào Ziro, khách du lịch phải được chính quyền sở tại chấp thuận bằng một tờ giấy thông hành.

Chật vật xin giấy thông hành

Sau hơn một giờ bay nội địa từ sân bay Kolkata (bang Tây Bengal, phía đông Ấn Độ), chuyến bay của Hãng hàng không quốc gia Ấn Độ từ từ hạ cánh xuống sân bay Guwahati (bang Assam).

Qua ô cửa máy bay, thành phố Guwahati hiện ra với lúp xúp những bụi cây không cao quá đầu người. Bụi đỏ cuộn theo sau những đoàn xe bán tải xuất phát từ sân bay hướng về thành phố tạo thành một vệt dài tít tắp.

Cảng hàng không Guwahati tiếp đón du khách bằng một chiếc xe buýt dài khá cũ kỹ, phía bên ngoài từng đoàn xe tuk tuk đủ màu sắc xếp thành hàng dài chờ đến phiên đón khách. Nhưng tất cả những hình ảnh đó nhanh chóng bị lu mờ đi khi trước mặt chúng tôi là một nhóm cảnh sát với đủ các loại súng ống.

Không tham gia việc kiểm soát hành khách, phần lớn số cảnh sát này đứng quan sát với ánh mắt chăm chú, nhất là với những người “lạ”, khiến không khí bên trong sân bay trở nên căng thẳng.

Sau nhiều lần dò hỏi đường đến Ziro từ những hành khách đi cùng chuyến bay nhưng đều nhận được cái “lắc đầu”, chúng tôi quyết định tìm gặp nhóm cảnh sát đang đứng ngay cửa kiểm soát vé.

“Ông vui lòng chỉ giúp tôi điểm bán vé tàu lửa đến Ziro?”, nghe vậy, Sonelal Kumar - một viên cảnh sát - nghiêm mặt: “Các ông muốn đến đó phải có giấy thông hành”. Nói rồi, Kumar chỉ tay về góc hành lang sân bay, nơi có dòng chữ “Arunachal tourism”.

Sau khi nghe trình bày, nữ nhân viên văn phòng lữ hành này bảo: Đây là vùng biên giới rất nhạy cảm nên cảnh sát lập rất nhiều chốt chặn không cho người “lạ” xâm nhập vào Ziro.

Không có giấy thông hành sẽ không vào được. Còn đi chui nếu phát hiện sẽ bị phạt rất nặng trước khi bị trục xuất. Muốn có giấy thông hành phải về Guwahati.

Sau hai ngày “bó chân” quanh quẩn Guwahati chỉ để làm một việc: đi tìm địa chỉ văn phòng cấp giấy thông hành, nhưng tất cả đều mờ mịt vì chẳng ai biết cái trụ sở đó ở đâu. Cuối cùng chúng tôi cũng đã tìm thấy địa chỉ cần đến.

Đó là một văn phòng lụp xụp nằm tít sâu trong một con hẻm, cách Guwahati hơn 10km về phía nam. Sau hơn một giờ đồng hồ ngồi kê khai đủ những thông tin cá nhân liên quan, viên công chức chịu trách nhiệm cấp giấy vẫy tay ra hiệu mỗi người phải nộp 3.500 rupee (khoảng 1,1 triệu đồng VN). Lấy tiền bỏ túi xong, viên công chức vẫy tay hẹn cả nhóm đúng 18h chiều cùng ngày quay lại.

Cảnh sát địa phương kiểm tra hộ chiếu của du khách muốn vào Ziro - Ảnh: Đ.Nam

Vùng đất “nhạy cảm”

Cầm trong tay giấy thông hành với chi chít những con dấu, chúng tôi bắt đầu ngược lên thị trấn Intalagal thuộc bang Arunachal bằng chuyến tàu hỏa đêm trước khi đến Ziro.

Đã gần nửa đêm, nhưng ga tàu hỏa tại Guwahati vẫn ken cứng người, phần lớn là dân Ấn Độ từ các vùng quê đổ về thành phố kiếm việc làm.

Sau hơn tám giờ đồng hồ di chuyển xuyên đêm, thị trấn Intalagal hiện ra trong làn sương trắng lẫn khuất trong núi đồi lô nhô. Từ Intalagal, cả nhóm phải di chuyển thêm 15km bằng xe buýt đông nghẹt người mới đến được trung tâm thị trấn Nahalagal. Từ đó đi ôtô để tiếp tục đến Ziro.

Tại bến xe Nahalagal, đón chúng tôi là một tài xế khá đẹp trai và vui tính có tên Nuru Arka. Sau khi trò chuyện theo kiểu dò hỏi “Không phải đến từ China chứ?”, “Đã được cấp giấy thông hành chưa?”, Nuru Arka vui vẻ trèo lên nóc xe cột lại hành lý cẩn thận trước khi cho xe xuất bến.

Xe di chuyển chưa được 30km thì gặp ngay chốt chặn đầu tiên. Nuru Arka cho xe dừng lại ngay trước barie, xuất trình giấy tờ. Thấy trong xe có người “lạ”, lập tức nhóm cảnh sát tiến lại đưa tay ra hiệu, yêu cầu cho xem passport và giấy thông hành.

Nuru Arka quay lại nhìn cười bảo: “Còn rất nhiều chốt chặn khác nữa. Càng gần Ziro càng nhiều”.

Hai phóng viên Tuổi Trẻ chụp ảnh lưu niệm với một nhóm binh sĩ làm nhiệm vụ tại Ziro - Ảnh: Mai Hương

Sau một hồi xem xét kỹ lưỡng, hai viên cảnh sát trả lại giấy tờ rồi vẫy tay ra hiệu lên đường. Cung đường từ thị trấn Nahalagal đến Ziro cứ quanh co theo những triền núi từ thấp lên cao. Đã là cuối tháng 4 nhưng hai bên đường hoa vẫn nở bạt ngàn trắng xóa như thể mùa xuân vẫn còn đâu đó trên thung lũng hoang vu này.

Và dù đã chuẩn bị kỹ tâm lý khi có thông tin một chiếc xe buýt vừa lao xuống hẻm núi sâu thuộc khu vực Himalaya, miền bắc Ấn Độ khiến 44 người thiệt mạng, chúng tôi vẫn không thoát khỏi nỗi ám ảnh mỗi khi Nuru Arka đánh vô lăng hết mức.

Lâu lâu gặp phải xe chạy ngược chiều, Nuru Arka lại đạp phanh tạo ra tiếng động lớn giữa bánh xe và lòng đường khiến cả nhóm nhìn nhau rùng mình.

Càng tiến sâu về Ziro, chốt chặn càng dày đặc hơn. “China, China?”- nhóm binh sĩ đứng sát lề đường thò mặt vào cabin hỏi tài xế trước khi mở cửa xe xét hỏi từng người một. Những ánh mắt của nhóm binh sĩ chỉ bớt đi vẻ hồ nghi khi xem xong giấy tờ.

Tất cả họ rời đi và chiếc xe lại tiếp tục hành trình. Nuru Arka bảo: “Vì là vùng biên giới nhạy cảm nên rất ít người Trung Quốc được cấp phép vào khu vực này. Thời gian gần đây không hiểu sao rất đông binh sĩ được tăng cường đến đây”.

Bốn giờ đồng hồ để vượt qua cung đường 150km với rất nhiều chốt chặt như nêm, cuối cùng chúng tôi cũng đến được Ziro khi chiếc ôtô lao vun vút xuống một con dốc dựng đứng.

Làng mạc hiện ra với những cánh đồng lúa đang vào mùa làm đất nối dài từ thung lũng này qua những chân đồi khác. Dù đã quá trưa nhưng không khí nơi đây vẫn se se lạnh, mây phủ ngang lưng đồi, ẩn hiện phía dưới là những mái nhà rất đỗi bình yên...

* Kỳ tới: Chiến tranh vì phụ nữ