01/02/2013 16:47 GMT+7

Bánh nổ đượm tình tết quê

THANH LY
THANH LY

TTO - Bây giờ dù đã lớn, trải qua bao nhiêu cái tết nhưng tôi vẫn không hết háo hức khi được ngồi bên nồi bánh chưng, bánh tét, nhất là lò bánh nổ để cảm nhận hơi ấm từ bếp lửa tỏa ra, xua đi cái se lạnh của tiết trời đầu xuân.

Phóng to
Đĩa bánh nổ cúng giao thừa - Ảnh: T.Ly

Không riêng gì làng tôi, khi đất trời vừa dứt mưa phùn, nhiều gia đình ở vùng nông thôn xứ Quảng đã lục tục phơi nếp, nhóm lò làm bánh nổ đón mùa xuân mới. Chỉ mới hai ba, hai bốn tháng chạp thôi mà những mẻ bánh nổ vuông vắn, thơm tho đẹp lạ lùng đã sẵn sàng cho ngày tết.

"Có lẽ không riêng gì chị em tôi, đối với tuổi thơ của nhiều người tết không phải là quần áo đẹp, là món ngon vật lạ. Tết chỉ cần những món quà quê như bánh nổ má làm thế là đã đủ rồi, thế là đã hớn hở vui tươi rồi".

Thật ra việc làm bánh nổ đã được chuẩn bị rất lâu. Bắt đầu từ những thửa ruộng chừa một khoảnh để cấy lúa nếp. Lúa nếp rất kén đất, chỉ phù hợp với chất đất phù sa bồi và đất thịt nặng ven sông. Tầm trung tuần tháng tám, lúa nếp bắt đầu chín, ngả màu nâu nhạt chứ không vàng như lúa gạo. Mọi người xúm xít rủ nhau đi cắt lúa nếp, tuốt lấy những hạt to, đem phơi khoảng vài nắng cho thật khô để dành gói bánh hoặc làm bánh nổ.

Gần ngày làm bánh, phải tỉ mẩn ngồi sàng hơn chục ký nếp để lựa sạn, bỏ đi những hạt nếp xấu rồi mang ra phơi cho thật khô, như vậy khi rang hạt mới nổ to và bung ra. Làng quê nghèo sẵn có đường và gừng đủ để tạo nên những mẻ bánh thơm nồng, ngon ngọt. Nhưng đường dùng làm bánh nổ cũng phải là loại đường vừa trắng, đủ để bánh có màu hơi vàng ở mạch hồ giữa các hạt nổ. Gừng dùng làm bánh là thứ gừng cụ, được chuẩn bị từ lúc mãn mùa gừng, ủ khô trong cát chờ ngày mang ra làm bánh.

Nhớ ngày còn bé, tôi là tay sai vặt trong nhà nên những ngày làm bánh nổ bao giờ tôi cũng tất bật theo má. Bắt đầu là sàng nếp, gọt gừng, chọn đường đến nhóm lò, rửa khuôn, sấy bánh. Chừng ấy việc tưởng chừng đơn giản nhưng nếu sơ suất ở công đoạn nào là bánh mất ngon ngay.

Sau khi đã chuẩn bị mọi thứ má bắc nồi đất lên lò củi chờ nồi nóng già, bỏ vào nắm cát trắng mịn, giữ lửa chút lâu cho cát thiệt nóng. Cho vào vài nắm lúa nếp, dùng đũa bếp đảo đều, đậy kín nắp vung rồi giữ lửa tiếp tục. Thỉnh thoảng má nhấc nồi ra khỏi bếp và lắc nồi cho phần hạt chưa nổ rơi xuống dưới, tránh cho nếp đã nổ bị cháy.

Tiếng nếp bắt đầu nổ lụp bụp rồi liên tiếp, rôm rả trong lòng nồi. Chờ nếp nổ đều rồi mở nắp vung, những hạt lúa nếp bấy giờ trở thành những bông nếp trắng tinh. Nhanh tay trút nồi nếp ra nia, để cho nếp dịu rồi dùng sàng thưa gạt bỏ cát và vỏ trấu. Tiếp tục bỏ những hạt nổ này vào cối đá giã cho mịn vừa phải.

Phóng to
Thanh bánh nổ truyền thống - Ảnh: T.Ly

Tiếp theo là công đoạn thắng đường. Mùi thơm, vị béo ngọt thanh nhẹ của bánh nổ phần nhiều nhờ cách thắng đường của người quê tôi. Trong khi nấu đường, phải bỏ một ít nước cốt chanh tươi, một ít gừng giã giập vào nồi đường. Đường vừa chín tới, múc lên, kéo thành sợi tơ thì nhanh tay trút bột nổ đã giã nhuyễn vào, khuấy đều. Lúc này mùi thơm của hương nếp, vị ngọt của đường đã hòa cùng mùi cay nồng của gừng làm nức cả mũi.

Sau khi hỗn hợp được khuấy đều, nhanh tay múc bằng chiếc vá lớn đổ vào khuôn. Đặt đầu chày chữ nhật khít khuôn bánh, nện theo nhịp đều để ép bánh cho thật chặt. Vừa ép vừa đổ bột vào đến khi đầy khuôn là được. Tháo khuôn sẽ được một cây bánh nổ. Tiếp tục sấy cây bánh trên sàng lửa than cho khô. Tùy sở thích của từng người mà dùng lưỡi dao mỏng cắt bánh thành từng lát dày, mỏng hay to, nhỏ và đợi cho bánh hơi nguội là có thể thưởng thức được.

Vậy là một mùa xuân nữa sắp về. Như nghe đâu đây mùi bánh nổ quê nhà thoang thoảng vấn vương trong làn gió mới.

THANH LY

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Bắt cá khoai ở biển Cà Mau

Con cá khoai ngoài khó ăn, khó nấu còn có tập tính “không giống ai”, nhưng được ngư dân ở biển Tây “chiều chuộng” hết mức để trở thành một món ngon đáng nhớ.

Bắt cá khoai ở biển Cà Mau

Bún bò Huế O Kay nước trong, chả cua vừa béo vừa bùi, bắp bò hoa xắt lát

Quán bún bò Huế có cái tên 'ngồ ngộ' O Kay, mà theo anh chủ quán người Huế giải nghĩa là 'OK', người Huế nói 'cũng được' tức là 'được'.

Bún bò Huế O Kay nước trong, chả cua vừa béo vừa bùi, bắp bò hoa xắt lát

Bún treo Như Ý: Sài Gòn xưa nay là vậy đấy, thương nhau qua từng bữa cơm, tô bún

Giữa lòng thành phố tấp nập, có một quán bún nhỏ nằm lọt thỏm ở phường Bình Đông (quận 8 cũ, TP.HCM), không bảng hiệu cầu kỳ, chỉ có dòng chữ bún 'treo' đầy nổi bật. Nghe thì lạ mà lại quen vô cùng.

Bún treo Như Ý: Sài Gòn xưa nay là vậy đấy, thương nhau qua từng bữa cơm, tô bún

Bún bò Huế được vinh danh di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Tri thức dân gian về bún bò Huế vừa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Bún bò Huế được vinh danh di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Khoai Lang Thang và bữa tiệc nhớ đời ở khu ổ chuột Kenya châu Phi

Khoai Lang Thang vừa đăng clip về bữa ăn do nhóm anh tổ chức cho các em nhỏ và mọi người ở khu ổ chuột Kibera ở Kenya, châu Phi.

Khoai Lang Thang và bữa tiệc nhớ đời ở khu ổ chuột Kenya châu Phi

Không béo, ít calo, trái cây tươi: Bí quyết giúp cà phê Luckin Coffee hút giới trẻ

Sự xuất hiện của Luckin Coffee - chuỗi cà phê phát triển nhanh bậc nhất Trung Quốc - tại New York đang làm chao đảo thị trường Mỹ, với chiến lược định giá gây sốc và công nghệ phục vụ hiện đại.

Không béo, ít calo, trái cây tươi: Bí quyết giúp cà phê Luckin Coffee hút giới trẻ
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar