Dầu động vật thường có hương vị đậm đà dễ kích thích ăn ngon, nên gây hiểu lầm là dễ gây béo hơn dầu thực vật - Ảnh: UND
Một thông tin được lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội Trung Quốc thời gian gần đây cho rằng "dầu động vật dễ gây béo hơn dầu thực vật". Tuy nhiên, quan điểm này là sai lệch về bản chất dinh dưỡng học và đã được chuyên gia phản bác dựa trên cơ sở khoa học rõ ràng.
Theo bài viết đăng tải trên chuyên mục bác bỏ thông tin sai sự thật của báo Sức Khỏe (Trung Quốc) ngày 7-6, bác sĩ Lê Nghệ - trưởng khoa dinh dưỡng lâm sàng Bệnh viện Nhân dân tỉnh Hải Nam (Trung Quốc) - định rằng năng lượng mà dầu động vật và dầu thực vật cung cấp trên cùng một đơn vị khối lượng là tương đương nhau.
Nếu tiêu thụ cùng một định lượng như nhau, khả năng gây tích mỡ hay tăng cân của hai loại dầu này thực chất là không có sự khác biệt bản chất.
Nói cách khác, thực tế không tồn tại loại dầu nào dễ gây béo hơn nếu chỉ xét đến yếu tố năng lượng dinh dưỡng.
Tuy nhiên, các loại dầu động vật (như mỡ lợn, bơ động vật…) thường có hàm lượng axit béo bão hòa cao và mùi vị đặc trưng dễ kích thích cảm giác thèm ăn, khiến người dùng vô tình ăn nhiều hơn nhu cầu thực tế. Chính việc này mới là yếu tố then chốt dẫn đến dư thừa năng lượng và tăng cân.
Ngược lại có một số người lại hiểu sai rằng dầu thực vật sẽ không gây béo nên dùng không kiểm soát, điều này dễ dẫn đến tích lũy năng lượng dư thừa.
Theo một tài liệu hướng dẫn dinh dưỡng năm 2022 của Trung Quốc, lượng dầu ăn dùng để chế biến cho người trưởng thành khỏe mạnh nên được giới hạn từ 25 - 30g mỗi ngày. Việc người dùng sử dụng chai dầu có vạch chia định lượng có thể là phương pháp để kiểm soát hiệu quả.
Ngoài ra đối với người bị cao huyết áp, rối loạn mỡ máu hoặc đang trong tình trạng thừa cân, béo phì cần đặc biệt chú ý hạn chế dùng dầu ăn trong khẩu phần.
Về mặt bảo quản, do dầu ăn dễ bị oxy hóa sau khi mở nắp nên ưu tiên dùng chai nhỏ, chiết vào lọ thủy tinh màu sẫm có nắp kín, bảo quản nơi tránh ánh sáng và nhiệt.
Năng lượng của dầu thực vật và động vật gần như tương đương
Theo báo cáo nghiên cứu “Animal and vegetable fats as human foods” ("Chất béo động vật và thực vật trong thực phẩm cho con người") đăng trên tạp chí Proceedings of the Nutrition Society, cả dầu thực vật và dầu động vật đều cung cấp xấp xỉ 9 kcal trên mỗi gam. Sự khác biệt về năng lượng giữa hai loại này là rất nhỏ: “animal fat, 9.40 kcal/g; vegetable fat, 9.30 kcal/g”, chủ yếu do khác biệt nhỏ về thành phần hóa học và khả năng tiêu hóa, nhưng về cơ bản đều là nguồn năng lượng cao.
Một nghiên cứu khác chứa mã DOI đăng trên trang web của Trung tâm Thông tin học thuật quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ so sánh giá trị nhiệt lượng (calorific value) của nhiều loại dầu thực vật và mỡ động vật cho thấy tất cả đều có giá trị năng lượng rất cao, dao động quanh mức 37.000 J/g (tương đương khoảng 9 kcal/g), ví dụ: dầu olive: 37.294 J/g (~8.9 kcal/g); mỡ bò: 36.984 J/g (~8.8 kcal/g); dầu đậu nành: 36.929 J/g (~8.8 kcal/g). Điều này xác nhận rằng về mặt năng lượng, không có loại nào “ít béo” hơn loại nào một cách đáng kể.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay